İdrar kaçırma bayanlarda erkeklere oranla çok daha sık gözlenen bir durumdur. Bilhassa menopoz sonrası daha sık görülür. İdrar kaçırma bayanların toplumsal hayatlarını olumsuz tesirler. Hastalar bazen çekindikleri, utandıkları için bazen de idrar kaçırmayı yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak kabul ettikleri için doktora başvurmaktan kaçınırlar.
İdrar kaçırmanın birçok nedeni vardır. Geçirilen enfeksiyonlar üzere süreksiz nedenler olabileceği üzere idrar yollarındaki kas ve dokuların bozulmasına bağlı olarak da kalıcı bir formda de görülebilir.
İDRAR KAÇIRMA TİPLERİ NELERDİR?
1- Gerilim tipi idrar kaçırma: Menopoz sonrası bayanlarda en sık gözlenen idrar kaçırma tipidir. Bu tip idrar kaçırma; öksürme, hapşırma, gülme, birdenbire ayağa kalkma, ağır bir şey kaldırma üzere karın içi basıncın arrtığı durumlarda görülür. Buradaki gerilim bayanlardaki duygusal durumu değil, karın içi basıncındaki değişmeyi tabir eder. Gerilim tipi idrar kaçırmada mesane ve üretra dediğimiz idrar kanalını destekleyen dokulardaki zayıflamaya bağlı ani basınç artışlarında denetimin sağlanamaması sonucu görülen istem dışı idrar kaçırmadır. Birçok nedeni vardır. Bunların kimileri; çok doğum yapmak, kuvvetli doğum hikayesi, obezite, sigara, genital bölge ile ilgili geçirilmiş ameliyatlar, kimi ilaçları n kullanımı, diyabet üzere hastalıkalr sayılabilir.
2- Sıkışma tipi idrar kaçırma (Urge tip): Bu tip idrar kaçırmada hasta ani
İdrar isteği ile birlikte bunu erteleyememsi sonucu ani içve istem dışı idrar kaçırmadır. Bu hastalarda mesanede idrar ölçüsü az olmasına karşın güya çok doluymuş üzere sıkışıklık hissi olur. Hasta sık sık idrara çıkar ancak az az yapar. Güya yapmamış üzere kısa mühlet sonra tekrar gitme isteği doğar. Bu hastalarda mesane kasları istemsiz kasılır bu nedenle bu hastalık çok etkin mesane olarak söz edilir. Bu hastaların toplumsal hayatı olumsuz etkilenir ve bu hastalarda depresyon hastalığı olağan popülasyona nazaran daha sık görülür. Birçok defa nedeni bilinmese de nedeni bilinen faktörler ortasında idrar yolu enfeksiyonu, mesane taşı, Alzheimer ya da Parkinson üzere hastalıklar sayılabilir.
Bu iki tip dışında da kaçırma tipleri vardır. Burda onları detaylandıramayacağız.
İDRAR KAÇIRMA SORUNU İLE BAŞVURAN HASTADA YAPILMASI GEREKEN TETKİKELER.
Öncelikle hastanın jinekolojik muayenesi yapılmalıdır. Burda mesanede ve genital organlarsa sarkma vs olup olmadığını bilmek gerekir. Enfeksiyon yahut böbrek taşı üzere altta yatan nedenleri aydınlatmak için tam idrar analizi, idrar kültürü üzere testler istenir ve ultrason yaptırılır.
Ürodinami ameliyat kararı vermeden evvel ve komplike hadiselerde istenebilir. Birinci müracaatta çoklukla yapışan bir tetkik değildir.
TOT AMELİYATI NEDİR?
İdrar kaçırmanın cerrahi tedavi prosedürlerinden en sık yapılan TOT (transobturator tape uygulaması) ameliyatıdır. TOT ameliyatında spinal ya da genel anestezi altında hastaya vajinal yoldan müdahale edilerek mesane boynu kaldırılır ve genital bölgedeki kemiğe asılır ya da vajina içerisine sabitlenir.
TOT ameliyatı orta-üretral askı cerrahisi tiplerindendir. Bu ameliyatta şerit halindeki bir ağ (mesh) idrar yolunun altında yerleştirilir ve bir askı üzere burayı dayanaklar. TOT operasyonu sırasında, cerrah alt karın bölgesinde ve vajinada çok küçük kesikler (insizyonlar) açar. Vajinada açılan bu delikler, yalnızca bir iğnenin geçeceği büyüklüktedir. Şerit formundaki özel bant mesanenin etrafından geçirilir, üretra ve mesane kaldırılıp asılır. Bu mesane boynu ve üretra dediğimiz idrar kanalına takviye sağlar bu sayede ani basınç artışlarında kaçırma engellenmiş olur. Bant vajinal mukoza altına yerleştirildiği için dışardan görülmez ve hastaya ziyan vermez.
Ameliyattan sonra hasta 6 hafta cinsel ilgi ve ağır fizikî idmanlar yasaklanır. Bu tedavinin muvaffakiyet oranı %90-95 ortasında değişmektedir.
Gerilim tip idrar kaçırma da ilaç tedavisi hafif şiddetteki kaçırmalarda kısmen tesirli olsa da birçok defa kâfi olmaz.
