TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Albert Saydam üretim avantajlarını yitirmemek için önlem almak gerektiğini söyledi/h2>
Â
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği’nin (TAYSAD) 45’inci Olağan Genel Kurul toplantısı düzenlendi. Toplantıda konuşan TAYSAD Yönetim Kurulu Başkanı Albert Saydam şunları kaydetti:
 “Cumhuriyet’in 100’üncü yılında sektör ihracatında rekor kırdık. 1990’larda ihracat payımızı yüzde 15’lere çıkarmak gibi bir hedefimiz vardı. Bugün ise fiilen satışlarımızın, üretimimizin yüzde 50’den fazlasını 190 ülkeye ihraç eder duruma geldik. Sadece ihraç etmiyoruz, kapısında Türk bayrağı dalgalanan Bursa’da, Ä°zmir’de, Kocaeli’de, Sakarya’da, Sivas’ta geliÅŸtirilmiÅŸ ürünleri, 200’e yakın tesiste yurt dışında üretiyoruz. Bu hepimizin gurur duyacağı bir tabloâ€Â
Sektörün 2023 yılını 1 milyon 570 bin araç üretimi ve 1 milyon 270 bin adetlik iç pazarla kapattığını hatırlatan Albert Saydam, “190 ülkeye yaptığımız ihracat, 14,2 milyar doları buldu. 2023’te toplam ihracatımız ise 35 milyar dolardı.
2023 üretimde rekor yılı olmadı. 2017 yılında üretimimiz 1.7 milyon adedi aÅŸmıştı ve böylece dünya üretimindeki payımız yüzde 1,8’e yükselmiÅŸti. Åžu anda bir gerileme var. Ãœretimde rekabetçiliÄŸi veya pazarımızı kaybediyoruz. Ä°ÅŸimiz zor, buna raÄŸmen otomotiv sektöründe yazılan senaryolarda, çekilen filmlerde bize düşen seyirci olmak deÄŸil; yönetmen koltuÄŸunda oturmak ya da baÅŸrolde oynamaktır†diye konuÅŸtu.Â
Türkiye sıralamada geriledi
 Saydam, “Üyelerimize en son Kasım 2023’te sormuştuk, beklentileriniz ve sektörün durumu nedir, ana probleminiz nedir diye. Burada gündem sürekli değişiyor, 2022’de yaptığımız bir başka ankette lojistik çok önemli bir problemdi ama Aralık 2023’te hiç kimse lojistikle ilgili bir problem ifade etmedi fakat ocak ayında öyle şeyler oldu ki, en önemli problemlerimizden biri neredeyse lojistik oldu. Biz hedefe odaklanmış durumdayız ama bir de şu prangalardan kurtulabilsek. Her şirkete göre doğal olarak bu pranga farklıdır. Prangalar farklı ama bunlardan dolayı ne yazık ki hedefimize ulaşmakta zorlanıyoruz. Zorlanmanın da sınırlarını biraz fazla zorluyoruz gibi†diye konuştu.
Fransa’yı da Tayland’ı da geçebiliriz! Üretimde rekor senenin 2017 yılı olduğunu hatırlatan TAYSAD Başkanı Albert Saydam, “O zaman 1,7 milyon adedi aşmıştık ve böylece dünya üretimindeki payımız yüzde 1,8’e yükselmişti. Şu anda bir gerileme var. Üretimde rekabetçiliği veya pazarımızı kaybediyoruz. Satış ise 2017’de yaklaşık 1 milyondu. 2023’te 1 milyon 270 bin adedi geçerek dünyada satışlardaki payımız yüzde 1,4’e yaklaştı. 2024 ve 2025 tahminleri ise hiç iyi değil. Bu tahminleri biz yapmıyoruz, uluslararası raporlardan derliyoruz.
Ä°lk 10 veya 10’unculuÄŸu neden hep zikrediyoruz çünkü strateji ve vizyon-misyon çalışmalarında ülkemiz otomotiv sektörünü ilk 10’a çıkarma hedefi koyduk ve ÅŸu anda da bu hedefin sektördeki tüm paydaÅŸlar tarafından sahiplenilmesini büyük bir mutlulukla takip ediyoruz. Rekor senemizde 14’üncü sıradaydık. 2023’te 12’nciliÄŸe çıktık. 11’inci Fransa 2023’te bizi 5 bin adetle geçmiÅŸti. 2024 tahminlerinde de 23 bin adetle önümüzde. Esasında 2,3 milyon adetlik kurulu kapasitemizle, 10’uncu sıradaki Tayland’ı geçmek de çok kolay. EÄŸer 9’uncu kim diye merak ediyorsanız cevabı, 2,3 milyon adetle Ä°spanya. 10’dan 9’a atlamak daha zor olacak†dedi.Â
Yapısal problemler varÂ
Rakip ülkeler incelendiğinde ilk 15 içerisinde belli özelliklerde gruplaşma olduğunu ifade eden Albert Saydam, şunları söyledi: “Bizim grubumuza girenler son dönemde ciddi yatırım çeken ve yurt içi talebi de yerli markalarla karşılayan ülkeler. Burada bir sorun olduğunu söyleyebilirim. Ülkemizdeki geçen yılki 1 milyon 270 bin adedin üzerindeki pazarın büyük bir çoğunluğu ne yazık ki ithal araçlar. Bunların bir kısmını yerli araçlara çevirmiş olursak kalıcı olarak pazarın büyüyeceğine inanıyoruz. İhracatta ise tedarik sanayi olarak olumlu bir tablo var. Rekor sene olan 2017’de 10 milyonun altındayken, 2023’te tedarik sanayi ihracatı nerdeyse yüzde 50 arttı.
Toplam ihracatımızdaki artış ise yüzde 20’nin biraz altında kaldı. Peki önümüzdeki senelerde tahminler ne? Ne yazık ki tedarik sanayinde yatay bir seyir öngörüyoruz. Bunun iki nedeni var: Bunlardan ilki tedarik sanayi ciddi sorunlar yaşıyor, ihracata kaynak ayırmakta zorlanıyor. İkincisi de rekabetçiliğimizi kaybediyoruz. Rekabetçiliğimizi neden kaybediyoruz? Bir kere dünya eski dünya değil. Eskiden daha centilmence kurallar varken artık kurallar sürekli değiştiriliyor.
Almanya’dan örnek verebilirim; Almanya’da enerji maliyetleri 10 Cent’in üzerindeyken sadece 5 sektörü destekleyip istihdamı korumak üzere, elektrik o sektörlerde 1 yıldır sübvanse edilerek 7 Euro/Cent’e sabitlenmiş durumda. Bazı sektörlerde elektrik girdi oranı yüzde 10’lar mertebesinde oluyor. Yüzde 12,13 rekabet kaybımız var ama bununla da sınırlı değil.
Åžu anda iÅŸ gücü maliyetlerimiz çeÅŸitli nedenlerle artmış durumda ve o yüzden artık ülkemizle ilgili bazı yatırım kararları tartışıldığında sadece Bulgaristan, Sırbistan deÄŸil Çekya, Slovenya, Slovakya masada konuÅŸuluyor. Åžimdi hepimizin yapması gerekenler var. Pandemiden sonra düzensiz talep karşısında birinci önceliÄŸimiz, yeter ki üretim durmasın oldu ve bu yüzden de verimliliÄŸi bir kenara bıraktık. Tabii ki öncelikle ev ödevlerimizi yapmamız gerektiÄŸinin ve verimsizliÄŸin tekrar mercek altına alınması gerektiÄŸinin altını çizmek istiyorum ama bazı yapısal problemlerimiz de var.â€Â