Duran Doğan Packaging Genel Müdürü Alican Duran Bloomberg HT’de yayınlanan Üst Düzey programında Arzu Maliki’nin sorularını cevapladı.
Pandemiden sonra hammaddenin bulunmasında sıkıntı yaşanması ile fiyatlarda şişme olduğunu belirten Duran, “Kovid’ten sonra panik siparişleri o kadar yüksekti ki çünkü hammaddeye ulaşamamaktan kaynaklı hem tedarikçiler hem de müşterilerin arasında çok ciddi bir endişe vardı. Bundan kaynaklı herkes kendi kullanımının çok üzerinde taleplerde bulundu. İster istemez hem maddenin aşırı şişmesine hem de hammaddenin bulunmasında çok ciddi bir sorun yarattı. Tabii ki fiyatlarda şişti, insanlar alacaklarının yanında bir tane de stok koydular yanlarına” dedi.
“Talepte büyük düşmeler yaşadık”
Geçmiş yıllardaki performansları da değerlendiren Duran, “2022 çok iyi bir yıldı ama tabi hiçbir hikaye bu kadar güzel gitmez. 2023’te o yüzden birden gerçeklerle yüzleşmek zorunda kaldık. Tam ters bir senaryo çıktı karşımıza, resesyon. Dolayısıyla talepte çok büyük bir düşme oldu yani tedarik zinciri o kadar doluydu ki müşterilerin depolarından stoklardan tüm tedarik zinciri ağzına kadar doluydu. Birden bizim siparişlerimiz bıçak gibi kesildi” dedi.
2024 yılının daha iyi olmasını beklediklerinin altını çizen Duran konuşmasına şöyle devam etti:
“2023 çok zorlu başlamasına rağmen yine de iyi kurtardığımız bir yıl oldu. 2024 inşallah daha da iyi olacak. 2024’ün geneli yine de çok riskler içeren bir yıl, bizim seçimler, Amerikan seçimleri var ve Dünya’da 6 tane daha ülkenin seçimi var, bütün bunlar ister istemez ekonomik parametrelerde farklılıklar yaratıyor. Bunların hepsini de göğüsleyeceğiz yapacak bir şey yok”
“Ticari kredilerin şartları zorlaşıyor”
Sektörde artan maliyetler ile ciddi sorunlar yaşadıklarını söyleyen Duran, “Türkiye’deki enflasyonun karşılığıyla gerçek enflasyon karşılığının Döviz artışı hiçbir zaman birbirini karşılamıyor. Dolayısıyla hammadde yüksek olan işlerde çok ciddi sorunlar yaşandı. Kontrat altında olan şirketler ne yazık ki burada çok ciddi müşterilerinle sıkıntıya girdiler. Fiyatları artırabilenler artırdı ama artıramayıp da burada kayıp yaşayanlar oldu. Hem hammadde fiyat artışları hem de enflasyonun üzerine gelmesi dövizin de bunu karşılayamaması bir noktada ciddi sıkıntı yarattı. Şimdi ihracat tarafında bir müşteri kazanmak çok zor, kaybetmesi çok kolay. Şu anda Avrupa da resesyonda, orada siparişler şu anda çok yavaş, 3.çeyreğe kadar zor bir dönem olacak gibi gözüküyor, Eylül’de düzelecek diye bekleniyor. Türk sanayicisinin tecrübesi çok var elbette bu zorlu durumun içinden de çıkılacaktır” dedi.
İhracatçıların tahmin edilebilir döviz paritesi istediğini, kredi tarafında da ekonominin soğutulmak istendiğini biliniyor ve bunun da yolu kredileri azaltarak olacağını belirten Duran, “Burada dikkat edilmesi gereken şu, gerçekten önü açık potansiyeli olan şirketlerimizi pozitif ayrıştırmak lazım burada. Belki ihracatçı olarak bakarak belki potansiyeli olan şirketler olarak…İyi analiz ederek finansmanı bunlara vermek lazım. Gerçekten iyi şirketlerimiz var, mesela yatırım yapmışken yakalanmış şirketler var. O yüzden burada finans sektörünün biraz daha seçici olmasını istiyoruz çünkü geleceği parlak şirketlerimiz var. Şu anda nakit akışı en büyük sorun ve daha da büyük sorun olacak çünkü ticari kredilerin şartları zorlaşıyor” dedi.
Duran, “Avrupa ihracatta bizim birinci müşterimiz. İngiltere de çok büyük pazar. Kuzey Afrika, Ortadoğu, Türki Cumhuriyetler buraları bizim için ciddi pazarlar. Burada bir de devasa bir Amerika pazarı var yıllardır sektör olarak uğraşıyoruz buraya penetre etmek için ama Amerikan dinamikleri çok farklı. Biz Türkiye olarak o kadar küçük kalıyoruz ki onların boyutlarına…bize gelişmiş ekonomi lazım çünkü gelişmiş ekonomilerde ambalaj tüketimi daha yüksek” dedi.
Arzu Maliki’nin “KASAD Başkanı ve Avrupa Karton Ambalaj Üreticileri Birliği Başkan Yardımcısı olarak sektör için hangi çalışmaları yapıyorsunuz?” sorusuna Duran şöyle cevap verdi:
Networking günümüzde çok önemli ve biliyorsunuz bir sürü regülasyon geliyor. Bunların hepsi bizim önümüzde hem bir tehdit hem de fırsat. Burada Avrupa aslında kendine bir koruma kalkanı yapıyor dolayısıyla şirklerin bu gelen kuralları iyi anlaması lazım. Şimdi Avrupa şöyle diyor; ne ambalajı olursa olsun Avrupa’ya satacağın malı eğer geri dönüşümlü bir üründen yaptıysan bunun hammaddesini sen Avrupa topluluğundan mı aldın ve eğer sen bunu Avrupa’dan almadıysan oraya da satamazsın. Şimdi bunu tam olarak demediler ama konu buna doğru gidiyor.
Son olarak yatırımlardan bahseden Duran, “Karton kesimi için çok büyük bir yatırım yaptık ve önümüzdeki ay devreye giriyor. Atlas Offset vardı onu satın aldık konsolidasyon olarak. Bizim temel felsefemiz inovasyon, sürdürülebilir bariyer kağıtlar üretmek için son aşamadayız birçok büyük şirketle pilot çalışma yapıyoruz. Dünyadaki en büyük iki ambalaj şirketi şu anda birleşiyor ve 30 milyar dolar ciroları olacak. Avrupa’da da iki büyük şirket birleşiyor, ciroları 22 milyar dolar olacak. Bu pazarın konsolide olmama ihtimali yok. Dünya’da şirketler o kadar büyüdü ki bunlarla rekabet kolay olmayacak. Önümüzdeki dönem, Türk şirketlerin de kendi aralarında birleşmeleri görülebilir, Amerikalıların ve Avrupalıların Türkiye’ye gelip satın almalarını görebiliriz” dedi.
