Düşmeye Dikkat !
Yaşlı hastalarda en çok korktuğumuz durumlardan biri düşmelerdir. Ayağa kalkmakla hepimizin tansiyonu bir miktar düşer ancak sağlıklı bireyler bu anlık tansiyon düşmelerini hissetmez. Yaş ilerledikçe tansiyon düşmeleri artar ve vücudun refleks yanıtı azalır. Hele ki tansiyon tedavisi altında izleniyor ise hastalarda belirgin tansiyon düşmeleri olabilir.
Bu hastalar özellikle sabah saatlerinde ilk yataktan kalkışta veya idrar yapımı sonrası düşme atakları ile gelirler. Nedeni ise basittir. Uzun süre yatay pozisyonda bulunan vücut birden dikey pozisyona geçtiğinde tansiyon dengesini sağlayamaz ve ani tansiyon düşmesi sonrası baş dönmesi, göz kararması ve düşmeler gerçekleşir. İdrar yapımı vagal sistemi aktifler ve tansiyon düşmesine katkıda bulunur. Bu nedenle yaşlı hastalar en sık sabah ilk uyandıklarında veya tuvalet sonrası düşme atakları yaşarlar. Osteoporozu olan hastalar kalça ve omurga kırıkları, kan sulandırıcı kullanan hastalar ise beyin kanaması gibi ciddi kanamalar açısından risk altındadır.
Suyu İhmal Etme
Genel olarak hiçbirimiz içtiğimiz su miktarına dikkat etmiyoruz. Yaşlı hastaların ise pek çoğu suyu zorla içerler. Tansiyon düşmelerinin önüne geçmek için ise asıl olarak günlük aldığımız sıvı miktarını artırmalıyız. Doktor tarafından sıvı kısıtlaması yapılmadığı sürece en az 2 lt sıvı alınması, sıcak yaz aylarında bu miktarın 3 lt ‘ye kadar artırılması şarttır.
Özellikle yaşlı kişilerin ani hareketlerden kaçınması, düşme ihtimali olan hastaların yalnız bırakılmaması, gerek halinde baston veya yürüteç (walker) gibi destek aletlerinin temin edilmesi önerilir.
Hareketi Artır
Hem hipertansiyon hem de hipotansiyon ile mücadelenin ana ilkesi harekettir. Tansiyonların dengeye girmesi için ilk planda yapılması gereken şartlardan biri düzenli yapılan egzersizlerdir. Özellikle yürüyüş herkesin yapabileceği en kolay ve en sürdürülebilir egzersizdir. Kuvvetlenen bacak kasları ile dolaşım hızlanır. Ani hareketlerle gelişen tansiyon düşmelerinin önüne geçilebilir. Hareketin etkinliği hem gençler hem de ileri yaş hastalar için geçerlidir. 80 yaş üzeri hastalarımızda bile düzenli yapılan egzersizler sonucu yürüme mesafesinin arttığını ve düşmeleri kaybolduğunu görüyoruz. Öyle görünüyor ki hareketin verdiği sağlığı başka hiçbir şey vermiyor.