1931 yılında İtalyan Alp dağlarında bulunan ve Tridentinosaurus antiquus ismi verilen bir fosil bütün dünyayı heyecanlandırmıştı. 280 milyon yaşında olduğu düşünülen fosilin varlığı, dünyanın geçmişine dair pek çok teoriyi şekillendirmeye dayanak oldu. Bilim insanları dünyanın dinozor periyoduna ilişkin bilimsel çıkarımlarda bu fosilin varlığından da faydalandılar.
Ancak son testler gösterdi ki, bu “fosil” sanılan obje, aslında duvara kazınmış bir fotoğraftan öbür bir şey değil.
Güney Tirol Tabiat Müzesi’nde paleontolog olarak misyon yapan Evelyn Kustatscher, University College Cork ismine yaptığı açıklamada, “Tridentinosaurus’un tuhaf bir halde korunması hepimizi onlarca yıldır şaşırtıyordu,” dedi ve devam etti: “Şimdi her şey mana kazanıyor. Karbonlaşmış deri olarak tanımlanan şey aslında yalnızca boya.”
Uzun vakittir erken sürüngenlerin evrimi hakkında bilgi verebilecek bir fosil olduğu düşünülen, korunmuş yumuşak doku olduğu sanılan şeyin aslında çok daha çağdaş vakitlere ilişkin olduğu da ortaya çıktı. Numunenin UV görüntülemesi bir cila yahut vernikle kaplı olduğunu gösteriyordu, lakin araştırmacılar hayvanın yumuşak dokusunun bu kalıntıların altında yattığına dair umut besliyorlardı. Ne yazık ki, umutlar boşa çıktı. Yeni tahlillerin sonrasında takım, fosil fotoğrafını birilerinin duvara çizdiğine inanmaya başladılar.
Ortada karmaşık bir durum var
Fosil büsbütün uydurma de değil. Araştırmacılar, hayvanın art bacaklarının yeterli korunmamış olsa da gerçek olduğunu tespit etti. Takım ayrıyeten hayvanın sırtında, pulları oluşturan kemiksi deri katmanı olan osteodermlere de rastladı.
University College Cork’ta paleontolog ve takım önderi Valentina Rossi hususla ilgili açıklamasında, “Fosilleşmiş yumuşak dokular azdır, fakat bir fosilde bulunduklarında dış renklenme, iç anatomi ve fizyoloji üzere kıymetli biyolojik bilgileri ortaya çıkarabilirler” dedi ve ekledi: “Tüm sorularımızın karşılığı tam önümüzdeydi, bu fosil örneğini sırlarını ortaya çıkarmak için detaylı olarak incelememiz gerekiyordu.”
Elbette, bu kuşkulu derecede sağlam örneğin tabiatına ait bir cevap almak 93 yıl sürdü. Lakin kıymetli olan, gerçeğin galip gelmiş olması. Artık soru şu ki, bu yarım fosili bulan lakin sonra onun üzerine boya ile çizimler yapan birinci beşerler mıydı? Bu fosili bir sanat yapıtına mi dönüştürmek istediler yoksa ona tapındılar mı, ya da yalnızca boyama yapıp gülüp eğlendiler mi?
