Evrendeki uzak objelere bakmak, vakitte geriye bakmak üzere düşünülebilir. Işık suratı sonlu olduğu için, çok uzakta olan objelerden yansıyan ışığın bize ulaşması milyonlarca hatta milyarlarca yıl alabiliyor. Münasebetiyle çok uzaktaki objeler, cihanın de genç olduğu devirde olduğu üzere çok genç objeler olarak gözüküyor. Bu yüzden, epeyce eski görünen çok uzak bir galaksi bulan gökbilimcilerin şaşkınlığının anlaşılır olduğunu söyleyebiliriz.
Bulunan bu galaksi, ZF-UDS-7329 olarak isimlendiriliyor. Müşahedeler, galaksinin ışığının 11,5 milyar yıl öncesinden geldiğini ve devasa yıldız popülasyonunun 13 milyar yıl evvel zati mevcut olduğunu gösteriyor. O galaksideki tüm yıldızların kütlesi, galaksimiz Samanyolu’ndaki yıldızların en az iki katı ve galaksimizin bu kadar büyümesi milyarlarca yıl aldı. Bir galaksinin yalnızca birkaç yüz milyon yılda nasıl bu kadar büyüdüğü ise şu an bilinmiyor.
Swinburne Teknoloji Üniversitesi’nden ortak muharrir Dr. Themiya Nanayakkara bir açıklamada “Artık kozmosun derinliklerinde var olan en eski devasa, hareketsiz canavarları doğrulamak için mümkün olanın ötesine geçiyoruz. Bu, galaksilerin nasıl oluştuğuna ve geliştiğine dair mevcut anlayışımızın hudutlarını zorluyor. Artık asıl soru, bunların kainatın çok erken periyotlarında nasıl bu kadar süratli oluştukları ve cihanın geri kalanı bunu yaparken birdenbire yıldız oluşturmalarını hangi gizemli düzeneklerin engellediğidir” dedi.
Galaksi birinci kere yıllar evvel tanımlandı, lakin nitekim sıra dışı özellikleri, yerdeki gözlemevleri tarafından tespit edilemedi. Yalnızca James Webb uzay teleskobunun üstün bakış açısı sayesinde gökbilimciler bu durumu yanlışsız bir biçimde inceleyebildiler. JWST, uzayda olduğundan ötürü Dünya atmosferinden kaynaklanan sınırlamalardan etkilenmiyor.
Yine Swinburne’den başyazar Profesör Karl Glazebrook, “Bu özel galaksiyi yedi yıldır takip ediyoruz ve kaç yaşında olduğunu anlamak için onu dünyadaki en büyük iki teleskopla gözlemleyerek saatler harcadık. Ancak çok kırmızı ve çok soluktu ve ölçemedik. Sonunda, tabiatını doğrulamak için Dünya’nın dışına çıkıp JWST’yi kullanmak zorunda kaldık” dedi ve ekledi: “Bu, 2010 yılında başlattığımız ve bu galaksiyi olağandışı olarak tanımlamamıza yol açan kızılötesi gökyüzü araştırmalarından, Keck ve Çok Büyük Teleskop’ta denediğimiz uzun saatlere kadar, büyük ölçüde bir grup çalışmasıydı lakin, geçtiğimiz yıl JWST datalarını nasıl işleyeceğimizi ve bu spektrumu nasıl tahlil edeceğimizi bulmak için çok büyük uğraş harcamamıza kadar bunu doğrulayamadık.”
Bu tek bir obje olsa da, öteki olağandışı keşiflerle birleştirilen sonuçlar, kainatın erken devirlerinde evvelden düşünülenden daha fazla karmaşıklık olduğuna işaret ediyor. Bu karmaşıklık, karanlık unsurun nasıl bir ortaya geldiğiyle ilgili olabilir. Galaksiler, bu ilkel karanlık husus halelerinin yerçekimsel kuyularında oluşur. Elbette galaksi evriminde şimdi algılayamadığımız öteki süreçlerin olması da mümkün.
Batı Avustralya Üniversitesi’nden Doçent Claudia Lagos, “Galaksi oluşumu büyük ölçüde karanlık hususun nasıl yoğunlaştığıyla belirleniyor” diyor ve devam ediyor: “Evrenin bu kadar erken bir periyodunda bu kadar büyük kütleli galaksilere sahip olmak, standart kozmoloji modelimize kıymetli zorluklar çıkarıyor. Bunun nedeni, bu devasa galaksilere konut sahipliği yapacak kadar büyük karanlık unsur yapılarının şimdi oluşmaya vaktinin olmadığını düşünmemiz. Bu galaksilerin ne kadar yaygın olabileceğini anlamak ve bu galaksilerin nitekim ne kadar büyük olduğunu anlamamıza yardımcı olmak için daha fazla müşahede gerekiyor.”
Çalışma Nature’da yayınlandı.