Çocuğumda ishal olup olmadığını nasıl anlarım?
Kaka yapma her çocukta farklıdır; ne sıklıkta yaptığı, neye benzediği ve ne kadar yaptığı çocuktan çocuğa değişebilir. Çocuğunuz için neyin olağan olduğunu siz bilirsiniz, bu yüzden bir anormallik olduğunu belirleyecek olan sizin gözleminizdir.
İshal sulu, gevşek kakadır. Çocuğunuzda varsa, muhtemelen günde en az üç defa kaka yapacaktır. Çocukların birçoklarında kaka ile rahatlayan karın ağrıları da görülmektedir.
İshale eşlik edebilen öteki şikayetler şunlardır:
- Kusma
- Ateş
- Eklem ağrısı
- Baş ağrısı
Küçük çocuklarda ishal sık görülen bir tablodur ve birden fazla, beş yaşından evvel en az bir kere ishal olur. Çoklukla bir hafta içinde güzelleşir ve birçok vakit hastaneye gitmeyi gerektirecek bir tablo gelişmez. İshal periyodunda yapacağınız en kıymetli şey, çocuğunuzun susuz kalmamasını sağlamak için bol ölçüde sıvı vermeye çalışmaktadır.
Çocuğumda ishale neden olan nedir?
Çocuklarda kısa vadeli ishale ekseriyetle virüsler neden olur, fakat bazen besin zehirlenmesi, besin allerjisi üzere nedenlere bağlı da ishal görülebilir.
Virüsler; Rotavirüs ve norovirüs üzere bir çok virüs çocukluk devrinde ishale neden olabilir. Rotavirüs, çocuklarda, bilhassa birinci 3 yaşta ishalin en yaygın nedenidir, hasta biriyle temas ile kolay kolay yayılır. Rotavirüs aşısının kullanılmaya başlanmasından bu yana ağır olaylarda önemli düşüş yaşandı.
Rota virüsü belirtileri şunları içerir;
- Yüksek ateş
- Kusma
- İshal
- Karın ağrısı
- Kramplar
Gıda zehirlenmesi; Besin zehirlenmesine ekseriyetle salmonella, e-coli yahut kampilobakter üzere bakteriyel bir enfeksiyon neden olur, lakin bazen bir parazit de neden olabilir. Belirtileri şöyledir; hasta hissetmek , karın ağrısı ve krampları, ateş, yorgunluk, ağrı ve titreme.
Gıda alerjisi yahut intoleransı; Çocuğunuz muhakkak bir yemeği yedikten sonra ishal oluyorsa, bu bir alerji yahut intolerans belirtisi olabilir. Şikayetler, yemeği yedikten birkaç dakika sonra yahut 12 saate kadar olan aralıkta ortaya çıkabilir. Allerjinin başka bulguları ağız etrafında, boğazda kulaklarda kaşıntı, kabarık-kaşıntılı döküntü, yüzde-özellikle ağız etrafı ve gözlerde şişme, kusmadır. Çocuklarda yaygın alerjenler ortasında süt, yumurta, yer fıstığı ve başka kuruyemişler, balık ve kabuklu deniz eserleri bulunur. Çocuğunuzda ishal ile birlikte egzama da varsa ,alerji unutulmamalıdır.
Viral enfeksiyonlar sırasında, süt nedeniyle şişkinlik, karın ağrısı olabilir, buna allerji demek yanlışsız olmaz, intolerans olarak kabul edilmelidir.
Antibiyotikler; İshal, antibiyotik tedavisinin sık görülen bir yan tesiridir. Antiboyik kullanırken probiyotik verilmesi de önerilebilmektedir. Antibiyotik kullanımı ile bağırsak florası değişmekte, olağana dönebilmesi 2 yılı bulabilmektedir. Günümüzde bağırsak florasının ehemmiyeti üzerinde daha fazla durulmaktadır, ve flora farklı bir organ sistemi olarak değerlendirilmekte, hastalıklar, kilo ve bağışıklık üzerine tesirleri bilinmektedir. Gereksiz yere antibiyotik kullanmamamız için değerli bir nedendir.
Kirlenmiş su; Kirli, kontamine sular ile parazitler, bakteriler ve çeşitli organizmalar ağız yoluyla alınarak sindirim sistemine ulaşırlar. Bazen ishal birkaç hafta sürebilir, lakin ekseriyetle uygun ilaçlarla tesirli bir formda tedavi edilebilir.
Bebeğimin ishali diş çıkarmadan mı kaynaklanıyor?
Bazı anne-babalar, ishalin diş çıkarmadan kaynaklanabileceğini düşünürler. Birçok aile, diş çıkarma sırasında çocuklarının kakasında bir ölçü değişiklik olduğunu gözlese de, diş çıkarmanın gerçek ishale neden olduğuna dair hiçbir ispat yoktur. Diş çıkarma devrinde kaka biraz yumuşayıp sayısı biraz artsa da gerçek bir ishal üzere kıymetlendirmek gerçek olmaz.
Bebeğimin ishali için konutta ne yapabilirim?
Yapılması gereken en kıymetli şey kaybettiği sıvıyı yerine koymaktır. Küçük çocuklar, bilhassa ishal ile birlikte kusmaları da varsa, yetişkinlerden çok daha süratli susuz kalabilirler.
Çocuğunuza sık sık az ölçüde sıvı verin, emiyorsa sık sık emzirin. Meyve suyu ve gazlı içecekler ishal ve karın ağrısını şiddetlendirebileceği için verilmemelidir.
İshal durdurucu ilaçlar kullanılması, bilhassa küçük çocuklarda uygun değildir.
Ne vakit hekimime başvurmalıyım?
Eğer şu bulgular varsa en kısa vakitte hastaneye başvurmanızda yarar vardır;
- Gözlerde çökme, dudaklarda kuruma, idrarda azalma üzere su kaybı bulguları varsa
- Safralı kusmaları varsa
- Kakasında kan ve mukus varsa
- Şiddetli karın ağrısı varsa
- İshal 1 haftayı geçtiyse
- Çok sık dışkılaması varsa