Panik atak tasa (anksiyete) bozukluğu sınıfına giren bir ruhsal sıkıntıdır. Ansızın gelişen ve ağır bir biçimde ortaya çıkan ve birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilen korku atağı halinde kendini gösterir. Bu ataklar kalp krizi geçirmekten, nefessiz kalmaktan, ölmekten korkma eşliğinde olabileceği üzere, delirmekten korkmak ve kendine yabancılaşma hissiyatı halinde de olabilmektedir.
Panik atak, bireyde çocukluk periyodundan itibaren yaşadığı travmatik olayların yarattığı tasa ve kaygı hislerinin birikmesi sonucu oluşan dert fazlalığı ile ilgili bir ruhsal sıkıntıdır. Dert fazlalığının biriktiği yer beynimizin limbik sistem bölgesidir. Limbik sistemde birikmiş ve hapsolmuş tasa ve endişe hislerinin, şimdiki hayatta apansız ve ağır bir formda dert atağı formunda ortaya çıkması kişinin panik atak yaşamasına neden olur.
Panik atağa yol açan ve ister çocukluk ve ergenlik ister erişkinlik periyodunda yaşanmış olan travmatik olaylar çok çeşitlidir ve bireyden bireye farklılık gösterir. Bu olumsuz tecrübeler panik atak yaşayan bireylerle yapılan titiz bir klinik kıymetlendirme ile EMDR seansında ortaya çıkartılır. Çoklukla panik atak çeşitli fobi ve dehşetler eşliğinde olur. Fobiler belli durum ve yerlerde ağır endişe yaşanma halleridir. Kişi fobik olduğu bir durumun içine girdiğinde panik atak yaşar ve bir mühlet sonra da panik atak yaşamamak için korktuğu ve panik atak yaşayabileceği durumlardan ve yerlerden kaçınır.
Panik atak her bireyde fobi eşliğinde görülmez. Bu türlü olduğunda şahıslarda panik atak rastgele bir yer ve vakitte ortaya çıkar. Panik atak yaşama dehşetinin kendisi ya da fikri de panik atağa yol açabilir. Öteki korku ataklarının geleceği beklentisi ve korkusu hem panik atağın şiddetini hem de fobi geliştirilen durumdan kaçınma davranışının derecesini artırır.
EMDR psikoterapisinde temel gaye, panik atak semptomuna yol açan ve limbik sistemde birikmiş ve hapsolmuş olan telaş fazlalığından kurtulmaktır. Bilhassa çocukluk ve ergenlik periyotlarında olmak üzere geçmişte yaşanan travmatik tecrübeler sonucu oluşan dert birikmesi, EMDR tekniğinden faydalanılarak yapılan travma psikoterapisi ile ortadan kaldırılır; panik atak, psikoterapi çalışması klinik nosyonu olan ve EMDR metodunda tecrübeli bir psikoterapist tarafından titiz bir biçimde yapıldığında büsbütün ortadan kalkar.
“Panik atak hiçbir vakit tam olarak iyileştirilemez” tipinden inançlar psikoterapi çalışmasının sağlıklı bir formda yapılmaması ve/veya yalnızca ilaç tedavisi uygulanması nedenleri ile beşerler ortasında yerleşmiş yanlış bir inançtır.
Özetle, kişinin büyük içsel acılar yaşamasına neden olmakla kalmayan, tıpkı vakitte hayattaki fonksiyonelliğini de büyük ölçüde bozan bu meseleyle yaşamak EMDR yolu ile artık insanların mukadderatı değil.
Ercüment Doğan, Ph.D.
Klinik Psikolog
