Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Bölgesel Başekonomisti Rafik Selim, Türkiye’de yıl sonu için enflasyon beklentilerinin yüzde 40 düzeyi olduğunu belirterek, dezenflasyon patikasının “güvenilir” halde ilerlediğini kaydetti.
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Bölgesel Başekonomisti Rafik Selim, EBRD’nin Türkiye dahil faaliyet gösterdiği ülkeleri kapsayan Bölgesel Ekonomik Görünüm Raporu’nu yayımlamasının akabinde Türkiye iktisadına ait öngörülerini kıymetlendirdi. Türkiye iktisadına yönelik bu yıl ve 2025 için ekonomik büyüme iddiasını sırasıyla yüzde 2,7 ve yüzde 3 olmak üzere sabit tuttuklarını lisana getiren Selim, enflasyonla çaba kapsamındaki sıkı para, maliye ve gelir siyasetlerinin tesirinin tüketici davranışlarında görülmeye başlandığını ve talepte bir yavaşlama görüldüğünü söyledi. Selim, bu yavaşlamaya karşın tüketici talebinin ekonomik büyümenin itici gücü olmaya devam ettiğini söz etti. Son iki yıldır hayli yüksek seyreden lakin son üç aydır üst üste düşüş gösteren enflasyonun tüketimdeki büyümeyi yavaşlattığını aktaran Selim, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Ancak aslında büyümede bir dengelenme görmeye başladık. İç talep yavaşlıyor fakat ekonomik büyümenin bileşenleri değişiyor ve bunun giderek daha uygun olacağını söyleyebilirim. Yılın ikinci çeyreğinde yıllık bazda yüzde 2,5 büyüme gördük ve bu son dört yılın en düşük düzeyiydi lakin büyümenin bileşimi çok daha yeterliydi.
Özellikle net ihracattan müspet katkı gördük. Gelecek birkaç çeyrek devirde daha iktisattaki dengelenme sürerse, büyüme aşağı üst yüzde 3 düzeyinde bile olsa, bileşimi güzelleşmeye devam edecektir. Ticaret, lojistik, turizm ve genel olarak inşaat, büyümeyi sağlayan güçlü dallar. İmalat da güçlü bir formda büyümeye başlarsa, şu anda gördüğümüzden daha yüksek bir ekonomik büyümeye bile şahit olabiliriz. Bu yıl aslında görmeye başladığımız ve önümüzdeki birkaç yıl içinde de görmeyi beklediğimiz gelişme, büyümenin itici güçleri açısından bir olağanlaşma süreci ve iç ve dış taleple ithalat ortasında bir istikrar sağlanması.” “TCMB, YIL SONUNA DOĞRU YAHUT 2025 BAŞINDA FAİZ İNDİRİMİNE GİDEBİLİR” Selim, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının (TCMB) siyaset faizini yüzde 50’ye çıkardığı Mart 2024’ten beri hayli sıkı bir para siyasetinin uygulandığını belirterek, niceliksel ve kredi sıkılaştırmasıyla sıkı para siyaseti duruşunun korunduğunu fakat bu adımların enflasyon üzerindeki tesirinin vakit aldığını anlattı. Para, maliye ve gelir siyasetlerindeki sıkı duruşun dezenflasyon patikasını desteklediğini lisana getiren Selim, “Bu sıkı duruşun ne kadar süreceğini söylemek sıkıntı. TCMB, bu yıl sonuna yanlışsız yahut 2025’in başında faizde indirime başlayabilir. Yıl sonu enflasyon maksadı yüzde 40 düzeyi olduğunda, bu gayeye ulaşılırsa TCMB’nin faizi yüzde 50 düzeyinden düşürmesi için hareket alanı olacak. Bu yüzden, faiz indirimi kasımda da başlayabilir ancak 2025 başına da kalabilir.
Kasımdaki toplantıda enflasyon beklentilerinin çıpalandığını, patikanın sürdürülebilir olduğunu ve aylık enflasyon göstermesi gereken işaretleri gösterdiği görürlerse, faiz indirimine gidebilirler. Lakin yeni yıl için minimum fiyat artışını da bekleyebilirler.” diye konuştu. Selim, TCMB’nin faizi yüzde 47,5 yahut yüzde 45 bandına çekebileceğini düşündüklerini söyledi. Bu yıl sonu için EBRD’nin enflasyon öngörülerinin de yüzde 40’lar düzeyinde olduğunu lisana getiren Selim, “Enflasyon düşmeye devam edecek lakin Orta Vadeli Program’da öngörüldüğü üzere 2025 sonunda yüzde 17,5 düzeyine inip inmeyeceği aylık enflasyonun gidişatına ve beklentilerin çıpalanmasına bağlı.” dedi. Selim, son aylarda bu taraftaki bildirinin güvenirliğinin pekiştirilmesi için gayret sarf edildiğini belirterek, “Bu da yanlışsız tarafta ilerliyor, bu ileti pekişiyor. Bu açıdan, dezenflasyon patikasının emniyetli olduğunu söyleyebilirim. Şu ana kadar olması gerektiği üzere ilerledi ve ilerliyor. Önümüzdeki periyot de misal olacaktır.” sözlerini kullandı. “UZUN VADELİ DOĞRUDAN YATIRIMCILAR SÜRDÜRÜLEBİLİR SİYASET İSTİYOR” Türkiye’ye yabancı yatırımcı ilgisini de kıymetlendiren Selim, uzun vadeli yabancı yatırımcıların katılık ve öngörülebilirlik aradığını kaydetti. Selim, “Doğrudan yabancı yatırımcı Türkiye’ye geliyor ve gidişatın olumlu olduğunu söyleyebiliriz fakat şimdi istenen düzeyde değil. Uzun bir mühlet için daha sürdürülebilir siyasetlere gereksinim var.” değerlendirmesini yaptı. Türkiye’nin global direkt yabancı yatırımlardan aldığı hissesini yüzde 1,5’e çıkarmak için savlı bir strateji açıkladığını anımsatan Selim, şu anda bu oranın yüzde 1’in altında olduğunu aktardı. Selim, bu istikametteki siyasetlerin memnuniyet verici olduğunu ve iş dünyasına yönelik düzenleme ve ıslahatları da içerdiğini söz ederek, kelamlarını, “Öngörülebilirlik arttığında, direkt yabancı yatırımların da arttığını görebiliriz.” diye tamamladı.
