Küresel piyasalar, ABD’de iktisadın yumuşak iniş yapabileceği beklentilerinin güçlü kalmasının tesiriyle müspet başladı. Çin’de hafta sonu Çin Maliye Bakanı tarafından yapılan açıklamalar da olumlu tesir yarattı.
Bir müddettir ABD’de enflasyonist baskıların gücünü yitirdiğine yönelik artan itimat, geçen hafta açıklanan enflasyon bilgilerinin akabinde yerini temkinli bir duruşa bıraktı. ABD’de, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), eylülde aylık bazda değişim göstermeyerek öngörülerin altında kalırken, yıllık bazda yüzde 1,8 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Değişken besin ve güç fiyatlarını içermeyen çekirdek ÜFE de eylülde aylık bazda yüzde 0,2 artarak iddialara paralel gerçekleşirken, yıllık bazda yüzde 2,8 ile öngörülerin üzerinde arttı. FED NE KADAR FAİZ İNDİRECEK? Bu gelişmelerle, Fed’in gelecek ay siyaset faizini sabit tutabileceğine ait ihtimaller fiyatlamalara dahil olsa da, yıl sonuna kadar yapılacak iki toplantıda da 25’er baz puanla toplamda 50 baz puanlık indirim yapacağına yönelik beklentiler güçlü kalmaya devam ediyor. Analistler, Fed’in sıkı para siyaseti duruşunu yumuşatmasının öngörülenden daha uzun bir vakte yayılabileceği kaygısına rağmen ABD’de iktisadın “yumuşak iniş” yapabileceği ihtimalinin risk algısını törpülediğini bildirdi. Fed yetkilileri de kelamla yönlendirmelerini sürdürürken, Dallas Fed Başkanı Lorie Logan faiz oranlarının kademeli halde nötr bir düzeye indirilmesi gerektiği görüşünü yineledi. BİLANÇOLARDA OYNAKLIK ARTACAK Öte yandan, ABD’de hızlanan bilanço döneminde açıklanan şirket finansal sonuçlarının pay ve dal bazlı oynaklığı artıracağı iddia ediliyor. Geçen hafta açıklanan bilançolara nazaran, JPMorgan Chase ve Wells Fargo’nun net karları üçüncü çeyrekte geçen yılın birebir devrine kıyasla geriledi. JPMorgan Chase’in payları, karında yaşanan düşüşe rağmen bankanın karı ve gelirinin beklentilerin üzerinde gerçekleşmesi ve yıllık faiz geliri iddiasını yükseltmesi sonrası yüzde 4,4 paha kazandı. Wells Fargo’nun payları de şirketin karındaki düşüşe karşın beklentileri aşmasıyla yüzde 5,6 yükseldi. Varlık yöneticisi BlackRock’ın payları de idaresindeki varlıkların arka arda üçüncü çeyrekte rekor düzeye ulaştığını bildirmesinin akabinde yüzde 3,6 yükseldi. Tahvil piyasalarında da kelam konusu gelişmelerle satış baskısının devam ettiği görülüyor. “ENFLASYONDA YAVAŞLAMA VAKİT ALABİLİR” Analistler, enflasyondaki yavaşlamanın biraz daha vakit alabileceğine ait sinyallerin tahvil piyasalarındaki satış baskısında tesirli olduğunu kaydederek, açıklanacak makroekonomik datalardan alınacak sinyallerin yatırımcıların odağında olmaya devam edeceğini aktardı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi şu sıralarda yüzde 4,11 düzeyinde bulunurken, dolar endeksi haftaya 102,9 düzeyinden başladı. Altının ons fiyatı ise cuma gününü yüzde 1,1 bedel karıyla tamamlarken, şu sıralarda evvelki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 2 bin 660 dolardan süreç görüyor. Brent petrolün varil fiyatı cuma gününü yüzde 0,3 düşüşle 78,6 dolardan kapanırken, bugün yüzde 0,9 altında 77,9 dolar düzeylerinde bulunuyor. New York Borsası’nda cuma günü Dow Jones endeksi yüzde 0,97 S&P 500 endeksi yüzde 0,61 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,33 paha kazandı. Dow Jones ve S&P 500 endeksi geçen hafta rekor kapanış gerçekleştiriken, ABD’de endeks vadeli kontratlar haftaya hudutlu düşüşle başladı. AVRUPA’DA FAİZ KARARI BEKLENİYOR Avrupa borsalarında cuma günü alış yüklü bir seyir hakim olurken, gözler bu hafta Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) açıklayacağı para siyaseti kararlarına çevrildi. ECB’nin bu hafta yapacağı para siyaseti toplantısında faiz indirimlerine devam etmesi beklenirken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda üç temel siyaset faizinin 25 baz puan düşürüleceğine kesin gözüyle bakılıyor. Analistler, siyaset metni ve ECB Başkanı Christine Lagarde’ın açıklamalarından alınacak sinyallerin varlık fiyatlarının istikameti üzerinde tesirli olabileceğini belirterek, tıpkı vakitte gelecek periyot siyasetlere yönelik ipuçları aranacağını da söz etti. Bölgede açıklanan bilgilerin resesyon telaşlarını beslemeye devam ettiğine dikkati çeken analistler, bu duruma ECB’nin nasıl yaklaşacağının yatırımcılar tarafından yakından takip edildiğini bildirdi. Bölgede geçen hafta açıklanan datalara nazaran, Almanya’da enflasyon oranı, eylülde yüzde 1,6’ya geriledi. Böylelikle, ülkede yıllık enflasyon Ocak 2021’den beri en düşük düzeye indi. Bu gelişmelerle, cuma günü İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,19 , Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,85, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,48 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi ise yüzde 0,68 artış kaydetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar haftaya karışık seyirle başladı. ASYADA GÖZLER ÇİN’DE Asya tarafında ise Hong Kong hariç alış yüklü bir seyir izlenirken, Japonya’da tatil nedeniyle süreç gerçekleşmiyor. Asya’da gözler hafta sonu Çin Maliye Bakanının yaptığı brifinge çevrilirken, düzenlenen basın toplantısında, “piyasaları canlandırmaya yönelik somut adımların atılmaması” dikkati çekti. Buna rağmen, gelecek devirde piyasaların desteklenmeye devam edileceğinin vurgulanması bölgede risk iştahının güçlü kalmasına yardımcı oldu. Çin Maliye Bakanı Lan Fo’an ve bakanlık yetkilileri, hükümetin kademeli birtakım önlemlerle mevcut siyasetlerin uygulanmasını hızlandıracağını kaydetti. Bakan Lan, merkezi hükümetin bütçesinde borçlanmaya ve açığı artırmaya “yer olduğuna” dikkati çekse de, büyük ölçekli bir harcama planından kelam etmedi. Ekonomiyi canlandırmak üzere farklı bütçe teşvikleri üzerinde çalıştıklarını belirten Lan, bunların neler ve ne ölçüde olduğuna dair ayrıntı vermedi. Bakanlık yetkilileri, mahallî idarelerin borç sorunlarını çözmek üzere daha fazla tahvil çıkarılacağını, borç tavanının yükseltilerek borç takasına imkan sağlanacağını duyurdu. Analistler, Çinli yetkililerin önümüzdeki haftalarda gerçekleştirecekleri brifinglere odaklanması gerektiğini belirterek, yatırımcıların mali teşvik paketinin büyüklüğü kelam konusu olduğunda çok daha sabırlı olmaları gerektiğini söyledi. Öte yandan Çin’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), geçen yılın birebir periyoduna oranla yüzde 0,4 yükselirken, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) yüzde 2,8 geriledi. Eylülde tüketici fiyatlarındaki sakinlik ve üretici fiyatlarındaki süregelen düşüşle deflasyon eğilimi hissedilmeye devam etti. Enflasyonun temel göstergesi kabul edilen TÜFE, Şubat 2023’ten bu yana yüzde 1’in altında seyrederken, üretici fiyatlarında Ekim 2022’den bu yana kaydedilen gerileme eylülde de sürdü. Kapanışa yakın Hong Kong’da Hang Seng endeksi 0,7 gerilerken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 2,1 paha kazandı. BORSA İSTANBUL’DA DÜŞÜŞ SÜRÜYOR Yurt içinde cuma günü satıcılı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü evvelki kapanışa nazaran yüzde 0,98 paha kaybederek 8.876,22 puandan tamamladı. Dolar/TL cuma günü yüzde 0,3 artışla 34,2834’ten kapanırken, bugün bankalararası piyasada evvelki kapanışın çabucak üzerinde 34,2870’ten süreç görüyor. Öte yandan Memleketler arası Para Fonu (IMF), Türkiye’de yetkililerin kademeli siyaset ayarlaması çerçevesinde enflasyonun daha da düşmesinin beklendiğini bildirdi. IMF’den yapılan açıklamada, 27 Eylül’de Türkiye ile 4. husus konsültasyonunun tamamlandığı belirtildi. Ekonomik iddialara de yer verilen açıklamada, Türkiye iktisadının 2024’te yüzde 3, 2025’te yüzde 2,7, 2026’da yüzde 3,2, 2027’de yüzde 3,4, 2028’de yüzde 3,7 ve 2029’da yüzde 3,9 büyümesinin beklendiği belirtildi. Analistler, bugün yurt içi ve yurt dışında data gündeminin sakin olduğunu kaydederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 8.870 ve 8.710 puanın takviye, 9.000 ve 9.165 düzeylerinin direnç pozisyonunda olduğunu bildirdi.