Obezite, global boyutta değerli bir halk sıhhati problemidir. Bu yüzden, dünyadaki birçok kişi beden yükünü azaltmak için ispata dayalı bilimsel diyetler yerine süratli zayıflama metoduna dayalı tanınan diyetler ile daha yakından ilgilenmektedir.
Detoks diyetleri, glutensiz diyet, ketojenik diyet ve aralıklı açlık diyetleri tanınan diyetlerdir. Lakin, yük kaybı ve korunması için bu tanınan diyetler hala tartışmalıdır. Detoks diyetlerinin esas sıhhat riskleri çok güç kısıtlaması ve beslenme yetersizliği ile ilgilidir. Çok güç kısıtlaması bilhassa protein ve vitamin eksikliklerine, elektrolit dengesizliğine, laktik asidoza ve hatta vefata yol açabilir. Glutensiz diyetin sıhhat tesirleri ile ilgili yapılmış birçok çalışma bulunmasına karşın, glutensiz diyetin sağlıklı bireylere sağlayacağı avantajlar net değildir. Ketojenik diyetin uzun müddetli aktifliği, güvenliği ve sıhhat yararları sonlu literatür nedeniyle güzel bilinmemektedir. Aralıklı oruç diyetlerinin hangi formunun en tesirli olduğu bilinmemektedir. Araştırma sonuçları, sıhhat profesyonellerinin standart uygulama olarak hastalara aralıklı oruç diyetlerini tavsiye etmesi gerektiğini ileri sürecek kadar güçlü değildir. Tanınan diyetlerin güçlü tesirlerinin mümkün nedenleri basit bildirilerinin olması (örneğin; karbonhidratlardan kaçının) ve bunların medyada ve ticari reklamlarda sık sık ortaya çıkmasıdır. Lakin, tanınan diyetlerin topluma uygulanması için kâfi bilimsel delil bulunmamaktadır. Obezitede beslenme tedavisinin amacı; diyetisyen/beslenme uzmanı bireyin güç ve besin öğeleri ihtiyaçlarını kâfi ve istikrarlı bir formda karşılayan beslenme programı oluşturmak olmalıdır. Beslenme programı; bireyin yaşına, cinsiyetine, fizikî aktivite durumuna nazaran, sosyo-ekonomik durumu, özel durumları, biyokimyasal bulguları da dikkate alınarak şahsa özel olarak hazırlanmalıdır. Akdeniz diyeti; besin çeşitliliği, çevresel, ekonomik ve sosyo-kültürel boyutları ve ispata dayalı sağlıklı bir diyet olması nedeniyle sürdürülebilir bir diyet modelidir Sağlıklı beslenme alışkanlığı sürdürülebilir hayat usulü haline getirilip fizikî aktivite ile desteklenmelidir. Beslenme uzmanlarının; tanınan diyetlerin sıhhat açısından olumsuz tesirlerinin olduğu ve topluma uygulanması için bilimsel olarak kanıtlanmadığına ait halkı bilgilendirmesi gerekmektedir.
Lebwohl, B., Cao, Y., Zong, G., Hu, F.B., Green, P.H.R., Neugut, A., Rimm, E.B., Sampson, L., Dougherty, L.W., Giovannucci, E., Willett, W.C., Sun, Q., Chan, A.T. (2017). Long term gluten consumption in adults without celiac disease and risk of coronary heart disease: Prospective cohort study. BMJ, 357(2), 1-40 Tomiyama, A.J., Mann, T., Vinas, D., Hunger, J.M., Dejager, J., Taylor, S.E. (2010) Low calorie dieting increases cortisol. Psychosomatic Medicine, 72(4), 357-364. Neal, E.G., Cross, J.H. (2010). Efficacy of dietary treatments for epilepsy. Journal of Human Nutrition Diet, 23(2), 113-119. [51] McDonald, T.J.W., Cervenka, M.C. (2018). The expanding role of ketogenic diets in adult neurological disorders. Brain Sciences, 8(8), 1-16. Dernini, S., Berry, E.M. (2015). Mediterranean diet: from a healthy diet to a sustainable dietary pattern. Frontiers in Nutrition, 2, 15. Romagnolo, D.F., Selmin, O.I. (2017). Mediterranean diet and prevention of chronic diseases. Nutrition Today, 52(5), 208-222. Berry, E.M. (2019). Sustainable food systems and the Mediterranean diet. Nutrients, 11(9), 2229. Varady, K.A., Hellerstein, M.K. (2007). Alternateday fasting and chronic disease Prevention: A review of human and animal trials. The American Journal of Clinical Nutrition, 86(1), 7-13. [71] Bhutani, S., Klempel, M.C., Kroeger, C.M., Trepanowski, J.F., Varady, K.A. (2013). Alternate day fasting and endurance exercise combine to reduce body weight and favorably alter plasma lipids in obese humans. Obesity, 21(7), 1370-1379.
