HANDE BERKTAN
Dünyaca ünlü Amerikan Üniversitesi, Massachusetts Teknoloji Üniversitesi’nin Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarı’nda (CSAIL) araştırmacılar, yapay zekanın belirli rolleri yerine getirmesinin ne kadar mümkün ve işletmelerin aslında çalışanları yapay zeka teknolojisiyle değiştirme olasılığının ne kadar yüksek olduğu üzerine önemli bir çalışmaya imza attı.
MIT’de Bilgisayar Bilimi ve Yapay Zeka Laboratuvarı’nın yaptığı yeni bir çalışmanın sonucu, yapay zekanın yer değiştirmesi riski altında olduğu belirlenen işlerin çoğunun, aslında en azından şu anda otomatikleştirilmesinin “ekonomik açıdan faydalı” olmadığı yönünde.
Günümüzün yapay zeka teknolojilerinin, büyük dil modelleri gibi, gelecekte insanların geçimlerini ve tüm ekonomilerini nasıl etkileyebileceğini tahmin etmeye ve projelendirmeye yönelik pek çok çalışma yapılmakta.
Goldman Sachs, yapay zekanın önümüzdeki birkaç yıl içinde tüm işgücü piyasasının yüzde 25’ini otomatikleştirebileceğini tahmin ediyor.
McKinsey’e göre, 2055 yılına kadar tüm işlerin neredeyse yarısı yapay zeka odaklı olacak.
Pennsylvania Üniversitesi, NYU ve Princeton tarafından yapılan bir anket, ChatGPT’nin tek başına işlerin yaklaşık yüzde 80’ini etkileyebileceğini ortaya koyuyor.
İşe yerleştirme firması Challenger, Gray & Christmas’ın bir raporu, yapay zekanın halihazırda binlerce işçinin yerini aldığını öne sürüyor.
Diğer yanda MIT araştırmacıları, çalışmalarında “göreve dayalı” karşılaştırmalar olarak nitelendirdikleri şeyin ötesine geçmeyi ve yapay zekanın belirli rolleri yerine getirmesinin ne kadar mümkün olduğunu ve işletmelerin aslında çalışanları yapay zeka teknolojisiyle değiştirme olasılığının ne kadar yüksek olduğunu değerlendirmeye çalıştı.
MIT: Yapay zeka, kimi işlerde henüz, ekonomik açıdan faydalı değil
MIT araştırmacıları, beklenenin aksine, daha önce yapay zekanın yer değiştirmesi riski altında olduğu belirlenen işlerin çoğunun, aslında en azından şu anda otomatikleştirilmesinin “ekonomik açıdan faydalı” olmadığını buldu.
MIT Araştırma Bilimcisi Neil Thompson “Yaklaşmakta olan yapay zeka kaynaklı işgücü kaybı, bazı yorumcuların önerdiğinden daha yavaş ve daha az dramatik bir şekilde gerçekleşecek. Son araştırmaların çoğunda olduğu gibi, yapay zekanın görevleri otomatikleştirme konusunda önemli bir potansiyele sahip olduğunu bulduk. Ancak bu görevlerin çoğunun henüz otomatikleştirilmesinin çekici olmadığını gösterebildik” açıklamasını yaptı.
Çalışma yalnızca görsel analiz gerektiren işlere, yani bir üretim hattının sonunda ürünleri kalite açısından denetlemek gibi görevleri içeren işlere baktı. Araştırmacılar, ChatGPT ve Midjourney gibi metin ve görüntü üreten modellerin işçiler ve ekonomi üzerindeki potansiyel etkisini araştırmadı; bunu takip çalışmalarına bırakıyorlar.
Bu çalışmayı yürütürken araştırmacılar, bir yapay zeka sisteminin, onların işlerini tamamen değiştirmek için görev açısından neler başarması gerektiğini anlamak amacıyla çalışanlara anket yaptı. Daha sonra tüm bunları yapabilecek bir yapay zeka sistemi oluşturmanın maliyetini modellediler.
Araştırmanın başlarında araştırmacılar bir fırıncı örneğini veriyor.
ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu’na göre bir fırıncı, zamanının yaklaşık yüzde 6’sını gıda kalitesini kontrol etmeye harcıyor; bu, yapay zeka tarafından otomatikleştirilebilecek bir görev. Yılda 48 bin dolar kazanan beş fırıncının çalıştığı bir fırın, gıda kalite kontrollerinin otomatikleştirilmesi durumunda 14 bin dolar tasarruf edebilir. Ancak çalışmanın tahminlerine göre, sıfırdan bir yapay zeka sisteminin göreve kadar olan aşamasının maliyeti, en düşük seviyede, kurulum için 165 bin dolar ve bakım için yıllık 122 bin 840 dolar olacaktır.
MIT Araştırma Bilimcisi Neil Thompson “Görme görevlerini yerine getirmek için insanlara ödenen ücretlerin yalnızca yüzde 23’ünün yapay zeka ile otomasyona geçirilmesinin ekonomik açıdan cazip olacağını bulduk. İnsanlar, işlerin bu kısımlarını yapmak için hala daha iyi ekonomik seçimdir.” değerlendirmesinde bulundu.