1986 Çernobil nükleer felaketiyle radyasyona bulanan bölgede çok az ömrün kaldığı çarçabuk varsayılabilir. Lakin kimi cinsler, bölgedeki tüm zorluklara karşın varlıklarını sürdürmeyi ve ahenk sağlamayı başardı. Daha evvel bahsettiğimiz, bölgede yaşayan kurtların geçirdiği değişimin akabinde sırada kurbağalar var. Görünene nazaran Doğu ağaç kurbağaları da bu inatçı cinsler ortasında yer alıyor. Araştırmacılar, bu yetenekli adaptasyonun süratle farklı bir cilt renginin gelişmesine bağlı olabileceğini düşünüyor.
Doğu ağaç kurbağaları (Hyla orientalis) olağanda parlak yeşildir, lakin 2016 yılında Çernobil’de çalışan bir araştırmacı takımı siyah ciltli birkaç kurbağaya rastladı. Daha sonra nüfusu detaylı olarak incelemek için geri döndüler ve üç yıl boyunca kuzey Ukrayna’daki Çernobil Hariç Tutma Bölgesi’nin hem içindeki hem de dışındaki göletlerden yakalanan 200’den fazla erkek kurbağayı incelediler.
Ekip, hariç tutma bölgesi içinde bulunan kurbağaların “Bölge dışından gelen kurbağalara nazaran hayli koyu sırt derisi rengine sahip olduğunu” keşfetti. Araştırmacılar, bu renk yoğunluğunun onları radyasyondan korumak için olduğunu öneriyor.
Koyu ciltli kurbağalarda melanin ismi verilen bir küme pigment daha fazla bulunur. Daha fazla melanin daha koyu cilt ve saça neden olabilir, lakin birebir vakitte Çernobil’de bulunan iyonlaştırıcı çeşit de dahil olmak üzere radyasyona karşı muhafaza da sağlayabilir.
Araştırmacılar 2022 tarihli makalelerinde “Koyu renklenmenin, özgür radikalleri nötralize ederek ve DNA hasarını azaltarak farklı radyasyon kaynaklarına karşı muhafaza sağladığı biliniyor ve bilhassa melanin pigmentasyonu, iyonlaştırıcı radyasyona karşı bir tamponlama düzeneği olarak öneriliyor” diye yazıyor.
Kurbağaların deri rengi, patlamaya en yakın ve felaket anında radyasyonun yüksek olduğu bölgelerde en koyu halindeydi ve mevcut radyasyon düzeylerinin bir tesiri yok üzere görünüyordu. Grup, bunun “büyük olasılıkla kaza anında yüksek seviyede iyonlaştırıcı radyasyonun, Çernobil ağaç kurbağalarının daha koyu renklenmesi için seçilmiş olabileceği” manasına geldiğini öneriyor.
Başka bir deyişle, bu bölgede süratli bir evrim görülüyor. Felaketi takip eden periyotlarda, daha az melanine sahip kurbağalar, radyasyonun DNA’ya ziyan veren tesirlerine karşı daha savunmasız oldukları için muhtemelen daha erken yaşta, hatta tahminen de üremeden evvel hayatlarını kaybediyordu. Buna karşılık koyu ciltli kurbağalar, kollayıcı melaninleri sayesinde hayatta kalma ve birçok şirin kurbağa yavrusu üretme muhtemelliğine sahipti ve bu özellikler onların yavrularına da aktarılıyordu.
Dişi Doğu ağaç kurbağaları 2 yahut 3 yaş civarında üremeye başlar. Çalışmanın yapıldığı tarihte Çernobil felaketinin üzerinden neredeyse 40 yıl geçmişti ve bu da yaklaşık 10 ila 15 kurbağa kuşağına denk geliyor. Yani burada nitekim süratli bir evrimsel süreç görülüyor.
Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların Çernobil ağaç kurbağalarının koyu renginin gerisindeki genetik düzeneklerin çözülmesine yardımcı olacağını ve yaban hayatının iyonlaştırıcı radyasyona uzun müddet maruz kalmasının öbür mümkün sonuçlarını ortaya çıkaracağını umuyor.
