Diş taşı paklığı diş eti sıhhati için neden değerlidir?
Diş taşı temizliğinin değerini anlamak için öncelikle bu taşların oluşum sistemini ve nelere neden olabildiğini anlamak gerekmektedir.
Diş taşları, mikrobiyaldental plağın temizlenmemesi ya da gereğince temizlenememesi nedeniyle dişlerin yüzeyinde kalması sonucunda tükürükte bulunan minerallerin bunların üzerine çökelmesiyle oluşurlar. Yani buradan net bir halde anlaşılabileceği üzere diş taşları aslında ağız hijyenindeki eksiklikler nedeniyle oluşurlar. En çok tükürük bezlerinin ağıza açıldığı alt ön dişlerin lisan tarafına bakan yüzeyi ile üst 1. azı dişinin yanak tarafına bakan yüzeyinde birikse de ağızda yeterli temizlenemeyen tüm yüzeylerde diş taşı oluşabilmektedir.
Diş taşlarının direkt olarak diş eti hastalıklarına neden olduğu ile ilgili bir bilimsel çalışma bulunmamaktadır, burada asıl etken mikrobiyaldental plaktır. Mikrobiyaldental plaklar içerisinde milyonlarca bakteri bulunmaktadır. Bu bakteriler bir ortadayken tek başlarına olmalarına göre çok daha ziyanlı hale gelmektedirler. Diş taşları, yüzeyleri pürüzlü olduğu için daha fazla plak birikimine neden olurlar. Plak birikimi dişeti hastalıklarının oluşmasına ve ilerlemesine neden olur. Diş taşlarının temizliğinin değeri işte burada ortaya çıkmaktadır.
Diş eti hastalıkları, gingivitis ismi verilen dişeti seviyesindeki iltihap ile başlar. Bu kademede şayet müdahale edilip gerekli tedavi yapılmaz ise iltihap dişetinden dişleri destekleyen kemiğe ilerler ve kemik yıkımı başlar. Böylelikle dişeti ve kemik ortasındaki ara uzamaya başlar ve periodontal cep dediğimiz patoloji oluşmaya başlar. Ya da dişetleri yıkılan kemiği izler ve diş eti çekilmesi başlar. İlerleyen basamaklarda dişlerimizde sallanmalar, yer değiştirmeler ve daha da ilerleyen durumda apseler oluşmaya başlar.
Diş eti hastalıklarının tedavisi nasıl yapılır?
Diş eti hastalıklarının tedavisi hangi basamakta yakalandığına nazaran değişmektedir. Başlangıç yani dişeti iltihabı (gingivitis) seviyesinde yakalandığında taş paklığı ve uygun bir ağız hijyeni eğitimiyle tedavi edilebilecekken, ilerleyen durumlarda flep operasyonu olarak isimlendirdiğimiz diş eti ameliyatları gerekmektedir.
Peki dişeti ameliyatı nasıl yapılıyor? Diş eti ameliyatları kısmına geçmeden başlangıç dişeti tedavisi dediğimiz taş temizlikleri (çoğunlukla 2 ya da 3 seans) yapılır ve dişeti hastalıklarına yatkınlığa neden olan faktörler ortadan kaldırılır. Bu etapta ağız hijyenini oturtmak çok değerlidir. Ağız, ameliyatlara geçmeye hazır hale geldiğinde, lokal uyuşturma ile dişetleri kaldırılır ve kemiğe ulaşılır. Buradaki iltihaplı dokular temizlenir, formu bozulmuş olan et ve kemiğe yine biçim verilir, gerekli olan yerlere kemik tozları, membranlar yerleştirilir.
Biz kliniğimizde yumuşak doku ve kemik güzelleşmesine olan katkıları pek çok bilimsel çalışma ile kanıtlanmış olan, kişinin kendisinden kan alarak elde ettiğimiz, PRF’ i (trombositten güçlü fibrin) bu basamakta kesinlikle ilgili bölgeye yerleştiriyoruz. Dikişler atılarak bölge kapatılır. Operasyondan 7-10 gün sonra dikişler alınır.
Bu tedavi süreçleri boyunca sıcak- soğuk hassasiyetinde artma, şiş olan dişetlerindeki ödemin azalması ve sağlıklı, sıkı kıvama gelmesi nedeniyle dişlerin ortalarındaki boşlukların artması hissi ortaya çıkabilir ve çok olağandır.
Tüm ameliyatlar bittikten sonra en değerli basamak takiptir. Kesinlikle doktorunuzun teklifine nazaran 4-6 ayda bir rutin denetimler yapılmalı ve ağız hijyenine birebir formda itinayla dikkat edilmelidir.
Sağlıklı diş etlerinin temeli güzel bir ağız hijyenine dayanmaktadır. Uygun fırçalama çok kıymetlidir. Bununla birlikte dişlerinizin ortalarında birikenleri yalnızca fırçalamayla uzaklaştıramayacağımız için diş ipi, orta yüz fırçası ve/veya ağız duşu kullanımı çok değerlidir. Yanlışsız ve faal fırçalamayı öğrenmek ve size en uygun hijyen araçları için (floss, orta yüz fırçası, vb) bilhassa diş taşı temizliklerinden sonra doktorunuzdan ağız hijyeni eğitimi vermesini isteyin. Çok âlâ fırçaladığınızı düşünürken aslında çok yanlış teknik kullanıyor olabilirsiniz.
Unutulmamalıdır ki; sıhhat ağızdan başlar ve çene kemiği ağzın temelini oluşturmaktadır. Temel güçlü olduğunda yapılan her tedavi sağlıklı olacaktır.