OTOLOG ADİPOZ DOKU KAYNAKLI KÖK HÜCRE KONSANTRASYONUN (ADSCc) PEYRONIE HASTALIĞI VE EREKSİYON BOZUKLUKLARININ TEDAVİSİNDE KULLANIMI
Kök hücreler teorik olarak bedenin pek çok bölgesinden ve dokulardan elde edilebilmektedir. Yağ dokusunun da bilhassa mezenşimal kök hücrelerden varlıklı bir doku olduğu bilinir ve bu hücrelerin elde edilmesi görece başka bölgelere kıyasla daha kolaydır. Mezenşimal kök hücreler hem kendini yenileyebilen hem de birden fazla hücre formuna farklılaşabilen pluripotent yetişkin tip kök hücre formasyonlarıdır. Günümüzde organik ve şiddetli ereksiyon bozukluklarının tedavisinde hala deneysel olarak kabul edilse de yağ dokusu kökenli kök hücrelerden de faydalanılmaktadır. Yapılan bilimsel çalışmalar bu noktada yeniden umut vericidir. Bilhassa dejeneratif ve nöropatik nedenlere bağlı olarak gelişmiş ereksiyon bozukluklarında yağ kökenli kök hücreler, kemik iliği kökenli kök hücrelere nazaran daha fonksiyonel olabilir. Peyronie hastalığı ve diyabete bağlı olarak gelişen kavernozal düz kas dejenerasyonlarının tamirinde tekrar yağ kökenli kök hücrelerin daha aktif tamir sağlayabileceği öne sürülmektedir.
Günümüzde gerçek kök hücre tedavileri için hayli gelişmiş resmi onaylı kök hücre laboratuvarlarına ve müsaade için de uzun süren etik yasal süreçlere gereksinim duyulur. Bu sebeple pratikte kullanımı kanser çalışmaları üzere özel durumlar haricinde pek mümkün olamamaktadır. Üstelik enkübe edilen ve çoğaltılan kök hücrelerin beşere naklinin güvenliği konusunda da tıbbi dertler hayli fazladır. Bu nedenlerle günümüzde kök hücre tedavilerinin daha indirekt yoldan ve de süratli biçimde hücresel konsantrasyonlar biçiminde anlık olarak hazırlanması ve uygulanması tercih edilmektedir. Motamot kemik iliği aspirasyon konsantrasyon (BMAC) sisteminde olduğu üzere, yağ dokusu evvel aspire edilir. Alınan yağ enzimatik ya da mekanik yolla evvel parçalanır, sonra da bir grup süreç ve filtrasyonlardan geçirilerek nihayetinde yağ hücrelerinden, proteinlerden ve öbür doku elemanlarından arındırılır. Sonuçta mezenşimal kök hücreden güçlü hücresel konsantrat elde edilir. Bu sürece otolog adipoz doku kaynaklı kök hücre konsantrasyonu (ADSCc) yahut adipoz kaynaklı doku stromal vasküler fraksiyon (SVF) ismi verilmektedir.
İşlem lokal anestezi altında ve büsbütün ofis kurallarında gerçekleştirilmektedir. Öncelikle göbek etrafında geniş bir alan lokal anestezi (enjeksiyon) ile uyuşturulur. Sonrasında tek bir noktadan girişle ve ince bir kanül yardımıyla yağ dokuları klasik liposuction usulü ile aspire edilir. Aspire edilen yağ dokuları patentli bir teknoloji olan GCell (otolog doku ayrıştırma ünitesi) aygıtında evvel 20 dakika mühlet ile mekanik olarak parçalanır ve 50 mikronluk birinci filtrasyona tabi tutulur. Bu süreç sonrasında tabanda kalan sıvı içerik bir cam tüpe alınır. Devamında 90 derecelik bir santrifüj aygıtı (MedCGF) yardımı ile kalan yağın ve kök hücreden varlıklı hücresel süspansiyonun birbirinden büsbütün ayrıştırılması sağlanır. Bu süreç sonunda da tekrar tabanda kalan hücresel süspansiyon yine öteki bir enjektöre aktarılır ve devamında 41 mikronluk süzgeçten yani çok ince filtrasyon sürecinden son defa mekanik olarak geçirilir. Böylece süspansiyon tüm yağ hücrelerinden ve proteinlerden arındırılmış olur. Son olarak UV ışını yardımı ile tekrar G-Cell aygıtında fotoaktivasyon süreci gerçekleştirerek kök hücrelerin biyoaktif hale gelmesi sağlanır. Ve en sonunda mezenşimal kök hücrelerden güçlü lakin yağ hücresi barındırmayan saf bir hücresel kokteyl elde edilmiş olur. 5-6 ml’lik bu sıvı süspansiyon çabucak tıpkı seansta penisin sağ ve sol kavernozal dokuları içine enjekte edilir ve hastanın penisi 15 dakika kadar klempe halde bırakılır. Süreç toplamda tüm hazırlık ve enjeksiyon basamakları dahil olmak üzere yaklaşık bir saat kadar sürer ve yatış yahut istirahat gerektirmez. Liposuction bölgesinde oluşabilecek küçük morluklar dışında ise hastada bir yan tesir gerçekleşmesi beklenmez.
Yöntemin Avantajları:
*Tamamen ofis kurallarında lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve prosedür anestezisi gerektirmez.
*İşlem tüm hazırlık ve uygulama basamaklarıyla birlikte toplamda 1 saat kadar sürer.
*Yapılan kök hücre toplama süreci gerçek bir kök hücre tedavisi değildir. Kök hücre tedavilerinde laboratuvar ortamında invitro olarak kök höcreler izole edilir ve enkübe edilerek (kuluçka) çoğaltılır. Kök hücre tedavilerinin hem etik hem de tıbbi açıdan ileriye dönük birtakım sakıncaları kelam konusu olabilmektedir. Meğer bizim elde etmeyi amaçladığımız şey yağdan elde edilmiş mezenşimal kök hücrece güçlü otolog bir eserdir. Bu çok daha pratik ve inançlı bir yoldur.
* Yağ hücrelerinden arındırılmış sıvı bir konsantrasyonun içeriğinde mezenşimal kök hücreleri yanında M2 makrofajlar, perisitler, T lenfositler, preadipozitler, endotelial progenitör hücreler de yer almaktadır. Bu hücrelerin de doku güzelleşmesinde (restorasyon) ekstra misyon aldıkları bilinmektedir.
*Kök hücreler otolog yani kişinin kendi dokusundan elde edilen saflaştırılmış birer eser oldukları için tedavi sırasında yahut sonrasında şahısta alerjik bir tepki ve hücre reddinin gelişmesi kelam konusu değildir. Elbette ki elde edilen eser diğer bir kişi üzerinde muhakkak uygulanamaz.
*İşlem ve tedavi sonrası hasta günlük ömrüne kaldığı yerden devam edebilir.
*İşlemin yan tesir profili minimaldir.
*Tedavinin tesiri ekseriyetle 3-6 hafta sonrasında çıkmaya başlar lakin azamî aktiflik için 2-3 ay kadar beklenmesi gerekebilir.
*Fayda durumuna nazaran ise 6-12 ay sonra tıpkı süreç istenirse tekrar tekrarlanabilir.
Kimlere yapılabilir?
Öncelikle tedavinin şimdi deneysel kapsamda olduğunu tekrar belirtmekte yarar vardır. Her cinsten rejenaratif tıp uygulamalarında olduğu üzere şimdi klasik tedavi protokolleri içinde yer almaz. Lakin yağ dokusu aspirasyon ve kontrantrasyon (ADSCc) sürecinin minimal invaziv olması ve yapılan klinik kimi çalışmalarda yararlarının gösterilmeye başlanmış olması epeyce umut vericidir. Bu sebeple orta ve şiddetli seviyedeki ereksiyon bozuklukları (özellikle de nöropatik, dejeneratif, venöz kaçak nedenli) ve peyronie hastalığı tekniğin ürolojideki potansiyel kullanım alanları olarak gösterilebilir. Enjeksiyonlar ereksiyon bozukluğunda intrakavernozal yani penis içine, peyronie hastalığında ise plak içine olacak halde yapılmaktadır. Günümüzde gerçek kök hücre tedavileri için epey gelişmiş resmi onaylı kök hücre laboratuvarlarına ve müsaade için de uzun süren etik yasal süreçlere muhtaçlık duyulur. Bu sebeple pratikte kullanımı pek mümkün değildir. Üstelik enkübe edilen ve çoğaltılan kök hücrelerin beşere naklinin güvenliği konusunda da tıbbi telaşlar epey fazladır. Bu nedenlerle günümüzde kök hücre tedavilerinin daha indirekt yoldan ve de süratli biçimde hücresel konsantrasyonlar halinde anlık olarak hazırlanması ve uygulanması klinikler tarafından tercih edilmektedir.
KAYNAKLAR:
Nora M Haney -The Use of Stromal Vascular Fraction in the Treatment of Male Sexual Dysfunction: A Review of Preclinical and Clinical Studies Sex Med Rev 2019 Apr;7(2):313-320.
Mikkel Fode – Feasibility of minimally invasive, same-day injection of autologous adipose-derived stem cells in the treatment of erectile dysfunction – Scandinavian Journal of Urology Volume 57, 2023 – Issue 1-6
Han Zheng – Effect of cells self-aggregation in the treatment of neurogenic erectile dysfunction with traditional single cell suspension of adipose derived stem cells- Urology Vol 158 December 2021
Jiancheng Zhai – Adipose Derived Mesenchymal Stem Cells-Derived Mitochondria Transplantation Ameliorated Erectile Dysfunction Induced by Cavernous Nerve Injury – World J Mens Health 2024 Jan;42(1):188-201.
Marlene Louise Quaade – Adipose-Derived Stem Cells from Type 2 Diabetic Rats Retain Positive Effects in a Rat Model of Erectile Dysfunction Int J Mol Sci 2022 Feb 1;23(3