Kaygı, telaş, anksiyete ömrümüzü zorlayan hislerden biri. Dert hissettiğimizde ya telaşla düşünmeden yanlış şeyler yapabiliyoruz ya da donup kalarak harekete geçemiyoruz.
Peki korku neden var? Telaşın fonksiyonu ne olabilir?
Kaygı duygusu bizi tehlikelerden korumak için var. Olumsuz ihtimalleri düşünebilmek bu ihtimaller için tedbir almamıza yardımcı oluyor.
Yağmur yağarsa diye şemsiye almak, acil muhtaçlıklar için para biriktirmek, emniyet kemeri takmak derdin bize hayatta yardımcı olduğu durumlardan kimileri diyebiliriz.
Kaygı nerede hayatımızı zorlaştırmaya başlıyor?
Olumsuz ihtimalleri gözden geçirirken bu ihtimaller ortasında kaybolmak, gerilim düzeyimizi arttırıyor ve hakikaten de bu makûs ihtimaller gerçekleşmiş üzere hissedebiliyoruz. Bu gerilim düzeyi bizi her daim tehlike içinde üzere hissettiriyor.
Stres ortaya çıktığında, sempatik hudut sistemi devreye girerek “savaş, kaç, donakal tepkisi” dediğimiz bir reaksiyon ortaya çıkıyor. Bu reaksiyon, bizim örneğin saldırgan bir hayvanla karşılaştığımızda bedenimizin süratlice, düşünmeden gereken tedbirleri alması için var olan bir sistem. Saldırgan bir hayvanla karşılaşınca ya bu hayvanla gayret edeceğiz ya süratlice uzaklaşacağız ya da meyyit taklidi yaparak bizi fark etmemesini sağlayacağız. Saldırgan bir hayvanla karşılaştığımızda en âlâ stratejiyi düşünüp bulacak vaktimiz olmayacağından bedenimiz birini seçiyor.
Günlük hayatta karşılaştığımız gerilim veren durumlar ekseriyetle hayati tehlike yaratmayan durumlar oluyor. Bir sunum yapmak, bir işe başvurmak, yanlış anlaşılmak, trafikte kalmak üzere durumlarda sempatik hudut sistemimiz devreye girdiğinde bu durumları atlatmak için gereksinimimiz olan düşünme kabiliyetini askıya almış oluyoruz. Halbuki bu üzere durumlarda sakin, serinkanlı ve âlâ düşünebilen halimize gereksinim duyuyoruz.
Fazla dert hissetmek, sempatik hudut sitemini daima uyardığından, bizi kaygılandıran durumlar gerçekleşmiş üzere savaş, kaç, dona kal yansılarından biri ile bu korkuyu yatıştırma yoluna gidiyoruz.
Tüm olasılıkları hesaplayıp, bütün durumlar için tahliller üretmek hayli ağır ve şiddetli bir vazifedir. Birebir vakitte imkansızdır da.
Kaygının değerini bilip, fazla korkuyu yönetebilmek için bir uzman takviyesi alabilirsiniz.