Hayata geçirdiği projelerle ismini uzay ve havacılık alanında önde gelen ülkeler listesine yazdıran Türkiye, gelecek yıl bütçesinden ayrılan 5 milyar 52 milyon lirayı uzay vatandaki çalışmalarını sürdürmek için kullanacak.
2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi’nden yaptığı derlemeye nazaran, Türkiye, bu yıl beşerli birinci uzay misyonunu muvaffakiyetle gerçekleştirirken, kendisini uzay ve havacılıkta kelam sahibi ülkeler listesinde üst sıralarda tutacak çalışmalarını devam ettirmeyi planlıyor. Bu kapsamda 2024 için uzay ve havacılığa ayrılan 4 milyar liralık bütçe, 2025 yılı için 5 milyar 52 milyon liranın üzerine çıktı. 2027’DE BÜTÇE 7 MİLYAR LİRAYA ULAŞACAK Kelam konusu bütçe iddialarındaki artış, birinci astronotu Alper Gezeravcı ve ikinci astronotu Tuva Cihangir Atasever’i ve birinci yerli ve ulusal uydusu TÜRKSAT 6A’yı bu yıl uzaya gönderen Türkiye’nin, Ulusal Uzay Programı’ndaki unsurları birer birer hayata geçirmedeki kararlılığını gösteriyor. Programdaki “Ay’a birinci temasın sağlanması” gayesi için ise çalışmalar sürdürülüyor. Ay Projesi kapsamında 2026’da Ay ile birinci teması kurması planlanan uzay aracının tasarım ve üretim süreci ise TÜBİTAK UZAY tarafından yürütülüyor. Kelam konusu tarihte Türkiye ayrıyeten dünyanın en büyük uzay aktifliği olan Memleketler arası Uzay Kongresi’ne (IAC) de konut sahipliği yapacak. Kongre 2026 yılında Antalya’da düzenlenecek. Gelecek periyotta daha pek çok değerli projeyi hayata geçirmeyi planlayan Türkiye, uzay ve havacılık programları için 2026’da 5 milyar 984 milyon 396 bin lira ayırdı. Derin uzay çalışmalarındaki itki sistemlerinde kullanılmak üzere füzyon teknolojisinin geliştirilmesi emeliyle kurulacak olan AR-GE merkezinin tamamlanmasının beklendiği 2027 için ise 6 milyar 802 milyon 903 bin lira ayrılması öngörüldü. TUA’NIN BÜTÇESİ MUHAKKAK OLDU Kritik ehemmiyete haiz uzay ve havacılık teknolojileri ve bilimlerinde mevcut kapasiteyi artırarak Türkiye’nin bu alanda önder ülkeler ortasında yer almasını sağlamak gayesiyle çeşitli projeler de yürütülecek. Kelam konusu 2025-2027 periyodunda Ay ve derin uzay çalışmalarının yanı sıra memleketler arası işbirlikleri kapsamında eğitim, ortak teknoloji geliştirme, deney, uzay havasındaki değişimleri izlemek üzere kurulacak Uzay Havası Uygulama Merkezini tamamlama çalışmaları üzere faaliyetler de yürütülecek. Türkiye Uzay Ajansına (TUA) tüm bu faaliyetlere katkı sunabilmesi için gelecek yıl için ayrılan bütçe 2 milyar 344 milyon 953 bin lira oldu. Kelam konusu bütçe 2026 için 2 milyar 781 milyon 864 bin lira ve 2027 için 3 milyar 163 milyon 928 bin lira olarak belirlendi. MİLLİ UZAY PROGRAMI HEDEFLERİ Ayrıyeten yeni jenerasyon uydu geliştirme alanında dünyayla rekabet edebilecek ticari marka ortaya çıkarılması da hedefleniyor. Ülkeye ilişkin bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirilmesi, uzaya erişimin sağlanması ve uzay limanı kurulması, uzay havası ya da meteorolojisi alanına yatırım yapılması ve bu alanda yetkinliğin artırılması ana amaçlar ortasında bulunuyor. Türkiye’yi astronomik müşahedeler ve uzay objelerinin yerden takibi mevzularında daha ileri düzeye taşımak, ülkede uzay sanayi iktisat sistemini daha da geliştirmek ve uzay teknolojisi geliştirme bölgesi kurmak da programdaki başlıklar ortasında yer alıyor. Böylelikle Türkiye, 600 milyar dolara erişen ve süratle 1 trilyon dolara çıkması öngörülen uzay iktisadından hisse alma maksadına emin adımlarla ilerliyor.
