Yaklaşık 15 yıldır ulusal ve milletlerarası ralli tertiplerinde yarışan Çetinkaya, araba sporlarının bayanlar ortasında yaygınlaşması konusunda değerli rol oynadı.
Bayanlar klasmanını 7 kere tepede tamamladığı Türkiye Ralli Şampiyonası’na 2024’te de katılan Çetinkaya ayrıyeten FIA Bayanlar Kuruluna başkanlık yapacak.
Dünya Ralli Şampiyonası’nda (WRC) yarış kazanan tek bayan Michele Mouton ve Iron Dames yarış grubunun kurucusu Deborah Mayer’dan sonra bu vazifesi üstlenecek üçüncü isim olan Çetinkaya, AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Beş yıl ortadan sonra 2023 Türkiye Ralli Şampiyonası’yla etkin spora döndüğünü hatırlatan Çetinkaya, yeni misyonuna ait “FIA’dan bana bu teklif geldiğinde hala yarışıyor olmamın çok değeri vardı. Motor sporlarında hem karşılaşma hem teknik hem vazifeliler hem de gönüllüler tarafında bayanların rolünün artması ve bayanların varlığının FIA tarafından tanınması emeliyle kurulmuş bir kurul. Geçmişten bugüne devam eden, üzerine de inşa edilecek birçok farklı proje var.” değerlendirmesini yaptı.
Motor sporlarının bilinenin bilakis yüksek fizikî kondisyon gerektirdiğini belirten Çetinkaya, “Gelecekte Formula 1, WRC, Dünya Dayanıklılık Şampiyonası (WEC) üzere tanınan serilerde yarışan bayan şoför görebilecek miyiz?” sorusuna şu cevabı verdi:
“Şu anda bunun önünde bir mahzur yok. Birebir serilerde bayanlar ve erkekler yarışıyor. 1980’li yıllarda Michele Mouton’un kazandığı yarış, WRC’deydi. Rakiplerinin tümü erkekti. Birebir formda 2010’da Eurosport’un özel mükafatını aldığımda, Kıtalararası Ralli Challenge’da (IRC) puan alan birinci ve tek bayan olduğumda da rakiplerin tamamı erkekti. (2010 IRC sezonundaki) İskoçya Rallisi’nde 7’ncilik aldık. Tekrar 2010’da Türkiye’de düzenlenen WRC yarışında genel klasman 12’nciliği aldım. Kimi şampiyonalarda bayanlara başka bir teşvik puanı veriliyor. Bunun haricinde F1’de sahneye çıkan bir bayan pilot görme çalışmaları devam ediyor. Mesela Dakar Rallisi’nde bu sene kategorisini (T3) kazanan bir bayan pilot (Cristina Gutierrez) var. Bir sonraki Dakar’da Sebastien Loeb ve Nasser Al-Attiyah’ın yanında Cristina Gutierrez de yarışacak. Hasebiyle bayanlar aslında en üst düzeylerde varlar lakin daha çok artabilir. Çabucak çabucak her alanda artık bayanlar daha fazla var ancak bunun üzerine de yüzde olarak hala gidecek çok fazla yolumuz var. Bir de yalnızca muhakkak bir bölgenin bayanları değil bütün dünyaya eşit bir yayılım sergilemek, herkesin bu imkanlara sahip olabilmesi üzere de bir misyon var. O yüzden yapılacak çok şey var, çok da yolumuz var.”
– Samiye Cahid Morkaya’yı örnek gösterdi
Çetinkaya, mesleğinde pek karşılaşmasa da cinsiyet eşitsizliğinin hala kıymetli bir sorun olduğunu lisana getirerek, “Motor sporları tarafında öncelikle daha çok erkek olan bir yerde bayanlar olarak az sayıda olduğumuz için mesleğimin başında daha çok ilgi gördüğüm vakitler oldu. Ancak sonra iş ciddiye binip dünya arenasına çıkıp dev kadroların kurulma etabında bayan olduğum için ufak tefek aksaklıklar da oldu. Ancak bunun bir fırsat eşitsizliği boyutunda olduğunu söyleyemem, bence şanslıydım. Bence biz Türkiye’de bu manada şanslıyız. Zira birçok alanda bayanların aslında öncü olduğu bir ülkeyiz. Motor sporlarında birinci sefer erkeklerin ortasında çaba edip kupa kaldırmış bayan, 1920’li yıllarda bizde: Samiye Cahid Morkaya. Aslında dünyaya nazaran çok önde başlamışız. Yalnızca şu an milletlerarası temsil tarafında ülke olarak daha önde olmamız lazım. Daha fazla atletimizin bayanlarda da gelişiyor olması lazım. Mekanik tarafta, gözetmen tarafında katıldığım milletlerarası etkinliklerde Türkiye’den bayanlarla karşılaşıyorum ve çok keyifli oluyorum.” diye konuştu.
– Mouton’un yardımcı pilotu Pons’la birlikte yarışacak
Bu yıl memleketler arası yarışlara da katılacağı bilgisini veren Çetinkaya, Türkiye Şampiyonası’nın 2. ayağı Marmaris Rallisi için şimdiden heyecanlandığını aktararak, sebebini şu cümlelerle anlattı:
“2024 Türkiye Ralli Şampiyonası’nda birinci yarışı, birinci 10’a girerek tamamladık. 23-24 Mart tarihlerinde Marmaris’te düzenlenecek 2. yarışta bir konuk co-pilotum olacak. Geçmişte yarıştığım bir isim. Michele Mouton’un ve Ari Vatanen’in (1981 WRC şampiyonu) yardımcı pilotluğunu yapmış, çok kıymetli bir isim Fabrizia Pons. Tıpkı vakitte bir anne ve anneanne. Bayanın yaşı kaç olursa olsun hayatına ve profesyonel mesleğine devam edebileceğinin de çok hoş bir göstergesi. Marmaris Rallisi’nde Fabrizia Pons’la bir arada yarışacağız. Birinci sefer 2009’da İtalya’da bir arada yarışmıştık. O vakit çok heyecanlı ve deneyimsizdim. Ortadan yıllar geçtikten sonra, uzun yurt dışı tecrübelerinden sonra Türkiye’de birlikte yarışacak olmak beni çok heyecanlandırıyor.”
– Şoförlük ve annelikten arta kalan vakitte çiftçilik yapıyor
Araba sporları haricinde nelerle uğraştığı sorusu yöneltilen Çetinkaya, “Ankara’nın Nallıhan ilçesindeki çiftlikte dedemin, babamın doğduğu topraklar boş duruyordu. Ben de 5 sene evvel orada cet tohumu Kavılca buğdayı yetiştirmeye başladım. Büsbütün doğal ortamda, ek gübre vs. hiçbir şey kullanmadan yetişen Kavılca buğdayından un üretiyorum. Farklı ve bence çok pahalı bir alan. Ona vaktim çok gidiyor. Türkiye Turing ve Araba Kurumunda FIA temsilcisi olarak çalışmaya devam ediyorum. Bir de annelik… Onu da çok değerli bir meslek olarak görüyorum. Oğlumla da diğerlerine emanet etmeden ilgilenmekten çok keyif alıyorum. Ayrıyeten kimi vakit bayanlarla özel etkinlikler, özel dersler kimi vakit da kurumların özel talepleri oluyor. Kesinlikle onlara dahil oluyorum.” yanıtını verdi.
– “Fırsat eşitsizliğinin olmadığı bir dünya isterdim”
Çetinkaya, bir dilek hakkı olsa bunu fırsat eşitsizliğini ortadan kaldırmak için kullanacağını tabir ederek, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Fırsat eşitsizliğini değiştirmek isterdim. Yalnızca kadın-erkek olarak düşünmeyelim. Dünyada nefes alma imkanı bulan her insanın çok pahalı olduğunu düşünüyorum. Hasebiyle hepimiz birebir yollardan geçmiyoruz maalesef. Hepimizin önüne tıpkı yemekler de gelmiyor. Bu beni kalben yaralayan bir mevzu. Kimi vakit coğrafya, kimi vakit yaş, kimi vakit kadın-erkek… Genel olarak insanların karşısındaki başka beşere, daha insanca baktığı bir dünya isterdim. Birbirimizi daha çok sevelim. Fırsat eşitsizliklerinin olduğu yerlerde bayanlara dayanak olmak alışılmış ki hoş lakin kimi vakit erkeklere de takviye olmamız gerekiyor. Münasebetiyle bir bütün halinde bakıp birbirimizi daha çok sevip daha çok üretmeye odaklandığımız, daha çok el ele verip herkesin bir ucundan tuttuğu bir nizamı hayal ediyorum.”