Kurumlar vergisinde istisna ve indirimlere kadar birçok başlıkta düzenlemeye gidildi. Buna nazaran ödenecek kurumlar vergisi, beyan edilen yararın yüzde 10’undan aşağı olamayacak. Yeni işe başlayanlar 3 yıl boyunca vergiden muaf olacak. Büyük yatırımlarından elde edilen çıkarlara artırımlı kurumlar vergisi uygulanacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığınca hazırlanan Kurumlar Vergisi Genel Bildirimi’nde yapılan değişiklikle mahallî minimum kurumlar vergisinden istisna ve indirimlere kadar birçok başlıkta düzenlemeye gidildi. Bakanlığa bağlı Gelir Yönetimi Başkanlığınca hazırlanan “Kurumlar Vergisi Genel Bildirisi’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna nazaran, mükelleflerin ödeyecekleri kurumlar vergisi, beyan ettikleri karın indirim ve istisnalar düşülmeden evvelki meblağının yüzde 10’undan aşağı olamayacak. Hesap periyodu takvim yılı olan mükelleflerin 2025 yılı ve izleyen vergilendirme devirlerinde elde edilen yararlarına, özel hesap periyoduna tabi olan mükelleflerin ise kelam konusu takvim yılında başlayan özel hesap devri ve izleyen vergilendirme periyotlarında elde edilen karlarına taban kurumlar vergisi uygulanacak. Süreksiz vergi periyotlarında de minimum kurumlar vergisi hesaplaması yapılacak. YENİ İŞE BAŞLAYANLAR İÇİN DÜZENLEME Yeni işe başlayanlardan 3 yıl taban vergi alınmayacak. Mevcutta yatırım teşvik evrakı olan mükelleflerin hakları korunacak. Değişiklikle, birtakım istisna ve indirimler kapsam dışı bırakıldı. İştirak çıkarları, emisyon primi, teknokent karları ve hür bölge çıkar istisnaları ile AR-GE ve tasarım indirimleri kapsam dışında olacak. Yatırım fon ve iştiraklerinin gayrimenkul gelirleri taban vergiye tabi tutulacak, gayrimenkul gelirleri dışındaki istisna kapsamındaki gelirleri taban vergiye tabi olmayacak. YİD ÇIKARLARINA YÜZDE 30 VERGİ Türkiye’nin büyük yatırımlarından elde edilen çıkarlara da artırımlı kurumlar vergisi uygulanacak. Bu vergi oranı gerçek dal için yüzde 25, banka ve finans kurumlarında yüzde 30, ihracat yapan firmalarda yüzde 20, halka açık şirketlerde yüzde 23, imalatçılarda yüzde 24 olacak. Banka ve finans kurumlarında olduğu üzere yap-işlet-devret modeli ile kamu özel işbirliği projeleri kapsamında elde edilen karlardan yüzde 25 yerine yüzde 30 kurumlar vergisi alınacak. Fon ve iştiraklerinin çıkarlarının tamamı kurumlar vergisinden istisna tutuldu. Bu kapsamda 1 Ocak 2025’ten itibaren elde edilecek çıkarlar için bu istisna kar dağıtım koşuluna bağlanıyor. İstisnadan faydalanılabilmesi için gayrimenkul gelirlerinin yüzde 50’sinin dağıtılması gerekecek. Böylelikle, istisna yararın yüzde 50’si ortaklara dağıtıldığında kar hisselerini alanlardan gelir ve kurumlar vergisi alınacak. SERBEST BÖLGELERDE ÜRETİMDEN ELDE EDİLEN KAZANÇLAR Hala özgür bölgelerdeki üretim faaliyetlerinden elde edilen yararların tamamı, üretilen eserlerin yurt içine ya da yurt dışına satılıp satılmadığına bakılmaksızın kurumlar vergisinden istisna tutulacak. Bu kapsamda kelam konusu tarihten itibaren elde edilen karlardan başlamak üzere istisna yalnızca ihracat gelirleri ile sonlandırılacak. Böylelikle yurt içine yapılan satışlardan elde edilen karlardan vergi alınacak. Düzenlemeyle kurumların, teşebbüs sermayesi yatırım fonu katılma hisseleri ile teşebbüs sermayesi yatırım iştiraklerinin pay senetlerinden elde edilen gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere öteki yatırım fonlarından elde ettikleri gelirlere yönelik sağlanan kurumlar vergisi istisnası 15 Temmuz 2023 prestijiyle kaldırıldı. Bu tarihten evvel elde edilen fon iştirak evrakları itfa edilene yahut elden çıkarılana kadar istisnadan faydalanılmaya devam edilecek. Ayrıyeten taşınmaz satışlarından elde edilen yararlara tanınan kurumlar vergisi istisnası da birebir tarihte kaldırıldı. Tekrar bu tarihten evvel elde edilen taşınmazlar için koşulları dahilinde istisnadan faydalanılmaya devam edilecek lakin istisna oranı yüzde 50 yerine yüzde 25 olarak uygulanacak. Taşınmazlara ait yarar istisnası kaldırıldığından, taşınmazların kısmi bölünme kapsamında vergisiz bölümleri de 1 Ocak 2024 prestijiyle kaldırıldı. BAZI HİZMETLERE YÜZDE 80 ÇIKAR İNDİRİMİ İhracat karlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli olarak uygulanıyorken, değişiklikle ihracat yapan kurumların münhasıran (özel olarak) ihracattan elde ettikleri çıkarlarına bu vergi oranının 5 puan indirimli uygulanması sağlandı. İmalatçı yahut tedarikçi kurumların, dış ticaret sermaye şirketleri yahut sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerinden elde ettikleri çıkarları için de 5 puanlık vergi indirimine gidildi. Değişiklikle 1 Ocak 2023’ten itibaren elde edilen yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kayıt tutma, davet merkezi, eser testi, sertifikasyon üzere kimi hizmetler ile yabancılara verilen eğitim ve sıhhat hizmetlerinden elde edilen çıkarların tamamının, beyanname verilme tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kuralı getirildi. Bu çıkarlar üzerinden beyannamede indirim konusu yapılabilecek oran da yüzde 50’den yüzde 80’e yükseltildi. KATILIM FİNANS KEFALET AŞ’YE VERGİ MUAFİYETİ Düzenlemeyle iş merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim yahut limitet şirket niteliğindeki yabancı kurumların ödenmiş sermayesinin en az yüzde 50’sine sahip olan ve iştirak edilen kurumdan elde edilen kâr hissesi niteliğindeki karı, elde edilen hesap devrine ait kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer eden kurumların kelam konusu çıkarlarının yüzde 50’si kurumlar vergisinden istisna tutuldu. Ayrıyeten iştirak bankalarının ortağı olduğu ve iştirak bankacılığı prensip ve asıllarına uygun her türlü finansman için kefalet vermek hedefiyle kurulan İştirak Finans Kefalet Anonim Şirketi, bu faaliyetleri münasebetiyle kurumlar vergisinden muaf oldu. İştirak eden şirketin iştirak ettiği yahut iştirak edilen şirketin iştirak eden şirketi devraldığı durumlarda, pay ve hisse alımı hasebiyle yapılan ve dönem sonrasına tekabül eden finansman masraflarının, devralan şirkette indirim konusu yapılmasına imkan tanındı. Değişiklik kapsamında yatırım teşvik dokümanı bazında yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen meblağın yüzde 10’luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı takip eden 2’nci ayın sonuna kadar talep edilmesi kaidesiyle, özel tüketim vergisi ve katma bedel vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş öbür vergi borçlarından terkin edilerek kullanılabilecek.
