Deneysel bir karaciğer büyütme tedavisi, insanlarda şimdiye kadarki en büyük testiyle karşılaşıyor. Biyoteknoloji şirketi LyGenesis, bu hafta yaptığı duyuruda bir kişinin lenf düğümlerinde minyatür karaciğerler büyütmek için tasarlanan terapisinin II. Aşama denemesine başladığını bildirdi.
Eğer tedavi umulduğu gibi işe yararsa, hayatı tehdit eden karaciğer hastalığı olan ve geleneksel nakil seçenekleri mümkün olmayan birçok kişinin hayatını potansiyel olarak kurtarabilir.
Tedavi şu anda LYG-LIV-001 olarak adlandırılıyor ve normal şartlarda herhangi bir potansiyel nakil alıcısıyla eşleşmeyen bağışlanan karaciğerlerden elde ediliyor. Bu karaciğerlerden hepatosit adı verilen bazı hücreler toplanıyor ve bir çözelti içinde süspanse ediliyor. Bu hücreler daha sonra, minimal invaziv cerrahi ve endoskopik ultrason kombinasyonu kullanılarak alıcının üst karın lenf düğümlerine naklediliyor. Buradan itibaren, lenf düğümlerinin, hepatositlerin büyümesine ve ektopik (vücuttaki normal konumunun dışında) karaciğer dokusunda işlevsel hale gelmesine yardımcı olan canlı “biyoreaktörler” olarak hareket etmesi bekleniyor.
LyGenesis, LYG-LIV-001’in son dönem karaciğer hastalıklarının veya ciddi bir kronik organ hasarı durumu olan ESLD’nin tedavisi için onayını almayı umuyor. ESLD ile yıllarca yaşamak mümkün olsa da, yıllık tüm ölümlerin yaklaşık %2’sinin bu hastalıktan kaynaklandığı tahmin ediliyor. Karaciğer nakli etkili bir tedavi olabilir, ancak bu duruma sahip pek çok kişi organ alıcısı olma kriterlerini karşılamıyor ve her yıl yeni bir karaciğer için bekleme listesindeki kişilerin yaklaşık %17’si hayatını kaybediyor. Salı günü LyGenesis, faz II denemesindeki ilk ESLD hastasının LYG-LIV-001 denemesine başladığını bildirdi.
LyGenesis CEO’su Michael Hufford yaptığı açıklamada, “Bu terapi, ESLD hastalarının kendi vücutlarında yeni fonksiyonel ektopik karaciğerler geliştirmesine yardımcı olarak potansiyel olarak dikkate değer bir rejeneratif tıp kilometre taşı olacaktır” dedi ve devam etti: “Çalışmamız başarılı olursa ve FDA onayı alırsak, allojenik hücre tedavimiz, bağışlanan bir karaciğerin düzinelerce ESLD hastasını tedavi etmesini sağlayabilir ve bu da mevcut organ arz-talep dengesizliğinin hastalar lehine değişmesine yardımcı olabilir.”
Ancak bilim insanlarının tedavinin bu ilk hastaya gerçekten yardımcı olup olmadığını öğrenmesi aylar alacak. Toplamda 12 hastayı kapsayacak deneyin 2026’nın başına kadar tamamlanması beklenmiyor. Yine de bu araştırma ümit verici olmaya devam ederse, pek çok farklı tedavinin önünü açabilir. LyGenesis ayrıca böbrekler, timus ve pankreas gibi diğer organları büyütmek için biyoreaktör teknolojisini de geliştiriyor.