Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (cybh)

cinsel-yolla-bulasan-hastaliklar-cybh-tybaBW2w.jpg

En Sık görülen Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH) (CDC, 2021)

  1. Genital HPV
  2. Klamidya enfeksiyonları
  3. Gonore

Kadınlarda müsabaka olması halinde en bulaşıcı CYBH:

  1. Genital HPV (%40-50)
  2. Klamidya (%30-50)
  3. Uyuz
  4. Gonore
  5. Hepatit B
  6. Genital Herpes
  7. HIV (%0.05)

Sık rastlanan CYBH:

  • Kandidiyazis
  • Hepatit B/C
  • Trichomonas Vaginalis
  • HIV ve AIDS
  • Bakteriyel vajinozis
  • Genital Herpes
  • Klamidya
  • Şankroid
  • Gonore
  • Sifiliz
  • Genital HPV ve Kondiloma Aküminata

Cinsel yolla Bulaşan Enfeksiyonların Ehemmiyeti

  • Cinsel aktivite içerisinde olan ve korunmasız cinsel bağlantıda bulunan herkes cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı risk altındadır.
  • Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlarda birçok vakit belirtilerin olmaması ya da kişiyi rahatsız etmeyecek kadar hafif belirtilerin olması, hastalığın yayılmasında değerlidir. Bu nedenle hastalık toplumda sessizce ve süratle yayılabilir, geniş bir halk kitlesini etkileyebilir.
  • CYBH’lardan birine yakalanan bireyin, öbür CYBH’lara da yakalanma mümkünlüğü yüksektir.

Kimler risk altında:

  • Birden çok şahısla, bilhassa korunmasız cinsel bağlantıya girenler,
  • Kadın ve erkek seks çalışanları,
  • Seks emekçilerinin müşterileri,
  • Kendinde yahut cinsel eşinde CYBH hikayesi olanlar,
  • Alkol ve uyuşturucu kullananlar (enfeksiyonu olan kişinin kullandığı enjektörün başka bireyler tarafından kullanılması),
  • Manikür, pedikür aletleri ve jilet üzere eşyaları ortak kullananlar
  • Sünnet, akupunktur, epilasyon, piercing , dövme yapılırken kullanılan aletlerin mikropsuz hale getirilmeden kullanıldığı bireyler,
  • Diş tedavisinde kullanılan aletlerin mikropsuz (steril) hâle getirilmeden kullanıldığı bireyler,
  • Kan ve kan eserleri nakli yapılanlar

CYBH’ların Bulaşma Yolları

  • Korunmasız cinsel ilişki
    • Başlıca bulaşma yoludur. Deri ve mukoza bütünlüğü bozukken yapılan öpüşme, ağız içindeki yaralar, anal ve oral bağlantı bulaşmayı kolaylaştırır.
  • Anneden bebeğe geçiş
    • Gebelikte: HIV / AIDS, Hepatit B-C ve Sifiliz,
    • Doğumda: Gonore, Klamidya, Genital Herpes, Genital Siğil (HPV)
    • Doğumdan sonra (emzirme ile): HIV / AIDS,
  • Kontrol edilmemiş kan ya da kan ürünleri (Sifiliz, HIV ve Hepatit B-C)
    • Kan ve eserleri ile direkt temas, kan nakli,
    • Mikropsuz hâle getirilmemiş kulak delme, dövme, akupunktur, sünnet, manikür, pedikür aletleri,
    • Ortak kullanılan diş fırçası, jilet ve tıraş bıçağı, enjektör ,
    • Mikropsuzlaştırılmamış tıbbi aletlerle tedavi yapılması (diş tedavisi vb.),
    • Damar içi uyuşturucu kullanımı.

Genel Belirtiler

  • İdrar yaparken yanma, ağrı, sık sık idrara çıkma
  • Peniste yahut vulvada yaralar, kızarıklıklar, siğiller ve veziküller görülebilir.
  • Penis yahut vajinadan makus kokulu, renkli akıntı olması,
  • Penis yahut vajinal bölgede kaşıntı,
  • Kasık lenf bezlerinde şişkinlikler
  • Karnın alt kısmında yahut kasıklarda ağrı ve hassaslık,
  • Cinsel ilgi sırasında acı duyma, münasebet sonrası kanama,
  • Testislerin bir yahut ikisinde birden ağrı,
  • Kadınlarda nedeni bilinmeyen düşükler, sık meyyit doğumlar.

Tabi, bahsimiz bayanlar olduğu için en sık sorulan sorulardan örnek:

  • Akıntım var, olağan mi?
  • Hangi akıntı enfeksiyon belirtisi olabilir?
  • Normal vajinal akıntı:
    • Üreme çağındaki bayanlarda bir ölçü vajinal akıntı olağandır.
    • Bu akıntının özellikleri şu biçimdedir: Renksiz, kokusuz, şeffaf sümüksü, kaygan ve uzayan yapıdadır.
    • Akıntı yumurtlama devirlerinde biraz değişir, sıvılaşabilir ve artma eğilimi vardır.
    • Menopoz devrinde bu sıvının salgılanması duracağı için vajinal kuruluk yaşanmaktadır.
  • Enfeksiyon varlığında vajinal akıntı:
    • Yeni ortaya çıkmış,
    • Koyu sarı, yeşil, kahverengi renkte,
    • Kanlı, köpüklü,
    • Rahatsız edici ve makus kokulu,
    • İlişki sırasında ağrı, idrar yaparken yanma, olağan dışı kanama üzere belirtilerle seyredebilir.

Sıkça rastlanan CYBH’larda kısaca bahsetmek isterim. Unutulmamalı ki, bunlar yalnızca bilgilendirme maksatlıdır ve doktor muayenesinin yerini alamaz!

Kandidiyazis (Vajinal mantar enfeksiyonu)

  • En sık etken Candida Albicans’tır.
  • Normal ağız, anüs, deri ve de vajina florasında bulunan bu etken, beden direncinin düşmesi ile çoğalır ve bizim gözle gördüğümüz enfeksiyona sebep olurlar.
  • Sıklıkla diyabetik, hamile, obezlerde ve antibiyotik, steroid kullanımı sonrası ortaya çıkar.
  • Beyaz renkli (peynirimsi, süt kesiği) akıntı ve yaygın vajinal kaşıntı tipiktir.
  • Tanu muayene ile olur.
  • Ayrıca vajen kültürüne %10‘luk KOH eklenmesi ve mikroskopta tipik mantar sporlarının görülmesi ile laboratuvar olarak da teşhis konulabilir.
  • Tedavide mantar ilaçlarını kullanırız.

Trichomonas Vaginalis

  • Sıklıkla asemptomatiktir.
  • Vaginal akıntı (miktarı bol, pürülan, çok köpüklü, makûs kokulu)
  • Vaginal pruritus (kaşıntı)
  • %60 ‘ında tabloya bakteriyel vajinozis de eşlik eder.
  • Muayenede vajinal eritem ve rahim ağzında çilek manzarası görülür.
  • Tedavide uygun antibiyotik kullanılır.
  • Bir CYBH olduğundan eş tedavisi mutlak gereklidir

Bakteriyel vajinozis/ Gardnerella Vajiniti

  • Kadınlarda her yaş periyodunda en sık görülen vajinal enfeksiyon bakteriyel vajinozistir.
  • Vücut direncinin düşmesi ile olağan vajinal florada bulunan laktobasillerin kaybı kelam bahsidir. Laktobasillerin yerini fakültatif mikroorganizmalar ve çoklukla anaeroplar alır. Dolayısı ile bu enfeksiyonda bulaş kelam konusu değildr.
  • Sık cinsel bağlantının ve vajinal duş uygulamasının yapmış olduğu vajinal alkalinizasyon sorumlu tutulmaktadır.
  • Gri-beyaz renkte, sulu ve vajina duvarına yapışık bir akıntı vardır.
  • Akıntının gram boyamasında Clue cell (işaret hücreleri) ve çok az lökosit görülür.
  • Vajinal sekresyona %10 KOH çözeltisi damlatıldığında balık kokusu oluşur.(Whiff testi)
  • Tedavide uygun antibiyotik kullanılır (oral yahut vajinal)

Klamidya

  • Karşımıza 3 farklı klinik tablo olarak çıkabilmektedir:
    • Trahom (serovar A, B, Ba ve C)
    • CYBH (serovar D-K)
    • Lenfagranüloma venereum (serovar L1-L3)
  • Klamidya Trachomatis ABD’de en sık görülen cinsel yolla bulaşan bakteriyel hastalıktır.
  • <25 yaş, düşük sosyoekonomik seviye, multipl seksüel partner risk faktörleridir.
  • %75 hasta asemptomatiktir.
  • Vajinal yanma, sarı-yeşil mukopürülan akıntı, postkoital kanama şikayetleri olabilir.
  • Klamidya hücre içi etken olduğundan gram boyamasında gr (-) diplokok izlenmesi Gonore tanısı koydururken, izlenmemesi durumunda en muhtemel etken Klamidyadır.
  • Hem klamidya hem de gonore kesin tanısı için nükleik asit amplifikasyonu testi (NAAT) uygulanmalıdır.
  • Tedavide uygun antibiyotik kullanılır.
  • Bir CYBH olduğundan eş tedavisi mutlak gereklidir

Gonore

  • Etken: N. Gonorrheae isimli gram (-) diplokoktur
  • Risk faktörleri Klamidya ile birebirdir.
  • En sık enfekte bölge rahim ağzının iç bölgesi olarak bilinen endoservikstir.
  • Semptom varlığında: Vajinal akıntı, dizüri, olağandışı vajinal kanama görülebilir.
  • Erkeklerde primer olarak üretrit yapar. Komplikasyonları prostatit, epididimittir.
  • Penisten akıntı gelmesi durumunda birinci akla gelmesi gerek 2 hastalık Gonore ve Klamidyadır.
  • Tanı: Üretra ve endoserviks yaymasında lökosit içinde Gram negatif kahve çekirdeği formunda diplokokların görülmesi ve NAAT ile yapılır.
  • Tedavide uygun antibiyotik kullanılır.
  • Bir CYBH olduğundan eş tedavisi mutlak gereklidir.

Genital Ülserler

  • HSV (Genital uçuk)
  • SİFİLİZ (Frengi)
  • ŞANKROİD
  • DONOVANOZİS
  • LENFOGRANULOMA VENEREUM (LGV)

Genital Herpes (Uçuk)

  • Sıklıkla neden genital herpes virüs tip 2’dir.(HSV-2)
  • En bariz şikayet vulva ve vajinada yanmadır.
  • Yanmanın başlamasından 2-3 gün sonra çok sayıda ağrılı veziküler (su kesecikleri) yahut ülseratif lezyonlar ortaya çıkar
  • Primer enfeksiyonların birinci atağındaki herpetik lezyonlar 2-6 hafta ortasında, rekürren ataklarda ise 7 güne kadar devam edebilir.
  • Hasta anamnezi ve makroskopik görünüm ile klinik teşhis konulabilir.
  • Kesin teşhis için hücre kültürü ve PCR yapılabilir.
  • Tedavide oral antiviral casuslar kullanılır.
  • Topikal antiviral kullanımı önerilmemektedir.
  • Virüs tedavi ile büsbütün eradike edilemeyip, latent formda sakral sonların (S2, S3, S4) hücre gövdesinde kalır ve yıllar sonra bile tekrarlayan enfeksiyonlara sebep olabilir.
  • ÖNEMLİ: Gebelikte 36. gebelik haftasından sonra etkin genital lezyonları olan hastalarda, doğum esnasında bebeğe bulaş olabileceğinden su kesesi açılmadan doğum Sezaryen ile planlanmalıdır. HSV, bebekte ölümcül olabilen yenidoğan ensefalitine sebep olabilmektedir.

Sifiliz (Frengi)

  • Etkeni bir spiroket olan Treponema Pallidum’dur.
  • Asla üretilemeyen anaerob bir bakteridir. Karanlık alan mikroskopisi ile görülebilir.
  • 3 periyoda ayrılır:
    • Primer sifiliz: Birinci temastan sonra ağrısız, endüre ve sert ülser (şankr) oluşur. Bu devirde inguinal LAP bulunmaz. Şankr bulaşıcıdır ve birkaç hafta içinde resen güzelleşir.
    • Sekonder sifiliz: Primer lezyondan 2-10 hafta sonra başlar. Bu devirde generalize LAP, ülserleşebilen papiller lezyon (Kondüloma lata) gelişimi tipiktir ve çok enfektiftir. Serolojik testler bu devirde olumludur.
      • Latent sifiliz: 1-2 yıl sürebilen bu evrede teşhis yalnızca serolojik testlerle konabilir. Nontreponemal testler negatifleşirken, treponemal serolojik testler reaktif olarak kalır.
    • Geç (Tersiyer) Sifiliz: Başlangıçtan yıllar sonra tüm organları etkileyen ve yavaş ilerleyen gommatöz devir başlar. Bu devirde gom ismi verilen granülomatöz lezyonlar yaygın olarak organ tutulumlarına yol açarlar. Gomlarda basil bulunmaz ve bulaş olmaz.
  • Tanı kanda yapılan serolojik testler ile konur:
    • Non-treponemal testler: Tarama testi olarak kullanılır
      • Wassermann Kolmer testi, VDRL, RPR
    • Treponemal testler: İkinci haftadan itibaren pozitifleşirler
      • FTA-ABS: Birinci pozitifleşen emniyetli testtir.
      • MHA-TP Western Blotting: Kesin teşhis koydurur.
  • Hastalığın tüm evrelerinde antibiyotik tedavisi önerilir.
  • Tedavi, Bayan hast ve doğum, Üroloji (erkekler için), Dermatoloji ve Enfeksiyon hastalıkları uzmanı tarafından oluşan takım tarafından yönetilmelidir.

Şankroid (Yumuşak Şankr, Ulcus Molle)

  • Etken Haemophilus ducreyi isimli Gram (-) kokobasil
  • Başlangıçta eritematöz, papüler lezyonlar izlenir.
  • Daha sonra veziküler,frajil, kolaylıkla kanayan ve çok ağrılı 1-3 adet ülser ile hassas inguinal lenf bezi büyümesi (LAP) gelişir.
  • LAP’lı olguların %50’si irinli hale gelir, bu nedenle LAP fluktuasyon (içi sıvı dolu hissi) veriyorsa akla şankroid gelmelidir.
  • Etken laboratuvarda çikolatalı agarda üretilebilir. Gram boyamada kokobasilin tren yolu görünümü tipiktir.
  • Tedavide uygun antibiyotik kullanılır.
  • Bir CYBH olduğundan eş tedavisi mutlak gereklidir.

Lenfogranuloma Venereum (LGV)

  • Klamidya Trachomatisin L1,2,3 serotipleri oluşturur.
  • Vulvar karsinom gelişimine yol açabilen bir hastalıktır.
  • Üç farklı evrede ortaya çıkar:
    • Vulvada açık yara (ülserasyon)
    • Lenfatik devir
    • Anorektal evre (rektal striktür ve fistül formasyonu)
  • Subklinik primer enfeksiyon sık olup spontan olarak uygunlaşan ağrısız vulvar ülser biçiminde görülür. Bu hastalığın başlangıç periyodudur.
  • Bir yahut birkaç ülser bir ortaya gelir, ağrılı LAP izlenir.
  • Büyüyen lenf nodlarının ortasındaki cilt çökük göründüğünden buna Oluk Belirtisi (Groove Sign) denir ve teşhis koydurucudur.
  • Tanı laboratuvar olarak klamidya antijenlerinin tespiti ile konur.
  • Tedavide uygun antibiyotik kullanılır.
  • Bir CYBH olduğundan eş tedavisi mutlak gereklidir.

Granuloma İnguinale (Donovanozis)

  • Etkeni Calymmatobacterium (Klebsiella) Granulomatis’tir.
  • Vulvada küçük bir nodül yahut papül formunda başlar, daha sonra genişler ve ağrısız kolay kolay kanayan ülserlere dönüşür.
  • Lenf bezleri orta derece büyümüştür ve ağrısızdır.
  • Süpürasyon (irinleşme) yoktur.
  • Tanı laboratuvarda direkt yayma’da Giemsa yahut Wright ile boyandığında Donovan Cisimciklerinin görülmesi ile konur.
  • Tedavide uygun antibiyotik kullanılır.
  • Bir CYBH olduğundan eş tedavisi mutlak gereklidir.

Kondiloma Aküminata (Genital Siğil, Genital HPV)

  • Etkeni DNA viruslerinden olan Human Papilloma virustür.
  • Non-onkojenik olan Tip 6 ve 11 genital siğillerden sorumludur, çok bulaşıcıdır.
  • Tip 16 ve 18 servikal kansere en sık neden olan tiplerdir.
  • HPV’nin en yüksek prevalansı 20-24 yaşları ortasında görülür.
  • Seksüel partnerlerin sayısı, CYBH hikayesi, sigara içiciliği ve HIV ve ya immünsüpresif ilaç kullanımı risk faktörleri ortasındadır.
  • Cinsel bağ ile partnere, vertikal yoldan bebeğe bulaşır.
  • Hastalığı başlatan cinsel bağ üzere travmalar nedeniyle epitel bazal membranında bütünlüğün bozulması ve buradan içeriye virusun girmesidir.
  • HPV tesiri ile bazal membranı oluşturan hücrelerin bölünmesi uyarılır ve papillomlar gelişir.
  • Tanı klinik olarak konur.
  • DNA hibridizasyonu ile tiplendirme de yapılabilir.
  • Tedavide Podofilin, topikal 5-florourosil, imiquimod, trikloroasetik asit, krioterapi, elektrokoter ve ya lazer kullanılabilir. İnatçı olgularda interferon denenmelidir.
  • Uygun tedavi sonrası bile tekrarlar sıktır.
  • Doğumda vulva – vajinada yaygın siğil varlığında Sezaryen ile doğum önerilebilir. Bunun sebebi doğum kanalından geçiş esnasında bebeğin bulaşması sonucu ağız, boğaz ve gırtlakta (Laringeal Papillomatozis) yaygın siğin enfeksiyonlarına sebep olmasıdır.
  • Son yıllarda 9-45 yaş ortası bireylerde önerilen rekombinant aşılar kullanıma girmiştir.
    • İkili aşı: tip 16 ve 18’e karşı esirgeyici – pek kullanılmıyor.
    • Dörtlü aşı: tip 6, 11, 16, 18 subtiplerini içerir
    • Dokuzlu aşı: tip 6, 11, 16, 18 subtiplerine ek olarak tekrar yüksek riskli tiplerden tip 31, 33, 45, 52 ve 58 içerir.
  • Aşılama ile ilgili daha ayrıntılı bilgi için HPV virüsüne karşı ihtarlar: Çocuklarımızı koruyalım, vakti gelince aşı yapalım ! isimli makalemizi okuyabilrisiniz.

Molluskum Kontagiozum

  • Etkeni Pox kümesi içinde yer alan bir DNA virusudur.
  • Yakın seksüel ya da seksüel olmayan temas ya da otoinokülasyon ile geçiş gösteren çok bulaşıcı bir enfeksiyondur.
  • Çocuklara örneğin havuzdan bulaşabilir.
  • Yavaş büyüyen, ortası çukurlaşmış 1-5 mm çapında, pembe renkli, kubbe biçiminde papüller mevcuttur.
  • Tanı: Papüldeki beyaz mumsu gerecin mikroskobik gözlenmesi ile konur. Sitoplazma içindeki molloskum cisimciklerinin (intrasitoplazmik eozinofilik inklüzyon cisimcikleri) Wright ve ya giemsa ile boyanmaları teşhisi doğrular.
  • Tedavide Kriyo, lazer yahut beyaz gerecin boşaltılarak tabana iyod yahut ferrik subsülfat tatbiki yapılabilir

Hepatit C

  • Dünyada 200 milyondan fazla insanın Hepatit C virüsü (HCV) ile enfekte olduğu bilinmektedir.
  • Ülkemizdeki prevalansının % 1 den az olduğu düşünülmekte olup kronik karaciğer hastalıkları ortasındaki yeri ise % 30 lar civarındadır.
  • Bulaşma yolları:
    • Hepatit C taşıyan kan ve kan eserlerinin kullanılması ile (Günümüzde tüm kan eserleri hepatit C öteki ve bulaşıcı hastalıklar tarafından araştırılmaktadır ve bu yol ile bulaşma oranı çok azalmıştır).
    • Damar içi uyuşturucu madde bağımlılarının ortak olarak kullandıkları enjektörler ile
    • Korunmasız cinsel alaka yoluyla
    • Hepatit C Taşıyan malzeme ile yapılan dövme, piercing üzere süreçler ile
    • Uygun biçimde temizlenmemiş tıbbi gereçlerin kullanımı ile bulaşma
    • Hemodiyaliz ünitelerinde bulaşma
    • Hepatit C taşıyan anneden çocuğa bulaşma
  • Hastalık hepatit C virüsü ile karşılaşılmasını takiben, 2 -24 hafta ortasında değişen (genelde 6-8 hafta) bir orta periyottan sonra başlamaktadır.
  • Başlangıç periyodu hastaların büyük bir kısmında belirtisizdir. Bu nedenle de hepatit C de akut kainatın tespit edilmesi hayli enderdir.
  • Buna karşılık Hepatit B’ye nazaran çok daha yüksek oranda kronikleşme göstermesi nedeniyle (%80 civarında) kronik karaciğer hastalığı olarak karşımıza gelme mümkünlüğü genel prevalansına oranla hayli yüksektir. Bu Kronik Karaciğer Hastalığı (Siroz) tabanında kanser gelişimi ne yazık ki sıktır.
  • Tanı serolojik testler ile konur.
  • Tedavi: Günümüzde Hepatit C’nin standart tedavisi Pegile interferon + Ribavirin kombinasyonu formundadır.
  • Aşısı yoktur.

Hepatit B

  • Hepatit B, tüm dünyada yaygın olarak görülen değerli bir sıhhat sorunudur.
  • Yaklaşık 2 milyar beşerde geçirilmiş yahut var olan Hepatit B virüs (HBV) enfeksiyonu serolojik ispatının olduğu kestirim edilmektedir.
  • Kronik HBV taşıyıcılığının 350 milyondan fazla olduğu düşünülmektedir.
  • HBV ile enfekte hastaların %15- 40’ında siroz, karaciğer yetmezliği yahut hepatoselüler kanser (HCC) geliştiği ve %15- 25’inde HBV bağlantılı karaciğer hastalığından mevt riski bulunduğu bildirilmektedir.
  • Her yıl 600.000’den fazla kişi HBV bağlantılı kronik ve akut hastalıklar sonucunda hayatını kaybetmektedir.
  • Bulaşma:
    • A- perkütan (parenteral) bulaş. HBV enfeksiyonunda en kıymetli bulaş yollarından biridir. Enfekte kan ve beden sıvıları ile mukozal yada kütanöz temas ile olmaktadır. Damar içi ilaç kullanımı, kontamine iğne yaralanmaları, hemodiyaliz, dövme yaptırma üzere yollar bu tip bulaşın en değerli örnekleridir.
    • B- Cinsel temas (semen ve vajinal sekresyonlar)
    • C- İnfekte anneden yenidoğana bulaş (vertikal)
    • D- Horizontal yol: Enfekte bireylerle cinsellik içermeyen yakın temas
  • Akut B hepatiti, HBV ile karşılaşılmasını takiben, 6 hafta ile 6 ay ortasında değişen bir inkübasyon devrinden sonra gelişmekte ve asemptomatik enfeksiyondan, fulminan hepatite kadar değişebilen bir klinik görünüm içerisinde ortaya çıkmaktadır
  • Akut HBV enfeksiyonu esnasında hastaların %70’inde subklinik yahut anikterik (sarılık olmayan) hepatit, %30’unda ikterik (sarılık olan) hepatit gelişir.
  • Prodromal devirde halsizlik, bulantı, iştahsızlık, düşük ateş, kas ağrısı, kusma, yorgunluk görülebilir. Birtakım hastalarda sağ üst kadran ve epigastrik ağrı görülebilir
  • İkterik hepatitli hastalarda sarılık çoklukla bulguların başlamasından 10 gün sonra, idrar renginde koyulaşmayı takip eden dışkı renginde açılma ve müköz membran, konjunktiva, sklera ve ciltte sarı renk görülmesiyle başlar.
  • Bu periyotta fizik muayene ile olguların %50-80’inde hepatomegali (karaciğer büyümesi), %5- 15’inde splenomegali (dalak büyümesi), nadiren palmar eritem ve spider nevüs görülebilir
  • Serum ALT seviyesinin 1000 – 2000 mg/dl ortasında olması tipiktir ve ALT, AST’den daha fazla yükselir.
  • İkterik hastalarda serum bilirubin seviyesi yükselir.
  • Kronik Hepatit: HBsAg olumluluğunun 6 aydan fazla devam etmesi durumunda enfeksiyonun kronikleştiği kabul edilir.
  • Aile bireyleri, yakın temasta bulunduğu bireylere de hepatit B serolojik göstergelerine (HBsAg ve Anti HBs) bakılmalı, gerekenler aşılanmalıdır.
  • Tedavi: Günümüzde hepatit B tedavisi için ruhsatlandırılmış (FDA onayı almış) 5 ilaç bulunmaktadır. Bunlar:
    • İnterferon alfa (Interferon alfa 2a ve 2b ile bunların pegile formları),
    • lamivudine,
    • Adefovir,
    • Dipivoxal,
    • Entacavir,
    • Telbuvidine’dir. Bu ilaçların birinci 4’ü ülkemizde de mevcuttur.
  • Günümüzde HBV aşısı rutin çocukluk aşılama protokollerinde yer almaktadır. (0, 1, 6. aylar)
  • Anne HBsAg (+) ise yenidoğana çabucak doğum sonrasında aşı yanında Hepatit B IG de uygulanmalıdır.
  • Bağışıklık Anti HBs antikor bakılması ile belirlenir. Aşı sonrası 10 İÜ/mL üzeri anti HBs bedelleri gözetici kabul edilmektedir.

HIV / AIDS

  • AIDS hastalığını oluşturan HIV virüsü, genetik ve serolojik özelliklerine nazaran HIV-1 ve HIV-2 olmak üzere ikiye ayrılır. Bu iki virüs tipi orijinlerinin farklı olması nedeniyle birbirinden nispeten farklıdır ve nükleik asit serileri %40 oranında benzerlik gösterir.
  • HIV-1 birinci sefer 1983 yılında Paris’te, HIV-2 ise birinci olarak 1986 yılında Batı Afrika’da izole edilmiştir
  • Dünyada AIDS olgularının %98’inden HIV-1 sorumludur
  • Birleşmiş Milletler HIV/AIDS ortak programı UNAIDS Aralık 2008 bilgilerine nazaran dünyada HIV virüsü taşıyan insan sayısı 33.4 milyondur. Bu sayının 15.7 milyonu bayan olmak üzere 31.3 milyonunu yetişkinler, 2.1 milyonunu 15 yaşın altındaki çocuklar oluşturmaktadır.
  • Virüs öncelikle cinsel temas, kan yolu ve anneden bebeğe bulaş ile yayılmaktadır.
  • Günümüzde bulaşın %80’i cinsel bağ ile bulaş formundadır.
  • Normal vajinal alakada bulaş oranı (%0,1) daha düşük iken, anal bağda bulaş oranı daha yüksektir(%1).
  • Diğer cinsel alakayla bulaşan enfeksiyonlar varlığı bulaş ihtimalini arttırmaktadır.
  • Hastalığın evreleri
    • Akut retroviral sendrom
    • Latent devir
    • AIDS ile alakalı komplex
    • AIDS
  • Tedavi:
    • Fırsatçı enfeksiyonların tedavisi çok değerli, zira ilerlemiş enfeksiyonda hastaların kaybedilme sebebidir.
    • Antiretroviral tedavi
  • Gebelik müddetinde viral replikasyonu (çoğalmayı) baskılayan ilaç kullanımı ile bebeğe bulaşma oranları azaltılabiliyor.
  • Ancak risk kümelerinin dışında olmak / korunmak temeldir.
  • Bunu yapmadan evvel, DÜŞÜNMEK için vakit ayırın.

UYARI: Verilen bilgiler özet ve hasta bilgilendirme gayelidir. Doktor muayenesinin yerini asla tutmayacaktır. Emsal şikayetleriniz varsa, hekiminize danışmanız ruh ve vücut sıhhatiniz açısından son derece önemlidr.

Sağlıklı günler dilerim.

Exit mobile version