Brüksel’deki Expo Center’da Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ve Belçika hükümetinin ev sahipliğinde gerçekleştirilen 1. Nükleer Enerji Zirvesi’nin açılışında konuşan Belçika Başbakanı Alexander De Croo, nükleer enerjinin net sıfır hedefini 2050 yılına kadar yakalamakta önemli bir rol oynayacağını söyledi.
İklim değişikliğinin sonuçlarının giderek daha görünür hale geldiğini anımsatan De Croo, “Küresel ısınmayla mücadele konusunda zaman kaybedemeyiz” dedi.
De Croo, sürdürülebilir büyüme için hızlı, güvenli ve karbon nötr enerjiye ihtiyaç duyulduğuna işaret ederek, enerji karışımında nükleerin de gerektiğini vurguladı.
“Belçika en genç nükleer enerji santrallerinin faaliyet sürelerini 10 yıl daha uzatma kararı aldı” diyen De Croo, “Küçük modüler rektör (SMR) araştırmalarına 100 milyon euro yatırım yapıyoruz” ifadesini kullandı.
De Croo, “Bu ilk Nükleer Enerji Zirvesi, 300’den fazla üst yönetici, girişimci, bilim insanı ve sivil toplum temsilcisinin yanı sıra 37 siyasi lideri bir araya getiriyor” diye konuştu.
70 yıl sonra ilk toplantı
UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi de ilk Nükleer Enerji Zirvesi’ni düzenlemekten mutluluk duyduğuna işaret ederek, nükleer enerjinin ticari olarak kullanılması üzerinden 70 yıl geçtikten sonra liderler seviyesinde ilk toplantının yapıldığına dikkati çekti.
Bir enerji krizi yaşandığını söyleyen Grossi, bunun aşılması için nükleer enerjinin zaruri olduğunu vurguladı.
Grossi, “Nükleer, dünyadaki temiz enerjinin dörtte birini, Avrupa’daki temiz enerjinin de yarısını sağlıyor. Buna rağmen nükleer enerjiye daha fazla ihtiyaç var” dedi.
Enerji sistemlerini mümkün olan en kısa sürede karbondan arındırmak için mevcut bütün karbonsuz kaynakların kullanılmasının önemine işaret eden Gross, uluslararası finans kurumlarının nükleer projelere finansman sağlaması gerektiğini vurguladı.
AB Konseyi Başkanı Charles Michel ise enerjide güvenilir olmayan tedarikçilere bağımlı olunmaması gerektiğini belirtti.
“Nükleer küresel elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor”
Rusya-Ukrayna Savaşı’nın enerji güvenliği üzerinde büyük etkisi olduğuna işaret eden Michel, Kremlin’in, Avrupa ekonomisine zarar vermek için enerjiyi kullandığını söyledi.
Avrupa ülkelerinin enerji güvenliğinde birlikte hareket etmelerinin önemine işaret eden Michel, “Nükleer enerjinin Avrupa’nın egemenliğinde oynayacağı önemli bir rol olduğunu düşünüyoruz” dedi.
Michel, nükleer enerjinin küresel elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu oluşturduğunu anımsatarak, nükleerin fosil yakıtlı enerji santralleri aşamalı olarak kullanımdan kaldırılırken sistemde istikrar sağlamasına yardımcı olabileceğini anlattı.
“Nükleer, AB’nin enerji güvenliğini artırmaya yardımcı oluyor” diyen Michel, nükleer enerjinin aynı zamanda sera gazı emisyonlarını azaltarak iklim değişikliğiyle mücadeleye de katkı sağladığını ifade etti.
Michel, küçük modüler reaktörler geliştirmeleri gerektiğini, nükleer teknolojilerdeki ilerlemenin çok şeyi değiştirebileceğini vurguladı.
“Nükleer enerji elektrik fiyatları için güvenilir bir çıpa”
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de “AB’de nükleer enerji konusunda farklı görüşler var. Buradayım çünkü nükleer teknolojilerin temiz enerjiye geçişte önemli bir rol oynayabileceğine inanıyorum” dedi.
Savaşla birlikte yaşanan enerji krizinin ardından birçok ülkenin enerji arzında nükleerin oynayabileceği role yeni bir bakış açısı getirdiğini anımsatan von der Leyen, “Nükleer enerjinin dünya çapında hidroelektrikten sonra ikinci en büyük düşük emisyonlu elektrik kaynağı olduğunu unutmayalım” ifadesini kullandı.
Von der Leyen, enerji güvenliğini sağlamak için ülkelerin ithal fosil yakıtlara olan bağımlılıkları azaltmanın yollarını aradığını anımsatarak, nükleer enerjinin elektrik fiyatları için güvenilir bir çıpa olabileceğini anlattı.
Net sıfıra giden yolların çoğunun nükleer enerjiye açık bir kapı bıraktığını söyleyen von der Leyen, nükleer enerjinin küresel elektrik üretimindeki payının yüzde 9 olduğunu anımsattı.
Türkiye’yi Hakan Fidan temsil ediyor
“Nükleer enerji yüzde 22’lik payla AB’deki en büyük elektrik üretimi kaynağıdır” diyen von der Leyen, nükleer santrallerin faaliyet sürelerini güvenli biçimde uzatmanın temiz enerjiyi geniş geçişte uygun maliyetli katkı sağlayabileceğini ifade etti.
Fosil yakıt kullanımını azaltmak, enerji güvenliğini artırmak ve temiz enerjiye geçişi hızlandırmakta nükleer enerjinin rolüne dikkati çekmek için düzenlenen 1. Nükleer Enerji Zirvesi, sadece bu alana odaklanan bugüne kadarki en üst düzey toplantı olma özelliğini taşıyor.
30’dan fazla ülkenin temsil edildiği zirveye, çok sayıda lider ve bakan ile düşünce kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve enerji uzmanları katılıyor. Türkiye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil ediyor.
