Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, bu yıl için yeni bir vergi paketinin kelam konusu olmayacağını, borsa ve kripto vergilerinin de gündemlerinden düştüğünü tabir etti. Yılmaz, enflasyon muhasebesi uygulamasının geleceğine de bu yıl sonunda yapılacak değerlendirmeyle karar verileceğini lisana getirdi. Yılmaz, yatırımları gözetici bir yasal düzenlemenin yapılabileceğini söyledi.
Hükümet, geçen yasama yılında bir vergi paketini yasalaştırmıştı. Fakat süreçte gündeme gelen borsada süreç vergisi, kripto paralarla ilgili süreç vergisi üzere bahisler daha sonra paketten düşürülmüştü. Hükümet, 1 Ekim’de başlayacak yeni yasama yılında vergi düzenlemelerini sürdürmeyi planlıyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Bloomberg ile gerçekleştirdiği mülakatta, “Borsa vergisi gündemimizde yok. Bir periyot tartışıldı ve gündemimizden düşmüş oldu” derken, kripto vergisinin de gündemlerinde olmadığını ekledi.
Genel vergi oranlarıyla ilgili adımların atıldığını anımsatan Yılmaz, “Önümüzdeki süreçte temel mevzumuz istisna ve muafiyetleri mümkün olduğunca daraltmak. Bundan sonra genel vergi oranlarında, yasal vergi oranlarında çok değişiklik beklememek gerekir artık.” dedi.
“İlk pakete emsal bir düzenleme olmayacak mı?” sorusuna “Bu yıl o denli bir planımız yok” cevabını verdi. ENFLASYON MUHASEBESİ KARARI YIL SONU Bir müddettir piyasalarda hükümetin bankalar ve finans kuruluşlarının 2025’te geçecekleri enflasyon muhasebesinin ertelenebileceği tartışmaları yapılıyor.
Mülakatta, “Finans kuruluşları 2025’te enflasyon muhasebesine geçecekler mi, geçmeyecekler mi?” sorusunu yanıtlayan Yılmaz, “Bir mühlet sonra bu Türkiye’nin gündeminden düşecek. Tahminen gelecek yıl da bunu tartışacağız lakin 2026’da muhtemelen bu türlü bir tartışma olmayacak” dedi. 50 milyon TL’nin altında olan KOBİ’ler için uygulamanın ertelendiğini anımsatan Yılmaz, “Yatırımları gözetici bir çalışma yürütüyoruz. Devam eden yatırımların bu süreçlerden olumsuz etkilenmemesi ismine Hazine ve Maliye Bakanlığı’mız, Gelir Yönetimi Başkanlığı’mız bilhassa alternatifler üzerinde duruyor. Gerekirse bu hususta sonbaharda bir yasal düzenleme yapabiliriz” sözlerini kullandı.
Yılmaz, finans kuruluşlarıyla ilgili kararın da yıl sonunda netleştirileceğini söyledi. “KOİ’DE TL FORMULÜ YOK” Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) projelerinin dövizle yapılması da bütçe üzerinde yük oluşturuyor. Bütçe istikrarını sağlama sürecinde hükümetin bu mukaveleleri TL’ye çevirip çevirmeyeceği vakit zaman tartışma konusu oluyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, KÖİ projelerinin sadece finansal olarak değerlendirilmemesi gerektiğini, ekonomik tahlillerinin de göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtti. Türkiye’nin birçok projeyi yatırım maliyetinin çok daha düşük olduğu devirlerde hayata geçirdiğine işaret eden Yılmaz, “Ben bazen söylüyorum, keşke daha fazlasını yapsaydık” diye ekledi. Yılmaz, kontratların yenilenmesi ile ilgili olarak da “Bahsettiğiniz tipten bir çalışma da şu an gündemimizde yok.” dedi. “ENFLASYON DA FAİZLER DE DÜŞECEK” TL’nin çok kıymetli olduğu yorumlarına da değinen Cevdet Yılmaz, dalgalı kur rejimine atıfta bulunurken, “Sadece manipülatif, spekülatif hadiselere Merkez Bankası’nın müdahale etmesi gerekiyor. O da yasal misyonu aslında. Enflasyonla çaba eden ülkelerde kendi ulusal paralarının güçlenmesi doğal bir sonuçtur” dedi.
Yılmaz, “Birçok tartışma yapılıyor fakat sayılar ortada, TL’deki bu pahalanma makro dengelerimize nasıl yansıyor? İhracatımız artıyor, ithalatımız azalıyor, hizmet gelirlerimiz artıyor, cari istikrarımız düzgünleşiyor. Enflasyon düştükçe bu tartışmalar da tabiatıyla aslında ortadan kalkacaktır” diye ekledi. Cevdet Yılmaz, geçen hafta Anadolu Ajansı’nda yaptığı açıklamada “Amacımız orta vadede hem enflasyonu hem faizleri düşürmek” demişti. Fed kararı sonrası bu hususta hükümetin aktüel konumunun sorulması üzerine Yılmaz, Merkez Bankası’nın araç bağımsızlığına vurgu yaptı ve “Her ikisi de 2013’te tek haneliydi hatırlarsanız. Münasebetiyle tekrar o denli bir tabloyu oluşturmak bizim siyasi maksadımız.” dedi.
Yılmaz, “Benim şu etapta bir tarihten bahsetmem gerçek olmaz. Lakin önümüzdeki süreç elbette ki enflasyonun da faizlerin de düşeceği bir süreç olacaktır.” dedi. ENFLASYON-BÜYÜME BİRBİRİNİ DESTEKLİYOR Yılmaz, OVP’de 2025 yılı için ortaya konulan yüzde 4’lük büyüme ve yüzde 17,5 enflasyon gayesinin birlikte nasıl gerçekleşebileceği ve kelam konusu büyüme oranının nakdî sıkılaşmayı etkileyip etkilemeyeceği sorusu üzerine, OVP maksatlarında bu yıl için yapılan revizeleri anımsattı.
“Büyüme ile enflasyon alakasında kısa periyotlu olarak doğal ki zorluklar var” diyen Yılmaz, “Ama temel itibariyle enflasyonun düşüşü, öngörülebilirliği arttırıyor. Geleceğe ait itimadı, beklentileri güzelleştiriyor ve bu kanalla büyümeye de takviye oluyor. Bilhassa orta ve uzun vadede birbiriyle çelişen süreçler değil.” değerlendirmesini yaptı. Büyümenin kompozisyonunun da ehemmiyet taşıdığını söyleyen Yılmaz, “Tüketim yüklü, iç talep yüklü, bir büyüme yaparsanız bu enflasyonist olur. Lakin yatırım, üretim, ihracat odaklı, dış talep odaklı bir büyüme başarırsanız bu enflasyonist olmaz. Siyasetlerimizin en değerli ögelerinden biri bu istikrarlı büyüme.” diye ekledi.
Önümüzdeki yıl dünyada oluşacak tablonun da Türkiye’yi olumlu tarafta etkileyeceğini belirten Yılmaz, şunları kaytetti: “Bir kere dünyada faizler iniyor. Hasebiyle dünyada bilhassa gelişmekte olan ülkelere yönelik olarak bir ölçü canlanma ve likidite de artış bekliyoruz. Öteki yandan emtia fiyatlarının ölçülü seyretmesini bekliyoruz. Ayrıyeten temel pazarımız olan Avrupa Birliği ve MENA daha olumlu, nisbi olarak daha olumlu bir performans göstermesi bekleniyor. Bu da dış talep kanalıyla büyümemizi yeniden destekleyici bir boyut olacak.” Ortaya konulan amaçların mali sıkılığın daha erken sonlandırılmasına yol açabileceği istikametindeki görüşlere de katılmadığını da anlatan Yılmaz, “Parasal siyaset Merkez Bankamız çerçevesinde yürüyor ve araç bağımsızlığıyla yürüyen bir siyaset. Orta vadeli siyasetimizin temel hedefi enflasyonu tek haneli sayılara düşürmek. Hasebiyle bütün öteki parametreleri bunun etrafında şekillendiriyoruz. Merkez Bankamız aslında metinlerinde de ortaya koyduğu üzere datalara bakarak, beklentileri takip ederek, gelişmeleri takip ederek kendi kararlarını verecektir. Orada bir sorun görmüyorum ben.” diye konuştu. “KURUMLAR ÖDENEKLERİNDE KALACAK” Mali tarafta Merkez Bankası’nın siyasetleriyle eş güdümü sağlayacak ne üzere ek adımlar atılacağı sorusunu da yanıtlayan Yılmaz, daha evvel yüzde 6,4 olarak öngörülen bütçe açığının ulusal gelire oranının zelzele harcamalarına karşın yüzde 4,9’a çekilmesinin mali taraftaki güçlü duruşun göstergesi olduğunu savundu. Yılmaz, önümüzdeki yıl için belirlenen yüzde 3,1’lik maksadın de maliye siyasetinin takviyesinin süreceğinin işareti olduğunu söyledi. Yılmaz, tasarruf programı çerçevesinde bugüne kadar sağlanan tasarrufun TL karşılığının ve önümüzdeki periyotta bütçe açığının hangi bütçe kalemindeki kesintilerle düşürüleceği sorusu üzerine de “Orada net bir şeyimiz yok. Yıl sonu geldiğinde tahminen bütün bu kalemlere bakılarak bir hesaplama yapılabilir” derken, paketin tasarrufla birlikte verimliliğe de odaklandığını söyledi.
Bu kapsamda kamu yatırımlarında önceliklendirmeler yaptıklarını anlatan Yılmaz, mecburî haller dışında hiçbir yeni yatırım projesini devreye almadıklarına işaret etti. Yılmaz, kamu kurumlarının ödenekleri içerisinde kalmalarına da itina gösterdiklerini, işçi rejiminde de eksilen çalışanın yerinin doldurulması mantığıyla hareket ettiklerini aktardı. Yılmaz, “Tasarruf programı açıklandığı günden bu yana attığınız adımlar konusunda tatminkar mısınız?” sorusuna da “Bütçe masrafının ulusal gelire oranı ne kadar sağlıklı bir gidişat olduğunu gösteriyor. 2024 yılı programını yaparken kamu masraflarının ulusal gelire oranı yüzde 26,9 olacak demiştik. Gerçekleşme varsayımımız şu anda yüzde 25,9. Hasebiyle burada önemli bir aslında güzelleşme var. Kamu sarfiyatları, ulusal gelire oranı artmıyor, azalıyor. Kamu gelirlerinin ulusal gelir içindeki hissesi artmış üzere görünmekle birlikte tıpkı. Asıl düşüş giderlerde” cevabını verdi. SWAP KANALLARI, AÇIĞA SATIŞ YASAĞI Hükümet, Londra ile swap kanallarının tekrar açılması konusunda bir çalışma başlatmış lakin bu süreç nihayete ulaşmamıştı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, sürecin ilgili üniteler tarafından değerlendirildiğini söylerken, “Tabii ki vakti gelince, kaideler oluşunca bunlar kaldırılacaktır. Fakat burada finansal istikrarımızı çok kıymetli görüyoruz ve ihtiyatlı bir yaklaşım sergileniyor. Yani bize ziyan vermeyecek bir zamanlamayla bu çalışmaların tamamlanacağını düşünüyorum” diye konuştu. Yılmaz, borsada açığa satış yasağının kaldırılması konusunda da “Finansal İstikrar Komitesi başta olmak üzere ilgili kurumlarımız bunların tesir değerlendirmelerini yapıyorlardır. Bunlar, yeri vakti geldiğinde karar verilecek hususlar” dedi.