Ankle Brakiyal İndeksi (ABI) nedir?
ABI, bacaklardaki kan akışının değerlendirilmesinde kullanılan, ayak bileği ve kol kan basıncı oranını hesaplayan bir ölçümdür. Kısaca, bacaklardaki kan basıncı ile kollardaki kan basıncı ortasındaki orandır. Sağlıklı bir şahısta bu oran ekseriyetle 1'den yüksektir (genellikle 1.0-1.3 arasında). Periferik arter hastalığına sahip şahıslarda ise bacaklardaki kan basıncı düştüğü için
ABI düşer.
ABI neden değerlidir?
ABI, periferik arter hastalığı teşhisinin erken konulmasında ve tedaviye karar verilmesinde kıymetli bir rol oynar. Periferik arter hastalığı bacaklardaki damarların daralması yahut tıkanması sonucu kan akışının azalması ile karakterize bir hastalıktır. Bu durum bacaklarda ağrı, uyuşma, kramp ve hatta kangrene (ölü doku) neden olabilir. Erken teşhis ve tedavi ile bu komplikasyonların görülme ihtimali azaltılabilir.
ABI nasıl ölçülür?
ABI ölçümü Mesi mtablet aygıtına wifi ile bağlı dört manşon kullanılarak yapılır. Kol ve ayak bileği kan basıncı ölçülür. Akabinde, her iki ölçüm oranı otamatik olarak hesaplanarak ABI kıymeti elde edilir.
ABI kıymetleri ne manaya gelir?
1.0 yahut üstü: Olağan aralık
0.90-0.99: Hafif ila orta derecede periferik arter hastalığı belirtisi
0.70-0.89: Orta derecede periferik arter hastalığı belirtisi
0.40-0.69: Önemli periferik arter hastalığı belirtisi
0.40'ın altında: Kritik periferik arter hastalığı belirtisi
ABI kimlere ölçülmelidir?
Aşağıdaki bireylere ABI ölçümü rutin olarak yapılması önerilir:
50 yaş ve üstü sigara içenler
Diyabet, yüksek tansiyon yahut yüksek kolesterol üzere risk faktörleri olanlar
Bacaklarda ağrı, kramp yahut uyuşma şikayeti olanlar
Sonuç olarak, ABI, periferik arter hastalığını erken teşhis etmede ve yönetmede değerli bir araçtır. Bu nedenle risk faktörleri taşıyan bireylere rutin olarak ABI ölçümü yapılması tavsiye edilir.
Pulse wave velocity (PWV) kan basıncı dalgasının sirkülasyon sisteminde, çoklukla bir atardamar yahut birleşik atardamar uzunluğu boyunca yayılma suratıdır.
Kan kalbin sol ventrikülünden çıkıp aortaya girdikçe ve akabinde sirkülasyon sisteminin geri kalanına itildikçe damarlar boyunca hareket eder. Kan akışı, damar duvarlarının esnekliğine bağlı olarak bir basınç dalgası oluşturur. PWV, bu basınç dalgasının damar sisteminde ne kadar süratli hareket ettiğini ölçer. PWV, klinik olarak arteriyel sertliğin bir ölçüsü olarak kullanılır ve insanlarda çarçabuk invaziv olmayan bir halde ölçülebilir. Karotis-femoral PWV (cfPWV) ölçümü, önerilen usuldür. PWV;nin yüksek olması, arteriyel sertliğin arttığını gösterir. Arteryel sertliği, kalp krizi, felç ve kalp yetmezliği üzere kardiyovasküler hastalıklar için bir risk faktörüdür. PWV ve ABI testleri, çoklukla bir tabip yahut hemşire tarafından yapılır. Kolay, ağrısız bir süreçtir. Ekseriyetle kolunuzdaki ve bacağınızdaki kan basıncı ölçümleri alınır. Akabinde, iki ölçüm ortasındaki vakit farkı hesaplanır. Bu vakit farkı, PWV'yi hesaplamak için kullanılır.
PWVnizin olağan olup olmadığını hekiminiz size söyleyecektir. PWV’niz yüksekse, kardiyovasküler hastalık riskinizi azaltmak için ömür biçimi değişiklikleri yapmanız gerekebilir.
Bu değişiklikler şunları içerebilir:
Sigarayı bırakmak
Sağlıklı beslenme
Tertipli egzersiz
Sağlıklı bir kiloyu korumak
Gerilim yönetimi
Umarım bu makale ankle brakiyal indeksi ve pulse wave velocity hakkında size daha detaylı bir bilgi vermiştir. Sorularınız olursa bana her vakit sorabilirsiniz.