80 yaş üzerindeki bireylerin yaklaşık yarısının hayatı boyunca en az bir kere zona geçirdiğini aktaran Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Kübra Esen, “Stres, diyabet, kortizon tedavisi üzere bağışıklığı baskılayıcı özellik gösteren ilaçların kullanımı, uzun vadeli (kronik) rahatsızlıklar, altta yatan bir kanser hastalığı bulunması, radyoterapi ve cerrahi teşebbüsler hastalığı tetikleyebilir.Zona sağlıklı şahıslarda ekseriyetle belli bir yerle hudutlu, daha az ağrılı olurken, yaşlı hastalarda ve bağışıklık sistemi baskılanmış olan bireylerde daha şiddetli seyreder” açıklamasında bulundu.Zona, ‘Varisella Zoster Virüsü’nün etken olduğu, ekseriyetle muhakkak bir bölgeyle sonlu veziküler lezyonlar ile seyreden sekonder enfeksiyondur.Bu virüsün çocukluk ve öteki küçük yaş kümesi bireylerde birinci müsabakada su çiçeği ismi verilen bir hastalık tablosunu oluşturduğunu, su çiçeğinin geçmesi ile virüslerin hudut sisteminde yıllar uzunluğu uyku halinde bekleyebildiğini hatırlatan Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Kübra Esen, “Zona, uyku halindeki virüslerin tekrar harekete geçmesiyle oluşan bir hastalıktır.Virüslere bağlı oluşan hastalıklardan biri olan zona, ağrı ve yanma hissine neden olan kırmızı renkli deri döküntüsü ve su kabarcıkları ile karakterizedir. Oluşan döküntüler genel olarak bedenin bir yarısında oluşma eğilimindedir ve gövde, boyun ve yüz hastalığın belirtilerinin en sık meydana geldiği beden alanlarıdır. Zona hadiseleri yaklaşık olarak 2-3 hafta içerisinde gerileme eğiliminde oluyor” halinde konuştu.
Ateş, baş ağrısı ve halsizlik zona belirtisi
Zona hastalığının birinci başta ateş, baş ağrısı ve halsizlik üzere şikayetlerle kendini gösterdiğini vurgulayan Dr. Kübra Esen, “Zonanın çıkacağı bölgede evvel kaşınma, batma, bazen ağrı üzere olağandışı deri duyuları olur.Bu periyotta, kas ağrısı, kalp ağrısı, böbrek ağrısı, apandisit, migren üzere ağrıya yol açabilecek durumlarla karışabilir. Bu belirtileri takiben 3-5 gün içerisinde ağrılı ve ödemli kızarık kabarıklıklar oluşur ve kısa müddet sonra küme formunda küçük su kabarcıkları gelişir. Bu döküntülerde yanma hissi belirgindir” dedi.Gençlerde sıklıkla toraks bölgesi yani gövde üst kısmın, yaşlı bayanlarda kuyruk sokumunun, yaşlı erkeklerde ise göz etrafının zonadan daha çok etkilendiğini paylaşan Dr. Kübra Esen, “Lezyonlara bazen delici bir karakteri olan ağrının eşlik etmesi tipiktir.Ağrı gençlerde hafiftir, bazen hiç olmayabilir. Yaşlılarda ise çabucak her vakit ağrı olur ve şiddetlidir. Bağışıklık sistemi olağan olan bireylerde tüm lezyonlar 2-4 hafta içinde geriler.Gerileyen lezyonların yerinde ekseriyetle iz kalmaz. Ağrı çoklukla döküntüyle birlikte gerileme eğilimindedir. Lakin bazen inatçı ve kronik seyreden postherpetik nevralji dediğimiz ağrı görülebilir. Bu durumda Nöroloji ya da Algoloji uzmanlarının önereceği tedaviler yararlı olabilir” diye konuştu.
Zona geçirenler kimlerin yanına yaklaşmamalı?
Klasik, sonlu zona lezyonlarının bulaşıcılığının düşük olduğunu lakin faal su kabarcıklarının içinde bulunan virüslerin bulaşıcı olduğu için temas yoluyla bulaşmanın nadiren de olsa görülebildiğini paylaşan Dr. Kübra Esen, “Varisella Zoster Virüsü’nün daha evvel bu virüs ile karşılaşmamış bireylere geçmesi halinde bu bireylerde su çiçeği hastalığının gelişimi ile sonuçlanabilir. Varisella Zoster Virüsü’nün bulaşması hastalık sırasında ortaya çıkan lezyonların içeriği ile temas sonrasında gerçekleşebileceğinden lezyonlara temas edilmemesi ve el hijyenine ehemmiyet verilmesi önerilir. Zona hastaları bilhassa bağışıklığı baskılanmış yahut hamile olan şahısların yanında bulunmaktan kaçınmalı” dedi.
10 günde azalmıyorsa doktora başvurun!
Zona hastalığının teşhisinin genel olarak bu rahatsızlığa bağlı oluşan tipik lezyonların görülmesi, klinik belirtiler ve çeşitli testler ışığında gerçekleştirildiğinin altını çizen Dr. Kübra Esen, “Zona tedavisinde antiviral ilaçlar reçetelendirilir ve bu ilaçların kullanımını takiben lezyonların gerilemesi hızlanır ve ağrı hissinin denetimi sağlanabilir.Antiviral ilaçlar dışında oluşan ağrı ve ödem denetimi için antienflamatuar ilaçlara başvurulabilir. Uzun devirli ve şiddetli ağrı hissinde ise narkotik ağrı kesiciler, nöbet engelleyici ilaçlar ve cilt üzerine uygulanabilen anestezik ilaçlar tabipler tarafından reçetelendirilebilir.Antihistaminik kümesi ilaçlar zona hastalığında ortaya çıkan kaşıntının giderilmesinde tesirlidir. Zona hastalığı birkaç hafta içerisinde düzelme eğiliminde olan bir rahatsızlıktır. Tedaviye karşın 10 gün içerisinde belirtiler ve şikayetlerde bir düzelme olmaması halinde tabibe tekrar başvurulması gerekiyor” hatırlatmasında bulundu.
