Türkiye‘nin; Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS topluluğunun Ekim ayında Rusya’nın Kazan kentinde yapılacak doruğa katılacak olması yaklaşık bir aydır tartışılıyor. Ankara’nın Çin ve Rusya’nın dominant güç olduğu bu türlü bir kümeye üyeliğinin bölgesel ve global istikrarları değiştirme potansiyeli bulunuyor.
Söz konusu tepenin öncesinde, tam da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD’de bulunduğu bir sırada Yunan Katimerini gazetesi dikkat çeken bir iddiayı gündeme getirdi. Gazete, Türkiye’nin F-35 programına yine dahil edilmesi için ABD’den yeni bir teklif geldiğini savundu. Buna nazaran, Washington idaresinin Rusya’dan satın alınan S-400’lerin İncirlik Üssü’nde ABD denetiminde koruma edilmesi kaidesiyle Ankara’nın F-35 programına dahil edileceğini bildirdiği öne sürüldü.
DÜNYA DIŞ SİYASETTE ÇOK YÖNLÜLÜĞE ODAKLANDI
Yalnızca S-400 için ortaya çıkan tartışmalar bile yıllardır gündemden düşmezken Türkiye’nin BRICS’e iştirak niyet beyanının daha çok konuşulacağı açık. Kaldı ki, Erdoğan’ın ABD’de Türkevi’nde gazetecilerle buluşmasında verdiği iletiler, Türk dış siyasetinde net duruşun göstergesi olduğu kadar bahsin daha çok su götüreceğinin de habercisi. Erdoğan konuşmasında “Biz bir NATO ülkesiyiz diye Türk dünyası ve İslam dünyası ile kontağımızı kopartamayız. BRICS ve ASEAN bizim için bilhassa ekonomik işbirliklerimizi geliştirmek için fırsatlar barındıran yapılar. Bu yapıların içinde yer almak NATO’dan vazgeçmek manasına da gelmiyor.” dedi.
Erdoğan’ın açıklamasına eş zamanlı olarak TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ile görüştü. Akabinde da Rusya’nın resmi haber ajansı TASS’a röportaj verdi. Röportajın merkezinde Türkiye’nin muhtemel BRICS üyeliği vardı. Kurtulmuş, BRICS’e katılmasının Türkiye’ye nasıl getirileri olacağına yönelik bir soruya, “Türkiye’nin BRICS’e girmesi Türkiye’yi kısıtlamayacak, tam aksine Türkiye’nin elindeki dış siyaset imkanlarını fazlalaştıracaktır ve Türkiye’nin BRICS’le olan irtibatı dünya barışına da çok daha önemli bir katkı sunacaktır.” diye konuştu.
DÜNYA BASINI TÜRKİYE-BRICS İŞBİRLİĞİNİ KONUŞUYOR
Bu resmi açıklamaların akabinde dünya basını Türkiye-BRICS birlikteliğini tekrar tartışmaya başladı. Bu bahisteki gelişmeleri an be an abonelerine aktaran Reuters haber ajansı, Erdoğan’ın, Türkiye’nin yıllardır AB’ye üyelik için bekletildiğine yönelik bildirilerini ön plana çıkardı. Fransız AFP ajansı da haberinde “Putin, Erdoğan’ı BRICS tepesi için ekim ayında Rusya’ya beklediğini söyledi” başlığını kullandı.
İsrailli The Jerusalem Post, Erdoğan’ın; Türkiye’nin BRICS ile Şangay İşbirliği Örgütü’ne üyeliklerinin NATO’ya bir alternatif olmadığına yönelik kelamlarını ön plana taşıdı. Gazetede Erdoğan’ın “BRICS’e ya da öbür bir yapıya girmeyin” diyenlere baktığınızda yıllardır modülü olmak için çalıştığımız Avrupa Birliği’nin kapısında bizi yıllarca bekletenlerle birebir şahıslar. Biz bunlara bakarak asla geleceğimizi belirleyemeyiz.” kelamlarına de yer verildi.
BRICS NATO’YA ALTERNATİF Mİ?
Rusya ile savaş halinde olan Ukrayna medyasındaki yorumlarda Türkiye’nin BRICS’e üyeliğinde en büyük gerekçenin yıllardır Avrupa Birliği üyeliği için bekletilmesi olduğu vurgulandı. Hindistan basınından United News of India, Bulgaristan medyasından “novinite” Portekiz basınından “Observador” Türkiye’nin BRICS’i NATO’ya alternatif olarak görmediğini duyurdu. Türkiye’nin Rusya ve Çin ile bağlantılarına dikkati çeken Ermenistan basını, Ankara-Erivan ilgilerinin geleceğinin BRICS’ten nasıl etkileneceğini tahlil etmeye çalıştı.
Türkiye’nin bu kıymetli ekonomik bloğa üyeliği, ülkenin küresel ekonomik ve politik tesirini artıracak bir adım olarak görülüyor. BRICS ülkeleri, dünya iktisadının büyük bir kısmını oluşturuyor ve Türkiye’nin üyeliği bu bloğun gücünü daha da artırabilir.