50 yıldan uzun bir müddet evvel tasarlanan ve üretilen Sovyet K-222 denizaltısı, saatte 82,8 kilometre yahut 44,7 knot sürate ulaşabiliyordu. Ve bu sürat onun, dünyanın şimdiye kadar üretilmiş en süratli denizaltısı rekorunu hala elinde tutmasını sağlıyor.
Başlangıçta K-162 olarak bilinen K-222, 1958’de Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi ve ülkenin Bakanlar Kurulu’nun buyruğuyla “yeni bir yüksek süratli denizaltı” tasarlama gayretinin bir kesimi olarak geliştirildi. 1960’larda kuzeydeki liman kenti Severodvinsk’te inşa edilen, 1969’da Proje 661 olarak isimlendirilen tek bir denizaltı hizmete girdi.
Hala kırılamayan sürat rekoru
Nükleer silahlı ve nükleer güçlü bu denizaltı 106 metreden biraz daha uzundu ve titanyum gövdeye sahip birinci denizaltılardan biriydi. Elbette en değerli yeteneği süratiydi. 1969’da test edildiğinde, 38 yerine 42 knot sürate ulaşarak umulandan bile daha süratli olduğunu kanıtladı. 1971’deki bir testte, tam reaktör gücünde 44,7 knot sürate ulaşarak, günümüze kadar hala aşılamayan bir denizaltı suratı rekoru kırdı.
Buna karşılık ABD tarafından geliştirilen en süratli denizaltılardan biri, saatte 35 knot yahut 64 kilometre sürate ulaşan nükleer güçlü taarruz denizaltısı Seawolf olduğu için, K-222’nin Soğuk Savaş devrinde ABD ve öteki NATO güçlerinin gururuna karşı önemli bir meydan okuma olmuştu.
Ancak denizaltının bu muazzam gücü, kullanılmasını çok zorlaştırıyordu. Ulaştığı yüksek suratlar, yapısının çok gerilime maruz kalmasına sebep oluyordu ve ayrıyeten sistemin çalıştırılması da epey karmaşık ve değerliydi. Hatta belirtilene nazaran denizaltının denetim odasının içindeki gürültü düzeyi 100 desibele kadar çıkabiliyordu.
Projenin sonu ise Eylül 1980’de nükleer reaktörünün bakımı sırasında reaktör çekirdeğinin hasar gördüğü bir kazanın yaşanmasının akabinde geldi. Denizaltı 1988’de hizmet dışı bırakıldı ve 2010’da hurdaya çıkarıldı. Ve K-222 ile bir arada çıkan zorluklar düşünülürse, yakın vakitte bir denizaltının bu rekoru kırabilmesi çok muhtemel gözükmüyor.