İsrail ordusu, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın öldüğünü açıkladı. 32 yıllık liderliğinin akabinde Nasrallah’ın vefatının akabinde örgütün nasıl bir reaksiyon vereceği merak konusu. Nasrallah’ın kuzeni Haşim Safiyeddin’in yeni önder olabileceği konuşuluyor.
NASRALLAH’IN ÖLDÜRÜLDÜĞÜ DOĞRULANDI
İsrail Ordusu, dün gece Beyrut’un güneyindeki Dahiye bölgesine yönelik bir hava akınında amaç alınan Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın öldürüldüğünü açıkladı. Hizbullah, İsrail Ordusu’nun savına bir müddet sessiz kaldıktan sonra Nasrallah’ın vefatını yazılı bir açıklama ile doğruladı. İsrail istihbarat servisleri tarafından dün gece saatlerinde de Nasrallah’ın vefatına ait tez gündeme gelmiş, Hizbullah bu haberi yalanlayarak, Nasrallah’ın inançta olduğunu açıklamıştı.
NASRALLAH’IN KUZENİ YENİ BAŞKAN OLABİLİR
Hasan Nasralllah’ın vefatının doğrulanmasının akabinde Hizbullah’ın bu suikaste nasıl karşılık vereceği belirsizliğini korurken, suikastın İran’ı da içine alan bölgesel bir savaş riskini tırmandırdığı öngörülüyor. Lakin örgütün, İsrail’in misillemelerini kışkırtabilecek büyük çatışmaya girmek istemediği tarafında yorumlar da yapılıyor. Nasrallah’ın kuzeni Haşim Safiyeddin’in yeni Hizbullah lideri olabileceği konuşulan senaryolar ortasında. Safiyeddin, Hizbullah’ın siyasi işlerini yöneten “Cihad Konseyi’nin” bir üyesi.
HASAN NASRALLAH KİMDİR?
Şii bir din adamı olduğunu simgeleyen siyah bir sarık giydiği imgelerle tanınan 64 yaşındaki Hasan Nasrallah, 1992 yılında önceki Hizbullah lideri Abbas Musevi’nin İsrail tarafından düzenlenen bir suikast ile öldürülmesinin akabinde Musevi’nin yerine geçmiş ve suikasta uğrama telaşıyla halka açık etkinliklerden kaçınmıştı. Örgütün 32 yıl boyunca liderliğini yapan Nasrallah, Lübnan’ın tıpkı vakitte değerli siyasi partilerinden olan Hizbullah’ın milis kanadını Tel Aviv’i tehdit edebilecek balistik füzelerle güçlendiren bir figür olarak bedellendiriliyor.
HİZBULLAH’IN TESİRİNİ LÜBNAN’IN SONLARINA ÇIKARDI
İran’ın bölgedeki en güçlü milis grubunun lideri olan Nasrallah, Hizbullah’ın tesirini Lübnan’ın sonlarının ötesini taşıdı. Suriye’de 2011 yılında başlayan ayaklanmalar ve iç savaşın akabinde Şam hükümetini ayakta tutmada Hizbullah militanlarının kıymetli rol oynadığı düşünülüyor. Nasrallah liderliğindeki Hizbullah, birebir vakitte Hamas militanlarına ve Irak ve Yemen’deki İran milislerine askeri takviye sağladı.
2006’DAN BU YANA GÖZLERDEN UZAK YAŞIYORDU
Nasrallah’ın 2006’daki Lübnan Savaşı’ndan bu yana halka açık etkinliklerden ve telefon kullanımından kaçındığı biliniyor. Hizbullah’ın iki İsrail askerini hudut ötesi bir baskında kaçırmasıyla başlayan 2006 Lübnan Savaşı, 34 gün süren çatışmaların akabinde her iki tarafın da zafer ilan etmesiyle sona ermişti. Uzmanlara nazaran savaşın akabinde Hizbullah, Arap dünyasında sempati kazanıp bölgedeki çatışmalarda giderek daha etkin bir rol üstlendi.
TEK BİR FİLİSTİN DEVLETİNİ SAVUNUYORDU
Beyrut’ta 1960 yılında doğan Nasrallah’ın, Hristiyan Ermenilerin, Dürzi topluluğunun, Filistinli Arapların ve Şiilerin yaşadığı bir mahallede büyüdüğü, İran’ın Kum kentinde 1989 yılında kısa bir müddet bir medresede eğitim gördüğü ve en az üç çocuğu olduğu biliniyor. Kudüs’ün kurtuluşunu savunan Nasrallah, İsrail’i “siyonist varlık” olarak nitelendirerek, tüm Yahudi göçmenlerin geldikleri ülkelere dönmeleri gerektiğini ve İsrail Devleti yerine tek bir Filistin Devleti kurulması gerektiğini savunuyordu.
“DEVLET İÇİNDE DEVLET”
Lübnan’ın uzun süren iç savaştan çıkma uğraşı verdiği bir devirde, Nasrallah’ın büyük ölçüde İran’ın finansmanıyla, “devlet içinde devlet” olarak isimlendirilen yapılar, hastaneler, okullar ve öteki toplumsal hizmetleri içeren kurumlar inşa ettirdiği biliniyor. Gazze’de 7 Ekim 2023 saldırısından sonra başlayan savaştan bu yana Nasrallah liderliğindeki Hizbullah, İsrail’le karşılıklı roket ve topçu hücumları içeren bir çatışmaya girdi. Fakat Lübnan’ın ekonomik problemlerinden etkilenen halkın yeni bir savaş olasılığından kaçınması nedeniyle Hizbullah’ın tam cephaneliğini devreye sokmadığı düşünülüyor.
Nasrallah, 19 Eylül’de yaptığı son televizyon konuşmasında, iki haftada 37 kişinin vefatına ve binlerce kişinin yaralanmasına neden olan telsiz ve davet aygıtı patlamalarına ilişikin İsrail’i suçlamış, misilleme yapılacağını bildirmişti.
