Türk-Amerikan İş Kurulu (TAİK) tarafından bu sene 15’incisi düzenlenen Türkiye Yatırım Konferansı, New York’ta yatırımcılar tarafından son yıllarda gördüğü en yüksek ilgiye ulaştı. Türkiye’nin evvelki para siyaseti uygulamaları devrinde hudutlu kalan iştirak ve ilgi, para siyasetinin yansımaları ve milletlerarası alakalarda yaşanan güzelleşmenin tesiriyle kıymetli ölçüde arttı.
Citi’de ve Goldman Sachs’ta düzenlenen konferanslarda Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır yatırımcılar ile bir ortaya geldi.
“Türkiye programının sonuçlarını almaya başladı”
TAİK Başkanı Murat Özyeğin, Türkiye’nin ekonomisindeki güzelleşme ve programın geldiği noktanın, toplantılara iştiraki çok olumlu etkilediğini belirterek “Türkiye programının sonuçlarını almaya başladı. Bir sene öncesine nazaran en büyük fark, geçen sene yaptığımız toplantılarda şimdi başlangıç noktasındaydık. Bu sene ise çok güçlü ve somut çıktılarla geliyoruz. Geçen yılki toplantılara katılanlar da fark ediyor ki, her şeyde duruşumuz farklı” dedi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile toplantıda bir ortaya geldiği CEO’lara bir Orta Vadeli Program sunumu yaptığını belirten Özyeğin, gerek portföy yatırımcıları ile yapılan toplantılarda gerekse OVP sunumunda yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgilerinin çok yüksek olduğunu gördük” dedi.
Özyeğin, “Türkiye’nin spreadleri 3 puan daraldı. Cari açığımız 57 milyar dolarlık doruğundan 19 milyar dolara kadar geriledi. CDS’lerimiz geriledi. Türkiye 2003-2005 yılları ortasında da buna emsal bir program uygulanmıştı. Bunu takiben 2005’te 25, 2006’da 30, 2007 yılında 32 milyar dolarlık direkt milletlerarası sermaye girişi olmuştu. 3 yılda 90 milyar dolara ulaşan o dönemki sermaye girişinin bir benzerinin 2025-2027 periyodunda gerçekleşmesini umuyoruz” dedi.
Portföy yatırımcılarının Türkiye’nin istediği halde geldiğini aktaran Özyeğin, “En büyük beklentimiz, yatırımcıların talep ettikleri yapısal değişiklikleri de gerçekleştirerek portföy yatırımlarının sonunun direkt yatırıma bağlanması” diye konuştu.
Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri ortasındaki bağlarda yaşanan güzelleşmeye de dikkat çeken Özyeğin, “Bunun en kıymetli boyutu iktisatta yaşanan değişim. Her manada, genele yayılmış bir optimistlik var alakalarda. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’ın HIT 30’u anlattığı toplantıda da, Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar’ın katıldığı toplantıda da 40’ar yatırımcı geldi. Güç Bakanı’nın katıldığı toplantı Citi’de olmasına karşın hem Goldman hem JP Morgan’dan temsilciler gelerek sorular yöneltti. Hayli yüksek ilgi gördük” dedi.
“Birçok büyük markanın temsilcileri ile çok ağır temaslarda bulunuyoruz”
Rüzgarın Türkiye’nin tarafından estiğinin altını çizen Özyeğin, bankacılık bölümünün vadesiz Tier1 sermaye gibisi ihraçlarının geldiğini ve yatırımcıların büyük ilgi gösterdiğini, borç çevirme oranlarının yüzde 130’ların üzerine çıktığını da hatırlatarak, “Sadece New York temasları için değil. Birçok büyük markanın temsilcileri ile son bir aydır Türkiye’de de çok ağır temaslarda bulunuyoruz” dedi.
Türkiye ile ABD ortasındaki bağlantıda şu etapta sıkıntılı alanların parka alındığını, müspet ajandaya odaklanıldığını da belirten Özyeğin, “Bilindiği üzere simge haline gelmiş bir 100 milyar dolarlık ticaret maksadımız var. Lakin biz bunu daha ulaşılabilir kılmak ismine birinci etapta 75 milyar dolarlık bir orta maksat koymak istiyoruz. 2013 yılında BCG’nin hazırladığı bir rapor var. Bu raporun güncellenmesi için çalışıyoruz. Büsbütün kendi akademik çalışmalarını yaparak ticaretin iki ülke ortasında en süratli büyüyebileceği bölüm ve alanları tahlil ediyorlar. Büyük olasılıkla gelecek yıl başlarında açıklanacak. Evvelki raporda altı çizilen dallarda ticaretin sahiden de 4-5 katına çıktığını görüyoruz” dedi.
Özyeğin, bu bölümler ortasında mobilya, mücevherat, elektronik üzere alanların olduğunu, bu alanların daha da artmasının mümkün olduğunu aktardı.
6 aktiflik de yabancı yatırımcılardan ağır ilgi gördü
Türkiye, içinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantılarının da bulunduğu haftada 6 bakan ile New York’ta bulundu.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Güç Bakanı Alparslan Bayraktar, iktisat idaresini temsilen temaslarda bulundu. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş da New York temaslarında yer aldı.
3 gün boyunca süren temaslarda düzenlenen 6 aktiflik de yabancı yatırımcılardan ağır ilgi gördü.
Etkinliklerin ortasında en öne çıkan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yabancı şirketlerin üst seviye yöneticileri ile gerçekleştirdiği toplantıydı.
TAİK Başkanı Murat Özyeğin, “ABD’li yöneticilerin tümünün kelam alarak beklentilerini lisana getirdiği, çok verimli bir toplantı oldu” derken, toplantının sonunda iktisat idaresi içinde yer alan 4 bakanın da kelam alarak soruları yanıtladıklarını söz etti.
Toplantıya Türk iş dünyasının ABD ile iş yapan ve TAİK üyesi olan önde gelen şirketleri de yönetim kurulu lideri ve CEO seviyesinde iştirak gerçekleştirdi.
Özyeğin, toplantıya dönük olarak şunları söyledi:
“Cumhurbaşkanı, toplantıda Orta Vadeli Program’a olan dayanağını çok açık halde lisana getirdi. Toplantı, memleketler arası yatırımcıların lisana getirdiği problemler ile ilgili olarak da bakanlar ile bağlantı kurulmasına vesile oldu.”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek toplantı kapsamında yaptığı konuşmada;
“2025 yılında enflasyonda baz tesirinin ötesinde bariz ve kalıcı bir düşüş gerçekleşecek. 2025 yılında negatif mali tesir olacak. Harcama disiplini ve kayıt dışılıkla çaba, sıkı maliye siyasetlerinin odak noktası olacak; yeni ek vergiler getirilmesi planlanmıyor” tabirlerini kullandı.
Toplantıda konuşan Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, “Türkiye’nin cari açığı 57 milyar dolardan 19 milyar dolara gerilerken birebir vakitte global ticaretteki hissesi hem mal hem de hizmet ihracatında artış gösterdi. Türkiye’nin dünyanın birçok ülkesi ile imzaladığı Özgür Ticaret Anlaşmaları ve Gümrük Birliği düzenlemeleri sayesinde global iktisada tam entegre olurken, global ticaretteki dönüşüme paralel olarak dijital iktisat ve yeşil ekonomik dönüşüme odaklanıyor. Bu alandaki çalışmaları destekliyoruz” dedi.
TCMB Başkanı Fatih Karahan ise, “Haziran ayında başlayan dezenflasyon süreci enflasyonun öngörüler doğrultusunda düşürülmesi için sıkı nakdî duruş kararlılıkla sürdürülecektir” tabirlerini paylaştı.