Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) müdahale alım fiyatlarını açıkladığı periyotta buğday ithalatına getirdiği yasağın mühleti 15 Ekim’de doluyor.
Belirtilen tarihe sayılı günler kala buğday ithalatına yönelik yasağın kısmen kaldırılması için düğmeye basıldı.
Bloomberg’in haberine nazaran, Türkiye, dört aylık alım yasağı bu ay sona erdiğinde kimi buğday ithalatlarını sınırlamaya devam etmeyi planlarken, kota sistemiyle ithalat kısmen açılacak.
Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu’nun değirmencilere gönderdiği mektuba nazaran, 15 Ekim’den sonra piyasa kota sistemiyle yalnızca kısmen açılacak. Federasyonun kelam konusu talimatı kamu yetkililerinden aldığı belirtiliyor.
Genellikle dünyanın en büyük buğday alıcılarından biri olan Türkiye, mahallî üreticilerin hasat sırasında fiyatlardaki düşüşten etkilenmemesi için Haziran ayında süreksiz bir yasak uygulamıştı.
Tüccarlara nazaran mektupta özetlenen tedbirler, değirmencilerin Toprak Mahsulleri Ofisi’nden satın aldıkları her 85 ton için yalnızca 15 ton buğday ithal etmelerine müsaade verileceği manasına geliyor.
Tüccarlar tedbirlerin evrakta belirtildiği biçimde uygulanmasını beklerken, evrakın bağlayıcılığı bulunmuyor ve resmi bir duyuru yapılmadan evvel birtakım değişiklikler olabilir. Federasyon, yeni tedbirlerin ne kadar süreceğini belirtmeyen mektup hakkında yorum yapmayı reddetti. Bloomberg’in ulaştığı Ticaret Bakanlığı ve Tarım Bakanlığı husus üzerinde çalıştıklarını söyledi lakin daha fazla detay vermedi.
Yeni sistemin Türkiye’nin stoklarını azaltmasına yardımcı olması bekleniyor. Memleketler arası Hububat Kurulu’nun datalarına nazaran, Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı büsbütün işgal etmesinin akabinde yaklaşık 30 yılın en yüksek düzeyine ulaşan stoklar hala yüksek.
Rusya ve Ukrayna dünyanın en büyük buğday tedarikçilerinden ikisi ve savaşın ticaret üzerindeki tesirine ait telaşlar ek alımları teşvik etti. Türkiye, lokal buğdayın yanı sıra çoklukla yurtdışından gelen tahıla dayanan büyük bir makarna ve un imal sanayisine sahip.
Türk değirmenci Ulusoy Un’un Yönetim Kurulu Lideri Eren Günhan Ulusoy, geçen ay Bakü’de düzenlenen IAOM konferansı sırasında yaptığı açıklamada, “Savaş başladığında stok yapmaya başladık ve yüksek ölçülerde ithalat yaptık” dedi.
Yine de un ve makarnalarının kıymetli bir kısmını ihraç eden değirmenciler, kendilerini başka ülkelere karşı daha az rekabetçi hale getirdiği için yasağın kaldırılması için bakanlık yetkilileri ile temas halindeydi. Ulusoy Un bilgilerine nazaran Türkiye’nin un ihracatı Ağustos ayında geçen yıla kıyasla %41, Haziran ve Temmuz aylarında ise %30’dan fazla düşüş gösterdi. – BN
