TÜİK tarafından yayımlanan Yoksulluk ve Hayat Şartları İstatistikleri düzeltilmiş 2023 bilgilerine nazaran, ülkede rölâtif yoksulluk yüzde 13,5 oldu.
Yoksulluk ve Hayat Şartları İstatistiklerinin hesaplandığı Gelir ve Ömür Şartları Araştırması 2023 yılı sonuçlarına ait gelir bilgileri, bir evvelki takvim yılı olan 2022 yılını referans alıyor. Gelir ve yoksulluk hesaplamalarında; hanehalkı gelirleri, büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak muadil hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürülüyor.
Toplumun genel seviyesine nazaran muhakkak bir sonun altında gelire sahip olan bireyler nispî manada fakir sayılmaktadır. Muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sonuna nazaran, yoksulluk oranı 2023 yılında 0,9 puan azalarak yüzde 13,5 oldu.
Medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sonuna nazaran hesaplanan yoksulluk oranı ise son yılda 0,3 puan azalarak yüzde 21,3 olarak gerçekleşti.
En düşük yoksulluk çekirdek aile olmayan birlikteliklerde
Hanehalkı tipine nazaran muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında; çekirdek aile bulunmayan birden fazla bireyden oluşan hanehalklarında yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 4 puan azalarak yüzde 7,7, tek kişilik hanehalklarında ise 0,2 puan azalarak yüzde 7,3 oldu.
İki günde bir et yiyemeyenlerin oranı yüzde 14,4
Maddi ve toplumsal mahrumluk oranı hesabında hane seviyesinde sorgulanan değişkenler; araba sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, konuttan uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme, meskenin ısınma muhtaçlığını karşılayabilme ve mobilyaları eskidiğinde değiştirebilme durumunu anlatıyor.
Bu oran için fert seviyesinde toplanan değişkenler ise; eskimiş giysileri yerine yenisini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya sahip olabilme, ayda en az bir kere tanıdıkları ile toplanabilme, fiyatlı boş vakit faaliyetlerine katılabilme, kendini yeterli hissetmek için bir ölçü para harcayabilme ve şahsî maksatlı kullanım için internet sahipliği olarak belirlenmiş durumuda.
Yukarıda belirtilen on üç hususun en az yedisini karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve toplumsal mahrumluk oranı; 2022 yılında yüzde 16,6 iken 2023 yılı anket sonuçlarında 2,2 puan azalarak yüzde 14,4 olarak varsayım edildi.
Sürekli yoksulluk oranı yüzde 13
Dört yıllık panel data kullanılarak hesaplanan daima yoksulluk oranı, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ına nazaran son yılda ve birebir vakitte evvelki üç yıldan en az ikisinde de fakir olan fertleri kapsamaktadır. Buna nazaran, 2023 yılı anket sonuçlarına nazaran daima yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 1 puan azalarak yüzde 1 oldu.
100 bireyden 58’i borçlu
Geçen yıla nazaran konut alımı ve konut masrafları dışında borç yahut taksit ödemesi olanların oranı 1,4 puan azalarak yüzde 58 oldu. Nüfusun yüzde 5,7’sine bu ödemeler yük getirmezken yüzde 14,9’una çok yük getirdi.
Konut masraflarının çok yük getirdiği hanelerin oranı 0,3 puan artarak yüzde 17,5 olurken, bu masrafların biraz yük getirdiği hanelerin oranı 8,8 puan artarak yüzde 66,5 oldu.
Yüz haneden 59’u bir haftalık tatil yapamıyor
Hanelerin yüzde 58,8’i konuttan uzakta bir haftalık tatil masraflarını, yüzde 39,2’si iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını, yüzde 31,8’i beklenmedik harcamaları, yüzde 19,5’i meskenin ısınma muhtaçlığını, yüzde 64,2’si eskimiş mobilyaların yenilenmesini ekonomik olarak karşılayamadığını beyan etti.
100 şahıstan 32’sinin çatısı sızdırıyor
Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 32,6’sı konutunda izolasyondan ötürü ısınma sorunu yaşarken yüzde 32’si ise sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. sorunlarla, yüzde 19,8’i trafik yahut sanayinin neden olduğu hava kirliliği, etraf kirliliği yahut başka çevresel meselelerle karşılaştı.
Yurttaşların üçte biri yoksulluk ve yahut toplumsal dışlanma riski altında
Yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında olanlar; nispî yoksulluk, maddi ve toplumsal mahrumluk ve düşük iş yoğunluğu göstergelerinin en az birinden mahrum olanları söz ediyor.
Son yıl sonuçlarına nazaran fertlerin yüzde 30,7’si yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında kaldı. Bu oran yaş kümelerine nazaran incelendiğinde; 0-17 yaş kümesinde yüzde 40,1, 18-64 yaş kümesinde yüzde 28,0, 65 ve üstü yaş kümesinde ise yüzde 23,1 olarak iddia edildi
Kendilerine ilişkin bir konutta yaşayanların oranı yüzde 56,2
Oturulan konuta sahip olanların oranı geçen yıla nazaran 0,5 puan azalarak 2023 yılında yüzde 56,2 olarak hesaplanırken, kirada oturanların oranı yüzde 27,8, lojmanda oturanların oranı yüzde 0,9, kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise yüzde 15,1 oldu.