Birleşmiş Milletler (BM) Besin ve Tarım Örgütü (FAO) Genel Yönetici Yardımcısı Beth Bechdol, 2023’te dünyada yaklaşık 733 milyon kişinin açlık çektiğini ve Gazze Şeridi’ndeki besin güvensizliğinin kendi raporlarındaki en önemli besin krizi olduğunu belirtti.
İkinci Dünya Savaşı sonrasında kurulan BM bünyesinde, besin, beslenme ve tarım üzere mevzularla ilgilenmesi için 16 Ekim 1945’te oluşturulan FAO’nun kuruluş günü, 1979’dan bu yana birebir vakitte “Dünya Besin Günü” olarak kutlanıyor. FAO, bu özel günde besin ve tarım alanında dünyadaki sıkıntılara ışık tutan forum ve konferanslar düzenlerken, bu yıl besinin bir insan hakkı olduğu teması işleniyor. FAO Genel Yönetici Yardımcısı Bechdol da bu yılki Dünya Besin Günü vesilesiyle dünyadaki aç insan sayısından, Gazze, Sudan, Haiti ve Ukrayna üzere savaş ve çatışmaların yaşandığı yerlerin durumlarına ait AA’ya yazılı bir röportaj verdi. Bu yılki Dünya Besin Günü’nde dünyadaki açlığa ait son datalar sorulan Bechdol, “2023’te yaklaşık 733 milyon kişi açlıkla karşı karşıya kaldı. Bu, global olarak 11 bireyden 1’ine ve Afrika’da 5 bireyden 1’ine eşit. Bu kabul edilemez.” tabirine yer verdi. Bechdol, “Bugün global nüfusun neredeyse yarısı gelişmek ve birtakım durumlarda da hayatta kalmak için gereksinim duyduğu besinleri alamıyor. Besine erişim, temel bir insan hakkıdır ve bu, kolektif bir sorumluluktur. Daha düzgününü yapmalıyız.” açıklamasını yaptı. İnsanları açlığa iten esas nedenlerin çatışmalar, iklim krizi ve ekonomik şoklar olduğunu belirten Bechdol, “Bu faktörler kırılganlıkları daha da berbatlaştırıyor ve insanları, geçim kaynaklarını daha savunmasız bırakıyor.” değerlendirmesinde bulundu. Akut besin güvensizliği düzeylerinin rekor seviyelere ulaştığını ve besin krizlerinin giderek uzadığını gözlemlediklerini aktaran Bechdol, bu noktada bir yılı aşkın müddettir İsrail saldırısı altındaki Gazze ile ilgili şunları kaydetti: “Özellikle Gazze Şeridi’ndeki besin güvenliğindeki keskin bozulma nedeniyle, BM Entegre Besin Güvenliği Basamak Sınıflandırması (IPC) 5. evre yani ‘felaket/kıtlık’ seviyesinde akut besin güvensizliği yaşayan insan sayısında şimdiye kadar gördüğümüz en yüksek sayılara ulaştık. Gazze Şeridi’ndeki, raporlama tarihimizdeki en önemli besin krizidir. Ayrıyeten, IPC Evre 3 yani ‘kriz’, Basamak 4 ‘acil durum’, Kademe 5 ‘felaket’ düzeylerinde bulunan insanların çoğunluğunun tarımla temaslı beşerler olması beni bilhassa endişelendiriyor.” “1 EYLÜL 2024 PRESTİJİYLE GAZZE’DEKİ EKİLEBİLİR TOPRAKLARIN ÜÇTE İKİSİNDEN FAZLASI ZİYAN GÖRMÜŞ DURUMDA” IPC raporunun haziran ayında yayımlanan baskısına atıf yapan Bechdol, “Gazze’deki durumun ciddiyetinin hepimiz farkındayız; nüfusun yüzde 96’sı IPC 3. Basamak ve üzeri yani kriz, acil durum ve felaket düzeylerinde akut besin güvensizliği yaşıyor. Günlük olarak 2 milyondan fazla insanın açlıkla karşı karşıya olduğundan bahsediyoruz.” tabirlerine yer verdi. Bechdol, geçen hafta BM Uydu Merkezi ile işbirliğinde elde edilen uydu bilgilerinden, Gazze Şeridi’ndeki tarım topraklarına ve ziraî altyapının uğradığı zararın arttığına dair bir kıymetlendirme yayımladıklarını hatırlatarak, şöyle devam etti: “Değerlendirmemize nazaran, 1 Eylül 2024 prestijiyle Gazze’nin ekili alanlarının üçte ikisinden fazlası hasar gördü. Tüm hasarların boyutu, şu anda ve gelecekte besin üretimi potansiyeli konusunda önemli kaygılar yaratıyor zira besin yardımı tek başına Gazze halkının günlük muhtaçlıklarını (hem ölçü hem de besin kalitesi açısından) karşılayamıyor.” Bechdol, barışın besin güvenliği için ön şart olduğunu ve barış olmadan besin güvenliğinin olmayacağının altını çizdi. UKRAYNA, SUDAN VE HAİTİ’DEKİ DURUM Besin krizlerinin farklı boyutlarda yaşandığı Ukrayna, Sudan ve Haiti’deki durumun sorulması üzerine Bechdol, “Ukrayna’da tarım dalı sağlam kalmaya devam ediyor lakin kırılgan bir durumda. Tarım bölümü, 1,4 milyon dolar sulama ve su kaynaklarıyla ilgili olmak üzere toplam 80 milyon doları aşan ziyan gördü. Depolama altyapısındaki hasarlar kapasiteyi 14 milyon ton azalttı. FAO, Ukrayna’daki karlılık ve 2024 hasadı konusunda kaygılı.” sözlerini kullandı. FAO Genel Yönetici Yardımcısı, Sudan ile ilgili ise şunları kaydetti: “Sudan’da son çatışmalar, insani krizi tam manasıyla bir felakete dönüştürdü ve Darfur’un birtakım bölgelerinde kıtlık şartlarını doğruladı. FAO, hemen düşmanlıkların çabucak durdurulması, hayat kurtaran besin, beslenme ve nakit yardımlarının süratle artırılması ve acil ziraî yardımların sağlanması davetinde bulunmaktadır.
Son derece güçlü şartlara karşın FAO, 29 Ağustos prestijiyle 1,9 milyondan fazla şahsa yüksek besleyici pahası olan tahıl tohumları dağıtarak, 5 kişilik bir ailenin 12 ay boyunca kâfi besin üretebilmesini sağlamıştır.” Haiti’nin de önemli bir güvenlik kriziyle uğraş ettiğini belirten Beth Bechdol, kelamlarını şöyle sürdürdü: “5,4 milyon insan, her gün kendilerini ve ailelerini doyurmakta zorlanıyor. Bu, dünyadaki krizler ortasında akut besin güvensizliği yaşayan en yüksek oranlardan birini temsil ediyor. El Nino ve La Nina üzere faktörler durumu daha da berbatlaştırıyor. Devam eden Atlantik kasırga döneminde 7 büyük kasırganın beklenmesi, Haiti’nin kırılganlığını artıracak. Haiti’deki en besin inançsız insanların yüzde 75’inden fazlası kırsal bölgelerde yaşadığından, ziraî dayanak kritik bir can simidi niteliğindedir.”