ÇOCUKLAR İLE TESİRLİ İLETİŞİM
İletişim, insan hayatının her anında var olan, insan alakalarını oluşturan, bilgiyi paylaştıran bir etkinliktir. Hayatımızın her alanında kullandığımız bu olgu, öğrenme davranışımızın da bir modülüdür. Bağlantı yoluyla, bilgiyi gerek davranış boyutunda gerek sözel boyutta gözlemliyor ve kendi algı süzgecimizden geçirerek hazmediyoruz. Hasebiyle bağlantı, gelişimimizi ve değişimimizi dayanaklar. Bilhassa çocukluk periyodunda maruz kaldığımız bağlantı, ileri yaşantımızda dünyayı algılayış formumuzu, his ve niyetlerimizi temellendirir.
İletişim çocuğun kişiliğinin, zekasının gelişimini destekleyen en kıymetli ihtiyaçtır. Bağlantı sayesinde çocuk, kendisi ve başkaları ortasında irtibat kurarak, dünyayı anlamlandırır. Münasebetiyle aile içerisindeki gerçekleşecek olan tesirli bağlantının, çocuğun olumlu hisler geliştirmesine katkı sağladığı, benlik hürmetini güçlendirdiği söylenebilir. Zira çocuk, aile içerisinde gördüğü irtibat ile kendi birey olarak kabul görür, irtibatta faal olduğu surece kendini tabir edebilir. Böylece, öbür insan bağlarında, kendini tabir edişindeki tavrını belirler. Aile içerisinde irtibat kurarken, pahalı olduğu bildirisini aldığı kadar, kendisinin pahalı olduğuna inanır. Bu noktada ailenin çocuğu faal bir irtibata dahil edebilmesi için dikkat etmesi gereken birtakım konular vardır. Bunlar;
- Çocuğunuzun anlayabileceği sözcüklerle sözler kullanmakla birlikte vücut lisanınızı tesirli bir biçimde kullanmaya dikkat edin.
- Çocuğunuzla konuşurken göz kontağı kurmaya ve uygun arada durmaya ehemmiyet verin.
- Çocuğunuzun varlığına duyduğunuz saygıyı ve onu şartsız kabul ettiğinizi hissettirin.
- Ses tonunuz ile verilen iletinin içeriğinin kontaklı olmasına ihtimam gösterin
Her gelişim basamağında, çocuğun anlayabileceği irtibat yolu değişkenlik göstermektedir. Hasebiyle, çocuğun yaşına uygun irtibat yolu seçilerek sözcük ve tabirler kullanılması, çocuğun iletisi hakikat almasını ve aldığı iletiye yönelik olumlu davranışlar pekiştirmesini sağlar. Çocuğun hisleri göz arkası edilmemeli, olduğu üzere kabul edilmelidir. Çocuğun bağlantıdaki varlığını hissettirebilmek, kabul ettirebilmek ve varlığını olumlu algılayabilmesi için kendilik bedelini destekleyici davranışlarda bulunmak gerekmektedir. Bu noktada ise, çocuğunuzla konuşurken uygun arada durmak, çocuğun hudutlarına hürmet gösterildiği bildirisini yansıtır. Birebir vakitte, sonlara gösterilen hürmet, çocuk müsaade vermedikçe odasına girmemekle, oyun oynadığı vakte ve oyuncaklarına, kendine ayırdığı vakte müdahaleci davranmamakla da gösterilebilir. Konuşurken göz kontağı kurmak ise çocuğa, “şu anda seni dinliyor ve önemsiyorum, dikkatimi sana yönlendiriyorum ve seni anlıyorum” iletisini gönderir. Anlaşıldığını hisseden çocuk, his ve kanılarını tabir etme konusunda kendisini daha rahat hissederek, bağlantıya daha fazla dahil olur. Vücut lisanının tesirli bir halde kullanılması ve ses tonu ile verilen ileti içeriğinin irtibatlı olması gerektiği noktasında, ağızdan çıkan kelam ile gösterilen davranışlar tutarsız ise, tabir edilen cümle ile ses tonu uyumsuz ise, çocuğa yanlış iletiler gönderilir ve çocuk, iletiden asıl alması gereken bilgiyi alamaz. Davranışları yanlış öğrenir ve yorumlar. Hasebiyle his ve fikirlerini de tabir ederken yanlışsız kanaldan irtibat kuramaz. Tıpkı vakitte tesirli irtibat kurabilmek, çocuğunuzla olan bağlanma tarzınız üzerinde de olumlu sonuçlar yaratacaktır.
Rahat bağlantı kurabildiği bir aile ortamında büyüyen çocuk, ileri yaşantısında problemleri ile daha kolay baş edebilmeyi, fikirlerini bulunduğu her ortamda daha rahat tabir edebilmeyi ve daha birçok beceriyi gerçekleştirebilmeyi öğrenen bireydir.
Psikolog Tuğçe YILDIRIM
Kaynakça;
Şahin, S., & Neriman, A. R. A. L. (2012). Aile içi irtibat. Ankara Sıhhat Bilimleri Mecmuası, 1(3), 55-66.
